Milletlerarası Ticari Terimler Yenilendi: Incoterms® 2020
Giriş
INCOTERMS, milletlerarası ticarette sıklıkla kullanılan ticari terimleri açıklamak için Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) tarafından yayımlanan bir kurallar dizisidir. Incoterms kurallarının amacı milletlerarası ticaretin güvenli ve hızlı bir şekilde yürütülmesine katkıda bulunmak ve bunu kolaylaştırmaktır. Bir satış sözleşmesinin taraflarınca Incoterms kurallarına yapılacak atıf, tarafların karşılıklı hak ve yükümlülüklerini açıkça tanımlayarak taraflar arasında teslim şartlarının yorumuna ilişkin olarak hukuki uyuşmazlık oluşma riskini en aza indirger.
Incoterms ICC tarafından ilk olarak 1936’da oluşturuldu ve o zamandan bu yana pek çok kez geliştirildi ve yenilendi. Incoterms® 2010’un yayımlanmasından sonra milletlerarası ticarette yaşanan gelişmeler nedeniyle, ICC Incoterms kurallarını yeniden revize etme ihtiyacı hissetti ve 1 Ocak 2020’de yürürlüğe girmek üzere, 10 Eylül 2019 tarihinde Incoterms® 2020’yi yayımladı.
Incoterms’ün Kapsamı
Incoterms, her biri A1/B1’den A10/B10’a kadar numaralandırılmış on maddelik kurallar dizisinden oluşan 11 ticari terimde, tarafların malların teslimi, hasarın geçişi, masrafların paylaşımı, sigorta ve belgelere ilişkin gereklilikler açısından hak ve borçları başta olmak üzere, satış sözleşmelerinin belirli hükümlerini düzenler.
Incoterms kurallarının kendi başlarına bir satış sözleşmesi olmadığını veya satış sözleşmesi yerine geçmediğini belirtmek gerekir; bu nedenle kurallar bir satış sözleşmesinin tüm unsurlarını düzenlemezler. Incoterms kuralları şu konuları kapsamaz: (i) bir satış sözleşmesinin olup olmadığı; (ii) satılan malların özellikleri; (iii) ödemenin zamanı, yeri, yöntemi veya ödemenin yapıldığı para birimi; (iv) satış sözleşmesine aykırılık halinde başvurulabilecek çözümler; (v) sözleşmesel yükümlülüklerin ifasında gecikme ve diğer aykırılıkların sonuçları; (vi) yaptırımların etkisi; (vii) tarifelerin uygulanması; (viii) ithalat ve ihracat yasakları; (ix) mücbir sebep veya aşırı ifa güçlüğü; (x) fikri mülkiyet hakları; (xi) uyuşmazlıkların çözümü yöntemi, yeri veya uyuşmazlığa uygulanacak hukuk; ve (xii) satılan malların mülkiyetinin geçişi.
Incoterms kuralları, belirli bir ticaret veya mal türüne özgü ticaret uygulamalarını yansıtmak amacıyla tasarlanmadı. Bu kurallar, malların türü ya da özelliği ne olursa olsun kullanılabilirler.
Incoterms® 2020’deki Temel Yenilikler
Değişikliğin Amacı
Incoterms® 2020 revizyonunun temel amacı kuralları daha ekonomik, erişilebilir, kullanıcı dostu ve pratik hale getirmektir. Benim de üyesi olmaktan gurur duyduğum Çalışma Grubu, kullanıcıların satış sözleşmelerine en iyi uyan Incoterms kuralını seçmelerini sağlayabilmek için kuralların sunumunun nasıl geliştirilebileceğine odaklandı. Bu amaçla, Incoterms® 2020 eskisinden çok daha fazla grafiğin yanı sıra, ayrıntılı ve net bir genel Giriş Bölümü ve her bir Incoterms kuralına ilişkin olmak üzere Kullanıcılar için Açıklama Notları içerir. Bu yapısal değişikliklerin yanı sıra, Çalışma Grubu milletlerarası ticarette yaşanan son gelişmeleri göz önünde bulundurmak için büyük çaba harcadı ve emtia piyasası, bankacılık, sigorta, taşıma, gümrük, freight forwarding, lojistik, ithalat/ihracat, uyum, vb. sektörlerde faaliyet gösterenler dâhil olmak üzere geniş bir paydaşlar ve milli birlikler yelpazesinden gelen görüşleri değerlendirdi.
Yapısal Değişiklikler
- Her bir terim içerisindeki maddelerin sıralamasında değişiklik: Her bir terimde yer alan maddelerin sıralaması değiştirilerek teslim ve hasarın geçişine daha çok önem verildi. Teslim ve hasarın geçişi artık doğrudan genel borçlardan sonra gelir. Sonrasında ise taşıma, sigorta ve teslim/taşıma belgesine ilişkin yükümlülükler düzenlenir ve bunu ihracat/ithalat için gereken gümrük işlemleri, kontrol/ambalajlama/işaretleme, masrafların paylaşımı ve ihbarlar izler.
- DAT teriminin üç harflik kısaltmasının DPU olarak değiştirilmesi: Incoterms® 2010’da DAT kısaltması ‘Terminalde Teslim’ anlamına gelse de, terime ilişkin Rehber Açıklama ‘terminal’ teriminin rıhtım, depo, konteyner sahası veya yol, demiryolu veya hava kargo istasyonu gibi üstü açık veya kapalı olabilecek herhangi bir yeri kapsadığını kabul ediyordu. Incoterms® 2020’de, terminalin herhangi bir yer olabileceğini vurgulamak amacıyla, terimin adı bu ifadeyi içermeyecek şekilde değiştirildi. Buna ek olarak, terimin adının artık ‘boşaltılmış olarak’ ifadesini içermesiyle, bir DAP satıcısının aksine, DPU satıcısının malları gelen taşıma aracından boşaltılmış şekilde teslim etmesi gerektiği vurgulandı.
- DAP teriminin DPU teriminden önce gelmesi: Incoterms® 2020 DAP terimine DPU teriminin öncesinde yer verir. Bunun nedeni DAP teriminin, satıcının malları gelen taşıma aracından boşaltmakla da yükümlü olduğu DPU terimine kıyasen satıcı için daha az yükümlülük öngörmesidir.
- Kullanıcılar için Açıklama Notları: Önceki “Rehber Açıklamalar” başlığının “Kullanıcılar için Açıklama Notları” başlığı ile değiştirilmesinin yanı sıra, bu açıklamaların içeriği de genişletildi. Notlar artık kullanıcının ilgili terime ilişkin tüm önemli konulara dikkatini çekmek için daha ayrıntılı açıklamalar içerir ve teslim, taşıma şekli, ithalat/ihracat için gereken gümrük işlemleri vb. konularda görsel açıklamalar içeren grafiklere geniş yer verir.
- Yatay sunum: Incoterms kuralları geleneksel olarak yalnızca dikey formatta yayımlanıyordu; bu formatta her bir terim A1/B1’den A10/B10’a kadar tüm maddeleri sıralıyordu. Şimdi ise, buna ek olarak, Kurallar, her bir Incoterms kuralının on adet maddesinin tamamını önce satıcı ve sonra da alıcı için sıralandığı bir yatay sunum içerir. Bu yeni sunum türü, kullanıcıların istedikleri herhangi bir konuda (örneğin masraflar, ithalat/ihracat ilişkin yükümlülükler, sigorta vb.) çeşitli terimler arasındaki farkları görmelerini kolaylaştıracaktır.
- Masrafların listelendikleri yer: Çeşitli maddelerle paylaştırılan masraflar geleneksel olarak her bir terimin farklı bölümlerinde yer alırken, Incoterms® 2020’nin A9/B9 maddeleri her bir Incoterms kuralı uyarınca katlanılacak tüm masrafları listeler. Bu yenilik sayesinde, kullanıcılar satıcı veya alıcı olarak sorumlu olacakları tüm masrafları bir arada görebilecektir. Incoterms® 2020 böylelikle, tüm masraflara ilişkin tam bir liste sunar. Bununla birlikte, masrafların ilgili oldukları maddelerde yer almaya devam ettiğini de belirtmek gerekir.
İçeriğe İlişkin Değişiklikler
- FCA kuralında yükleme kaydı içeren konişmentolar: Deniz taşımaları için FCA terimi seçildiğinde, satıcılar ya da alıcılar veya bunların akreditif sağlamış olan bankaları yükleme kaydı içeren bir konişmento isteyebilirler. Bununla birlikte, FCA terimi uyarınca teslim malların gemiye yüklenmesinden önce gerçekleşir ve bu nedenle taşıyıcı yükleme kaydı içeren bir konişmentoyu ancak mallar gerçekten gemiye yüklendikten sonra verebilir. Bu durum da satıcının mallar gemiye yüklenmeden önce taşıyıcıdan yükleme kaydı içeren bir konişmento almasını imkansız kılar. Uygulamadaki bu ihtiyaca bir çözüm sunmak amacıyla, Incoterms® 2020’nin FCA A6/B6 maddeleri, tarafların bu doğrultuda anlaşmış olmaları halinde, alıcının, satıcıya malların yüklenmiş olduğunu belirten bir taşıma belgesi (yükleme kaydı içeren bir konişmento gibi) düzenlemesi yönünde taşıyıcıya talimat vermesi gerektiğini düzenler.
- CIF ve CIP kurallarında farklı seviyelerdeki sigorta kapsamları: Incoterms® 2010’da her iki kural da Enstitü Kargo Kuralları’nın (LMA/IUA) C klozunda veya benzer klozlarda yer alan kapsamda bir sigorta öngörüyordu. Daha yüksek bir teminat limitine olan ihtiyacı karşılamak amacıyla ve fakat aynı zamanda deniz taşıması yoluyla yapılan emtia satışlarıyla meşgul olanları da göz önünde bulundurarak, daha çok deniz taşıması yoluyla yapılan emtia satışlarında tercih edilen CIF teriminde herhangi bir değişiklik yapılmadı. Öte yandan, CIP teriminde, teminat limiti, piyasada, çeşitli limitlere tabi olmakla birlikte “all risks” olarak da bilinen, Enstitü Kargo Kuralları’nın (A) klozlarında veya benzer klozlarda öngörülen kapsama yükseltildi. Bununla birlikte, her iki kuralda da, taraflar daha yüksek ya da daha düşük bir teminat limiti kararlaştırmakta serbesttir.
- FCA, DAP, DPU ve DDP terimlerinde taşımanın satıcının veya alıcının kendi taşıma aracıyla ayarlanması: Kuralların önceki versiyonları malların satıcıdan alıcıya taşınması gereken zamanlarda, satıcının veya alıcının taşımayı kendi taşıma aracıyla ayarlamasının da mümkün olabileceğini dikkate almaksızın, her zaman üçüncü bir kişiyle taşıma sözleşmesi yapılacağını varsayıyordu. Aslında durum her zaman böyle olmadığından, Incoterms® 2020, FCA, DAP, DPU ve DDP terimlerinin A4/B4 maddeleriyle, duruma göre satıcı veya alıcının, malların taşınması için taşıma sözleşmesi yapması veya malların bu şekilde taşınmasını ayarlaması gerektiğini düzenleyerek bu olanağa açıkça yer verir.
- Taşıma yükümlülükleri ve masraflarına ilişkin hükümler arasında güvenliğe ilişkin gerekliliklere yer verilmesi: Malların dolaşımına ilişkin güvenlik konusu milletlerarası ticarette son yıllarda gittikçe daha fazla önem kazandı. Incoterms® 2010 da güvenliğe ilişkin gereklilikler hakkında düzenlemeler içerse de, Incoterms® 2020 bu gereklilikleri daha fazla vurgular ve her bir kuralın sırasıyla taşıma ve ihracat/ithalat için gereken gümrük işlemlerine ilişkin olan A4 ve A7 maddelerinde bunların taraflarca paylaşımına ilişkin hükümler içerir.
Sonuç
1 Ocak 2020’de yürürlüğe girecek olan Incoterms® 2020 tüm kuralların daha basit ve açık bir sunumunu takdim ederek, kullanıcıların satış sözleşmelerine en iyi uyan Incoterms kuralını daha kolay bir şekilde seçmelerini sağlar. Incoterms kurallarında ilk kez yer verilen yatay sunum da, kullanıcıların her bir terim arasındaki farklılıkları kolayca görmelerini sağlayarak, ticari gereksinimlerine en uygun Incoterms kuralını seçmelerine yardımcı olacaktır. Kuralların içeriğindeki değişiklikler ICC ve Çalışma Grubu’nun özenli ve kapsamlı çalışmalarının bir sonucudur ve tacirlerin güncel gereksinimlerine isabetli bir şekilde karşılık vermesi umulmaktadır.
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.
Diğer İçerikler
Türkiye otomobil ve hafif ticari araç piyasası, 2000’li yılları sürekli yükselen, 2010’lu yılları ise yine yüksek ve stabil seyreden satış adetleriyle geride bıraktı. Bu dönemde pazarın büyümesinde, alım gücünün yüksekliği kadar, krediye kolay ulaşım ve ürün çeşitliliği de etkiliydi. Üretimin de benzer şekilde artmasıyla birlikte...
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) m. 638 ila TTK m. 640 arasında limited şirketlere özel düzenlenen çıkma ve çıkarılma kurumları ile anonim şirket yapısından farklı olarak limited şirket ortaklarına şirketten çıkma ve şirkete de ortağı çıkarma hakkı tanımaktadır...
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), anonim şirketleri yönetim kurulunun idare ve temsil edeceği kuralını korur. TTK, temsil yetkisinin nasıl kullanılacağını, temsile yetkili kişilerin tescil ve ilanını, temsil yetkisinin devrini ve sınırlarını düzenler. Aşağıda yetkinin devri başta olmak üzere, anonim şirketlerde temsil yetkisi...
Adi ortaklıklar Türk Hukuku’nda 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (“TBK” veya “Kanun”) 620 ve 645. maddeleri arasında düzenlenir. Adi ortaklık sözleşmesi Kanun’da, iki veya daha fazla kişinin emeklerini veya mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendiği sözleşme olarak tanımlanır...
Birleşme ve devralma süreçleri; şirketlerin benliklerini ve hukuki statülerini en ciddi şekilde etkileyen hukuki süreçlerin başında gelir. Hukuki, vergisel, finansal ve operasyonel incelemelerin yürütülmesinin ardından taraflar işlemin gerçekleştirilmesi konusunda bir mutabakata vardığı takdirde müzakere süreci başlar...
Franchising, pazar erişimini ve marka bilinirliğini dünya çapında genişletmek için kullanılan popüler bir iş modelidir. Tek marka satma koşulu içeren mağaza sözleşmeleri (mono-brand store agreements) şeklindeki dağıtım sözleşmelerine kıyasla daha az yaygın olmasına rağmen franchising, lüks markaların dağıtım...
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu (“HGK”) 2019/149 E. 2022/894 K. sayılı 14.06.2022 tarihli kararında tüzel kişilik perdesinin aralanması teorisini, kredi sözleşmesinden kaynaklanan bir uyuşmazlıkta kefil ile borç alan şirket arasındaki ilişki bağlamında değerlendirdi. HGK, tüzel kişilik perdesinin aralanması...
Avrupa Birliği yabancı yatırımcılar için önemli bir yatırım merkezi olmaya devam ediyor. Avrupa Komisyonu’nun hazırladığı Avrupa Birliği’ne gelen doğrudan yabancı yatırımların izlenmesine ilişkin İkinci Yıllık Rapor’da yer alan verilere göre Avrupa Birliği 2021 yılında 117 Milyar Euro değerinde yabancı doğrudan...
Pay devrinin, bir sermaye şirketinin paylarına ilişkin hukuki işlemler arasında ilk akla gelen, uygulamada da en sık karşılaşılan işlem olduğu söylenebilir. Bununla beraber bir sermaye şirketinin payı, devir dışında işlemlere de konu olabilir. Bunlara ilişkin örnekler, uygulamada en sık görüldüğü ve öğreti tarafından...
Hızla büyüyen ve gelişen e-ticaret sektöründeki oyuncuların davranışlarını düzenlemek amacıyla 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun (E-ticaret Kanunu veya Kanun) kısa süre önce köklü bir değişime uğramıştı. 1 Ocak 2023 itibariyle yürürlüğe giren yeni düzenlemeler ile e-ticaret...
11 Haziran 2021'de Alman Federal Meclisi, yalnızca Alman şirketlerini değil, aynı zamanda bu şirketlerin yabancı ülkelerdeki (Türk kuruluşları dahil) tedarikçilerini de etkileyen Alman Tedarik Zinciri Uyum Yasası’nı (Lieferkettensorgfaltsgesetz) ("Yasa") onayladı. 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe giren...
İsviçre Federal Konseyi, 21 Aralık 2007 tarihinde şirketler hukukuna ilişkin değişiklikleri de içeren İsviçre Borçlar Kanunu revizyon taslağını onayladı. Federal Konsey 28 Kasım 2014 tarihinde taslak revizyonu görüşe açtı. Kapsamlı tartışmalar ve uzun bir yasalaşma sürecinin ardından, İsviçre Borçlar Kanunu'nda...
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun beşinci kitabı olan deniz ticaretine ilişkin hükümler altında dördüncü kısmı altında deniz ticareti sözleşmeleri düzenlenir. Bu bölümde düzenlenen sözleşme tipleri içerisinde uluslararası deniz taşımacılığı pratiğinde en sık kullanılan, üçüncü bölümde m.1138 vd. maddelerinde...
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (“SerPK”) ile geniş şekilde düzenlemeye gidilen en önemli konulardan biri de örtülü kazanç aktarımı yasağıdır. Mülga 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 15nci maddesinden daha geniş bir düzenleme getiren SerPK madde 21 ile düzenleyici kamu otoritesi olan...
Gelişmekte olan ticari faaliyetler ve özellikle inşaat, enerji ve madencilik alanlarında yapılmakta olan geniş çaplı yatırımlar neticesinde şirketler, güçlerini birleştirerek bu yatırımlara iştirak etmek ve gerek uzmanlıklarını, gerekse finansman imkânlarını birlikte kullanarak daha güçlü bir şekilde projelerde yer almak...
Türk Ticaret Kanunu (“TTK veya Kanun”) 159’uncu ve devam maddelerinde bölünme hükümlerine yer vererek, şirketlere farklı yapılanma modellerini uygulama ve yeni hukuki oluşumları hayata geçirme imkanı tanımaktadır. Şirketler bölünme yöntemini kullanarak belirli bir malvarlığı unsurunu veya unsurlarını...
FIDIC (Fédération Internationale Des Ingénieurs-Counseils) kısaltılmış adıyla anılan Müşavir ve Mühendisler Uluslararası Federasyonu, 1913 yılında kurulmuş bir meslek örgütüdür. Üyeleri çeşitli ülkelerden usulüne uygun olarak seçilmiş müşavir-mühendis birlikleri olup Örgüt’e üyelik her ülkeden tek bir meslek birliği...
INCOTERMS, milletlerarası ticarette sıklıkla kullanılan ticari terimleri açıklamak için Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) tarafından yayımlanan bir kurallar bütünü olarak tanımlanabilir. Anılan kuralların amacı, milletlerarası ticareti güvenli bir şekilde kolaylaştırmak ve hızlandırmaktadır...
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 31 Ekim 2012 tarihli Resmi Gazete ’de yayınlanarak yürürlüğe giren Limanlar Yönetmeliği (“Yönetmelik”) her bir liman için ayrı ayrı çıkarılmakta olan tüzük, yönetmelik ve talimatları tek bir Yönetmelikte bütünleştirmektedir. Bu yönde...
Kural olarak sözleşmeden doğan hak ve borçlar sadece sözleşmenin tarafı olan alacaklı ve borçlu arasında hukukî sonuç doğurur. Bu prensip hukukumuzda “sözleşmelerin nispiliği” olarak adlandırılır. Genel olarak, sözleşmenin tarafları dışındaki üçüncü kişiye bir edimin yerine getirilmesinin üstlenildiği...
Dijitalleşen dünyada büyüyen ve gelişen e-ticaretin kuralları değişiyor. Önceleri dijital pazarın odak noktası olarak gösterilen e-ticaret, çok geçmeden dijital ekonominin itici gücü olarak ifade edilmeye başladı. Ancak e-ticaretin büyüme hızı ve kısa süre içinde geçirdiği dönüşüm dikkate alındığında...
Bir şirketin feshi, tescil ile kazanılan tüzel kişiliğin ortadan kalkmasına yol açarak, şirketin sona erme sebeplerinden biri olarak karşımıza çıkan infisahın, özellikli bir görünümüdür. Hâkimin inşai hükmüyle bir şirketin feshine ve bunun doğal sonucu olarak sona ermesine yol açan bu özel dava türü...
Kontrol veya yönetimin bir ailenin üyelerine ait olduğu şirketler, aile şirketi olarak kabul edilir. Aile üyeleri, şirket kontrolünü sağlayan payları elinde tutabildiği gibi yönetim yetkisini de elinde bulundurur. Aile şirketleri, aile üyeleri için fırsat, güvence ve gelir demektir...
Türkiye 7 Aralık 1993 tarihli 3939 sayılı Kanun ile Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı için Mukavele Sözleşmesi’ne (“CMR”) katılmayı uygun buldu ve CMR Türkiye’de 31 Ekim 1995 tarihinde yürürlüğe girdi. CMR’nin 1/1 maddesi uyarınca, tarafların tabiiyeti ve ikamet yerinden bağımsız olarak...
Türk hukukunda adi ortaklıklar 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (“TBK”) 620 ve devamı maddelerinde düzenlenir. Adi ortaklık sözleşmesi, iki veya daha fazla kişinin emeklerini veya mallarını ortak bir amaca (nihai olarak kazanç elde etme amacına) ulaşmak üzere...
Anonim şirketlerde örtülü kazanç aktarımı, geniş anlamda şirket malvarlığının ilişkili taraflara aktarılmasını konu alan ve birçok farklı görünümü barındıran bir kavram olarak karşımıza çıkar. Sermaye piyasaları hukukunda kanun seviyesinde ve...
Çoğunlukla start-up yatırımlarında karşımıza çıkan sermaye iştirak sözleşmeleri, bir yatırımcının bir şirkette sermaye artırımı ile çıkarılacak yeni payları taahhüt ederek sermaye artırımına katılması ve pay sahibi olmasına ilişkin hüküm ve koşulları düzenler...
Belirli koşulları taşıdığı takdirde ıslak imza ile aynı hukuki sonuçları doğuran elektronik imza, pek çok hukuk sisteminde kendine yer edinmiş ve ticari hayatın hız kazanmasını sağlamıştır. Farklı hukuk sistemlerinde çeşitli türleri ve uygulamaları bulunsa da elektronik imzanın...
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), anonim şirketleri yönetim kurulunun idare ve temsil edeceği kuralını korur. TTK, temsil yetkisinin nasıl kullanılacağını, temsile yetkili kişilerin tescil ve ilanını, temsil yetkisinin devrini ve sınırlarını düzenler. Bu ayki hukuk postası makalesi, yetkinin devri başta olmak üzere...