Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’e Getirilen Değişiklikler
Giriş
4 Mart 2022 tarihli ve 31768 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ (“Değişiklik Tebliği”) ile Rekabet Kurulu’ndan (“Kurul”) izin alınması gereken işlemlere ilişkin bazı değişiklikler yapıldı. Bu kapsamda izne tabi birleşme devralma işlemlerine ilişkin ciro eşikleri değiştirilmiş, teknoloji teşebbüslerine ilişkin özel düzenleme getirilmiş, etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması testine yönelik değişiklikler yapılmış, mali kurumlara ilişkin ciro hesaplamaları revize edilmiş ve bildirim formu tamamen değiştirilmiştir. Söz konusu değişiklikler 4 Mayıs 2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Ciro Eşikleri
Bilindiği üzere kontrolde kalıcı değişiklik meydana getiren ve işlemin taraflarının cirolarının Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’in (“2010/4 Sayılı Tebliğ”) 7. maddesinde yer alan eşikleri aştığı birleşme ve devralma işlemlerinin geçerlilik kazanabilmesi Kurul’un iznine tabiidir. Bahsi geçen ciro eşikleri ise Değişiklik Tebliği uyarınca güncellendi.
Bu doğrultuda 2010/4 sayılı Tebliğin 7. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan 100.000.000 TL’lik sınır 750.000.000 TL olarak, 30.000.000 TL’lik sınır 250.000.000 TL olarak, (b) bendinde yer alan 30.000.000 TL’lik sınır 250.000.000 TL olarak ve 500.000.000 TL’lik sınır 3.000.000.000 TL olarak değiştirildi.
Böylelikle ilgili değişiklikler uyarınca aşağıda yer verilen durumlarda işlemin geçerlilik kazanması için Kurul’dan izin alması zorunlu hale getirildi:
a) İşlem taraflarının Türkiye ciroları toplamının 750.000.000 TL’yi ve işlem taraflarından en az ikisinin Türkiye cirolarının ayrı ayrı 250.000.000 TL’yi veya
b) Devralma işlemlerinde devre konu varlık ya da faaliyetin, birleşme işlemlerinde ise işlem taraflarından en az birinin Türkiye cirosunun 250.000.000 TL’yi ve diğer işlem taraflarından en az birinin dünya cirosunun 3.000.000.000 TL’yi aşması.
Teknoloji Teşebbüsleri
Ciro eşiklerinin güncellenmesinin yanı sıra Değişiklik Tebliği ile teknoloji teşebbüsleri kavramı tanımlandı ve dijital platformlar, yazılım ve oyun yazılımı, finansal teknolojiler, biyoteknoloji, farmakoloji, tarım kimyasalları ve sağlık teknolojileri alanlarında faaliyet gösteren teşebbüsleri bu tanım kapsamına dahil edildi. İlgili değişiklik uyarınca ise, Türkiye coğrafi pazarında faaliyet gösteren veya AR-GE faaliyeti olan ya da Türkiye’deki kullanıcılara hizmet sunan teknoloji şirketlerinin devralınmasına ilişkin işlemlerde, yukarıda anılan 250.000.000 TL’lik eşikler aranmayacaktır.
Bu doğrultuda söz konusu düzenleme ile teknoloji teşebbüslerinin devralınmasına yönelik işlemlerin büyük ölçüde Rekabet Kurumu (“Kurum”) denetimine tabi tutulması ve bahsi geçen teşebbüslere yönelik öldürücü devralmaların önüne geçilmesinin hedeflendiği belirtildi.
Mali Kurumlara İlişkin Ciro Hesaplamaları
Değişiklik Tebliği ile bankalar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri, sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri ve diğer mali kurumlar için ciro hesaplamasına ilişkin değişiklikler yapıldı.
Etkin Rekabetin Önemli Ölçüde Azaltılması Testi
2020 yılında 4054 sayılı Kanun’un 7. maddesinde yapılan değişiklik ile birleşme devralma işlemlerinin incelenmesinde kullanılan etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucu doğurma kriteri, 4054 sayılı Kanun’un 2010/4 sayılı Tebliğ ile uyumlu hale getirilmesi amacıyla Değişiklik Tebliği’ne de yansıtıldı. Bu kapsamda başta hâkim durum yaratılması ya da mevcut bir hâkim durumun güçlendirilmesi olmak üzere ülkenin bütününde yahut bir kısmında etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuran birleşme veya devralmalara izin verilmeyeceği düzenlendi.
Kılavuzlarda Yapılan Değişiklikler
Birleşme ve devralma kılavuzları da etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması testi doğrultusunda güncellendi. Bu kapsamda Yatay Birleşme ve Devralmaların Değerlendirilmesi Hakkında Kılavuz’da (“Yatay Kılavuz”) rekabetin ve ikame edilebilirliğin yakınlığı analizi, aykırı firma değerlendirmesi, koordinasyon doğurucu etkiler, potansiyel rekabet, öldürücü devralma teorisi, dijital pazarlara ilişkin zarar teorileri gibi konularda eklemeler yapıldı.
Birleşme ve devralmalar bakımından geçerli olan potansiyel rekabet, rekabet zarar teorisi, öldürücü devralma zarar teorisi gibi zarar teorileri ışığında özellikle yeni kurulan ve gelişmekte olan firmaların devralınması ile ilgili değerlendirmede dikkate alınabilecek genel ilkelere yer verildi. Bunların yanı sıra dijitalleşme ve teknolojik gelişmeler ışığında önemi her gün artan tüketici verilerine ilişkin açıklamalar ve tüketici verilerine sahip olmanın rekabet üzerine etkileri de Yatay Kılavuz’a eklendi.
Benzer şekilde Yatay Olmayan Birleşme ve Devralmaların Değerlendirilmesi Hakkında Kılavuz’da da tek taraflı ve koordinasyon doğurucu etkiler başlıkları altında detaylı güncellemelere yer verildi.
Bildirim Formu
Birleşme ve devralmalara ilişkin bildirim formu ise yenilendi. Bu kapsamda bildirim formunun yakın bir gelecekte elektronik olarak doldurularak iletilmesine olanak sağlaması amacıyla, yazılı form ve kapsamlı eklerinden oluşan bildirimlerde kırtasiye yükünün önemli ölçüde azaltılmasının planlandığı ifade edildi. Ek olarak, bildirimlerde tespit edilen ve Kurum tarafından talep edilen eksik bilgilerin aynı elektronik platform üzerinden daha pratik ve hızlı bir şekilde tamamlanması ve izin sürecinin teşebbüsler bakımından kısaltılması amaçlandığı belirtildi.
Bildirim formundaki başka bir değişiklik ise talep edilen bilgilerin, işleme, taraflara, pazara ilişkin bilgiler ve ortak girişimler olarak gruplanmış olmasıdır. Ek olarak bildirimlerin eksiksiz yapılması ve dolayısıyla izin sürecinin kısaltılması amacıyla istenen bazı bilgilerin detaylandırıldığı ifade edildi.
Sonuç
Geçerlilik kazanması için Kurul’un iznine tabi birleşme ve devralma işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenleyen 2010/4 sayılı Tebliğ’de yapılan bu değişikliklerle ciro eşikleri artırılmış, teknoloji teşebbüsü tanımına giren teşebbüslere ilişkin işlemlerde ciro eşiklerinin aranmayacağı belirlenmiş ve ilgili Kılavuzlar da bu kapsamda güncellendi. Bu kapsamda artan ciro eşiklerinin izne tabi işlem sayısını azaltması beklenebilecektir. Öte yandan teknoloji teşebbüslerine ilişkin ciro eşiklerinin aranmaması nedeniyle bu teşebbüslerin işlemlerinin izne tabi olacak olması, ilgili işlem sayısını artıran bir unsur olabilecektir. Bildirim formunda yapılan değişikliklerin ise elektronik sunumu kolaylaştırması ve kırtasiye yükünü azaltması beklenir.
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.
Diğer İçerikler
Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği’nin (“FIFA”) 16 Aralık 2022 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında, FIFA Konseyi tarafından FIFA Futbol Menajerliği Talimatı (“Talimat”) onaylanmıştır. Bu Talimat’ta futbol menajerlerinin hak kazandıkları ücrete üst sınır getirilmesi, lisans koşullarına sınav zorunluluğunun...
Yeniden satış fiyatının belirlenmesi ihlali, son zamanlarda revize edilen AB Dikey Grup Muafiyet Yönetmeliği (VBER) kapsamında hala açık ve ağır (hardcore) bir kısıtlama olarak kabul edilmekte olup, bu da söz konusu ihlal türünün diğer bazı dikey anlaşma türlerinin aksine TFEU (Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Anlaşma)...
Rekabet hukukunda, özellikle birleşme ve devralma işlemleri bakımından teşebbüs kavramının doğru şekilde belirlenmesi son derece önemlidir. Ekonomik bütünlük kavramı, teşebbüslerin hangi ekonomik birimleri kapsadığını ortaya koyma amacı taşır. Ekonomik bütünlük ve aile bağları arasındaki ilişki ise özellikle...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) yerinde incelemenin engellenmesi nedeniyle sıklıkla idari para cezası verdiği, yerinde incelemelere ilişkin hem Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) hem de teşebbüslerin hukuki ve teknik tedbirler aldığı bugünlerde çarpıcı bir gelişme yaşandı. Anayasa Mahkemesi...
Bilişim teknolojilerinin günümüzde hızla gelişmesi ve internet kullanımının giderek artması sonucu ürün ve hizmetlerin tanıtımı ve tüketiciyle buluşmasında çevrimiçi reklamcılık önemli bir kaynak haline gelmiştir. Kullanıcı geçmişi, beğenileri gibi kullanıcıların internet üzerinde bıraktığı dijital ayak izleri aracılığıyla...
Seçici dağıtım sistemleri, sağlayıcıların anlaşma konusu malları veya hizmetleri sadece belirlenmiş kriterlere dayanarak seçtiği dağıtıcılara doğrudan veya dolaylı olarak satmayı taahhüt ettiği, bu dağıtıcıların da söz konusu malları veya hizmetleri yetkilendirilmemiş dağıtıcılara satmamayı...
Hiç şüphesiz COVID 19 pandemisinden beri Rekabet Kurumu’nun en yoğun çalıştığı sektörlerin başında hızlı tüketim malları geliyor. Bu dönemin en önemli gelişmelerinden biri perakendeciler hakkında başlayan soruşturmaların habercisi olan Hızlı Tüketim Malları Perakendeciliği (“HTM”) konusunda başlayan...
Anayasa Mahkemesi’nin (“AYM” veya “Mahkeme”) 2020/67 E. 2022/139 K. sayılı 09.11.2022 tarihli kararında (“Karar”) ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un (“7246 sayılı Kanun”) bazı maddelerinin iptal edilmesi talep edilmiştir. Bu maddeler, 4054 sayılı...
Türk rekabet hukukunda, belirli birleşme ve devralma işlemlerinin hukuki geçerlilik kazanabilmesi için Rekabet Kurulu’ndan (“Kurul”) izin alınması zorunludur. 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 7. maddesi uyarınca Kurul, izne tabi birleşme ve devralma işlemlerini belirleme...
Rekabet Kurulu (Kurul) geçtiğimiz yıllarda banka ve finansal kuruluşlar hakkında yürüttüğü bir önaraştırma kapsamında, kendilerinden talep edilen bilgileri zamanında veya hiç sağlamadıkları gerekçesiyle bazı bankalar hakkında idari para cezası uygulanmasına karar vermişti. Kurul tarafından idari para cezasına...
Dünyaca ünlü bir ticaret şirketi olan Amazon, dünyanın en büyük çevrimiçi alışveriş platformunu işletir. Amazon, arka planda ticari kararları çoğunlukla ilgili pazar verilerinden beslenen otomatik sistemler tarafından yönlendirilen veri odaklı bir şirkettir. Bununla birlikte, Amazon’un bir platform olarak ikili bir rolü...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) yerinde inceleme yetkisi, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) ihlal edilip edilmediğinin ortaya çıkarılmasında kullanılan en önemli araçların başında gelir. Bu yetkinin etkin bir şekilde kullanılması, incelemelerden verimli sonuçlar elde edilebilmesi...
Harese, ilginç bir Arapça kelime. Develerin çölde çok sevdiği bir diken vardır. Deve dikeni büyük bir hırsla yer. Öyle ki yedikçe ağzı kanar, ama yemeyi bırakmaz. Dikenin tadına, kendi kanının tuzlu tadı karışır. Bu karışık tat onu adeta çılgına çevirir. Kanadıkça yer. Sonunda kan kaybından...
Türkiye’nin önde gelen televizyon içerik sağlayıcısı Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon A.Ş. (“Digiturk”), sıklıkla Rekabet Kurumuna (“Kurum”) yapılan şikayetlere konu olur ve incelendiğinde Rekabet Kurulunun (“Kurul”) neredeyse her yıl Digiturk hakkında karar aldığı görülür. Söz konusu kararlara...
Fransız Rekabet Otoritesi (Autorité de la Concurrence), çevrimiçi reklamcılık sektörüne ilişkin olarak Criteo SA’nın (“Criteo”) şikayeti üzerine başlatılan rekabet hukuku incelemesi çerçevesinde, Fransa pazarındaki rekabetçi endişeleri ortadan kaldırmak amacıyla Meta Platforms Inc., Meta Platforms Ireland Ltd...
Yerinde İncelemelerde Dijital Verilerin İncelenmesine İlişkin Kılavuz (“Kılavuz”) ile Rekabet Kurulu’na (“Kurul”) tanınan teşebbüse ait dijital ortamlarda inceleme yetkisinin kapsamı genişletilirken, günümüzde teşebbüs çalışanları tarafından dijital verilerin silinmesi gerekçesiyle teşebbüse...
Türk rekabet hukuku bakımından görece yeni bir ihlal türü olan hub and spoke karteli, bir pazarda yatay düzeydeki faaliyetleri ile tedarikçi veya perakendeci seviyesinde rakip olan iki bağımsız teşebbüsün, üretim veya dağıtım zincirinin farklı bir seviyesinde faaliyet gösteren bir başka teşebbüs aracılığıyla...
Uzlaşma mekanizması, Türk rekabet hukuku uygulamasına henüz yeni girmiştir. İlgili mekanizma 16.06.2020 tarihinde 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da (“Kanun”) yapılan değişiklikle yürürlüğe konmuş olup, yalnızca iki yıldan az bir süredir uygulamadadır...
E-pazaryeri platformları, ekonomiden aldıkları pay ve büyüme hızlarındaki artış nedeniyle dünya üzerindeki birçok rekabet otoritesinin olduğu gibi Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) da merceği altındadır. Kurum’un e-pazaryeri platformları hakkındaki inceleme sürecinin ilk adımı...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) BSH Ev Aletleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“BSH”) tarafından yetkili bayilerinin çevrimiçi pazaryerleri üzerinden satış yapmasının yasaklanması uygulamasına menfi tespit veya muafiyet tanınması talebini değerlendirdiği gerekçeli kararı yayınlandı...
Bir Mezopotamya efsanesi olan Şahmaran’ın Tarsus’ta geçtiği varsayılır. Efsaneye göre yılanların şahı, ölümsüz ve bilge “Şahmaran”dır. Şahmaran, yılanları ile birlikte mağarasında yaşayan güzel bir kadın olarak anlatılır. Yerin yedi kat altında yaşar, gövdesi yılan, başı...
COVID-19 salgını sürecinde, perakende gıda ve temizlik ürünleri ticareti ile iştigal eden zincir marketler ile üretici ve toptancı seviyesindeki tedarikçi teşebbüslerin fiyatlama davranışlarındaki rekabetçi endişeler nedeniyle Rekabet Kurumu...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) son dönemde yayınlanan kararlarına bakıldığında, yerinde incelemenin engellenmesi veya zorlaştırılmasına ilişkin verilen kararların sayısında geçmişe kıyasla önemli bir artış olduğu gözlemlenir. Bu durum, Kurul kararlarına da yansıdığı üzere...
Avrupa Komisyonu, 2019 yılından bu yana Credit Suisse, UBS, Barclays, RBS ve HSBC’nin döviz spot ticaret (spot trading - Forex) piyasasındaki danışıklı davranışlarını soruşturuyordu. Komisyon, 02.12.2021 tarihli son basın açıklaması ile soruşturmanın sonuçlandığını duyurdu...
Son yıllarda rekabet hukuku alanındaki değişim tam anlamıyla baş döndürücü. Özellikle dijitalleşme rekabet hukuku kurallarının adeta yeniden yazılmasını gerektiriyor. Rekabet hukuku e-ticaret ve dijital platformlar konusundaki tüm arayışların merkezinde...
Rekabet Hukukunda İhtiyati Tedbir: Türk Rekabet Kurulu’nun Perakendeciler, WhatsApp ve Trendyol Kararları