Hakemlerin Seçimi

30.04.2024 Prof. Dr. H. Ercüment Erdem

Giriş

Tarafların tahkim yolunu seçmesinin en önemli nedenlerinden birisi de hakemlerini özgürce seçebilme olanağıdır. Taraflara tanınan bu özgürlük, tahkimi, tarafların yargılamayı yürütecek hakimleri belirlemek yetkisinden yoksun oldukları, devlet mahkemeleri önündeki yargılamalardan da ayırır. Her ne kadar hakem seçimi tahkimde en önemli aşamayı oluşturursa da genellikle üzerinde yeteri kadar durulmaz ve bu süreç çok da önemsenmez. Bu çalışmanın[1] amacı bazı pratik bilgilerle hakem seçimi sürecine ışık tutmaktır.

Hakemlerin Seçimi
% 0

Tahkim Anlaşması

Hakem seçiminde dikkate alınacak ilk kaynak tahkim anlaşmasıdır. Tahkim anlaşması tarafların sözleşme özgürlüğü ilkesi çerçevesinde uyuşmazlığı tahkim yoluyla çözme konusundaki iradelerini yansıtan anlaşmadır. Bağımsız bir tahkim anlaşması veya bir tahkim şartı şeklinde olabilir.Hakemlerin seçimine ve hakemlerin niteliklerine ilişkin ayrıntılı hükümler tahkim anlaşmasında yer alabilir. Hemen belirtmek gerekir ki her uyuşmazlığa uygun, “mükemmel bir hakem” yoktur. Bazı uyuşmazlıklar dilin etkin kullanımını veya teknik bilgiyi (inşaat, enerji, M&A) veya hukuki yetkinlikler (sözleşmeye uygulanacak hukuk hakkında ayrıntılı bilgi) veya bazı kişisel özellikler (karmaşık uyuşmazlıkları çözme veya zor hukuki sorunları analiz edebilme yeteneği gibi) gerektirebilir. Bu nedenle bir uyuşmazlık için uygun olan hakem seçim yöntemi ve hakemin nitelikleri başka bir uyuşmazlık için uygun olmayabilir. Önemli olan o uyuşmazlık için uygun olan hakemi bulmaktır.

Tarafların hakem seçimi konusunda tahkim anlaşmasına koyacakları hükümlerde çok seçici olmamaları ve çok ayrıntıya girmemeleri önemlidir. Seçim konusunda çok fazla kıstas belirlemek (vatandaşlık, yaş, cinsiyet, meslek, dil, vs.) hakem seçimini daha karmaşık hale getirir ve aday bulmakta zorluklara neden olabilir. Taraflar genellikle uyuşmazlık konusu hukuk dalında uzman olanlar arasından hakemlerini seçmeye gayret ederler (sigorta, inşaat, emtia ticareti, enerji, vb.) ve tahkim anlaşmasına bu yönde bir hüküm koyabilirler. 

Uygulanacak Tahkim Kuralları 

Hakem seçiminde dikkate alınacak olan ikinci kaynak tahkim kurallarıdır. Tahkim anlaşmasında hakem seçimine veya hakemlerin niteliklerine ilişkin hüküm olup olmadığına bakılmaksızın seçilen tahkim kuralları etkili olur. Taraflar sözleşme özgürlüğü çerçevesinde, uyuşmazlığın çözümünde kurumsal (ICC, LCIA, ISTAC, ITOTAM vb.) veya ad hoc (UNCITRAL) tahkim kurallarını seçebilir ve bu seçimi tahkim anlaşmasında gösterebilir. Tarafların ayrık düzenlemeler yapmadığı hallerde, seçilen tahkim kuralları hakemlerin seçimi ve nitelikleri hakkında da uygulanır. 

Tahkim kurallarının seçiminde tarafların çok titiz ve dikkatli olması gerekir, zira bu tahkim kuralları çeşitli kısıtlamalar getirebilir. Örneğin sektöre özel tahkim kuralları hakem seçiminde hakemlerin o sektörde çalışmasını veya o sektörde deneyim veya uzmanlık sahibi olmasını arayabilir. GAFTA3 , FOSFA4 ve International Cotton Association5 Tahkim Kurallarında durum budur. Bugün daha az karşılaşılsa dahi, bazı tahkim kuralları hakemlerin tahkim kurumunun hazırladığı listeden seçilmesini emredebilir. Bazı tahkim kuralları ise seçilecek hakemlerle tarafların farklı tabiiyette olmasını öngörebilir. Örneğin ICC Tahkim Kurallarında durum böyledir (ICC Tahkim Kuralları m. 13(5)).6 Aynı yaklaşım LCIA, HKIAC ve SCC Tahkim Kurallarında da görülür. Bu düzenleme özellikle tarafların Türk, tahkim dilinin Türkçe ve uyuşmazlığın esasına uygulanacak hukukun da Türk hukuku olduğu durumlarda sorun yaratabilir. Zira tarafların Türk olduğu hallerde, farklı vatandaşlıktan olup da bir tahkimi yürütecek kadar iyi Türkçe konuşan ve Türk hukukuna hâkim olan hakem sayısı çok çok azdır. Bu nedenle taraflara tahkim anlaşmasında baş hakemin veya tek hakemin Türk vatandaşı da olabileceğine ilişkin bir hüküm koymaları önerilir. 

Farklı tahkim kurallarında bu şartın yer almadığı örnekler de söz konusudur. Örneğin ISTAC, Swiss, VIAC, SIAC ve CIETAC Tahkim Kurallarında baş hakem veya tek hakemin farklı vatandaşlıktan olması zorunluluğu öngörülmez. Tarafların hakemlerini seçmesine rağmen tahkim kuralları ilgili tahkim kurumunun doğrudan ve istisnai hallerde hakemlerin tamamını veya bir kısmını atamasını da öngörebilir. Örneğin ICC Tahkim Kuralları m. 12 (9)’da bu yönde bir düzenleme vardır. 

Milli Kanunlar

Taraflar tahkim anlaşmasında tahkim anlaşmasına uygulanacak bir milli hukuku seçebilirler. Böyle bir seçimin yokluğunda tahkim yeri hukuku tahkim anlaşmasına ve hakemlerin seçimine de uygulanabilir. Genellikle milli tahkim kanunları hakemlerin seçimi konusunda sözleşme özgürlüğü ilkesine öncelik verirler ve az sayıda kısıtlama getirirler. Bu kısıtlamalar birkaç başlık altında toplanabilir: Hakemler sadece gerçek kişiler arasından seçilebilir (MTK m. 7/B, 1; HMK m. 416/1, a); hakemler görevi kabul etmeden önce tarafsızlık ve bağımsızlığından şüphe etmeyi haklı gösterecek durumları açıklamak zorundadır (MTK m. 7/C); hakemlerin hukukçu olmaları öngörülebilir (HMK m. 416/1, d); hakemler devlet mahkemelerinde hâkim olarak görev yapanlar arasından seçilemez (Hakimler ve Savcılar Kanunu m. 48). Buradaki sayım sınırlayıcı değildir ve farklı milli kanunlar farklı kısıtlamalar da öngörebilir. 

Pek çok modern tahkim kanunu yabancıların da hakem olarak atanmasına izin verir (UNCITRAL Model Tahkim Kanunu m. 11/1). Bununla beraber bazı milli kanunlar yukarıda açıklanan Tahkim Kurallarındaki düzenlemelere paralel olarak, tek hakem veya hakem kurulu başkanının seçiminde farklı vatandaşlık koşulu öngörebilirler (UNCITRAL Model Tahkim Kanunu m. 11/1; MTK m. 7/B).

Hakem Seçiminde Dikkate Alınması Gereken Konular

Yukarıda belirtildiği gibi “mükemmel” hakem yoktur ancak sizin uyuşmazlığınıza uygun hakem vardır. Bu uygun hakemi belirlemek için dikkat edilecek kıstaslar şöyle sıralanabilir:

  • Yetkinlik: Hakem seçiminde en çok dikkate alınan unsur budur. Hakemin kişisel nitelikleri, sorun çözme yeteneği, ciddiyeti, çalışma disiplini, meslektaşları tarafından gördüğü saygı, akademik unvanı, yayınları, ayrı ayrı veya birlikte dikkate alınabilir. 
  • Tarafsızlık ve bağımsızlık: Hakem seçiminde dikkate alınan diğer en önemli unsur hakemlerin tarafsız ve bağımsız olmalarıdır. Gerek tahkim kuralları gerekse milli kanunlar hakemlere bu konuda beyanda bulunma yükümlülüğü getirir.8  
  • Zaman ayırma: Özellikle son 10-15 yılda bu konu da çok önemli hale geldi. Zira, uyuşmazlık sayısının artması, deneyimli hakem sayısının görece olarak azlığı hakemlerin iş yükünü arttırdı ve her uyuşmazlık için ayırabildikleri zamanı sınırladı. Bu nedenle kişisel nitelikleri ve bilgisi nedeniyle uygun bir hakem bulunsa dahi bu hakemin uyuşmazlığa ayıracak zamanı olması çok önem kazandı. Bugün pek çok tahkim kurumu bağımsızlık ve tarafsızlık beyanı ile birlikte hakemlerden uyuşmazlığa yeterli zaman ayıracağına ilişkin de bir beyan alır. 
  • Teknik bilgi: Uyuşmazlığın niteliğine göre hakemin belli bir sözleşme türü (inşaat, tek satıcılık, M&A, vb.) veya belli bir iş dalı (petrol ve doğal gaz, sigorta, deniz taşıma, enerji, vb.) konusundaki teknik bilgisi önemli olabilir. Bu teknik bilgi uyuşmazlığın daha hızlı anlaşılmasına ve çözümlenmesine yardımcı olur. 
  • Dil: Tarafların tahkim anlaşmasında belirledikleri tahkim dili, hakemlerin seçiminde de doğrudan etkilidir. Baş hakem veya tek hakemin yargılamayı yürütecek ve tenfiz edilebilecek nitelikte bir hakem kararı yazacak seviyede tahkim diline hâkim olması beklenir. Taraf hakemleri açısından dil müzakerelere ve yargılama sürecine etkin olarak katılmak için önemlidir. Bazı tahkim kuralları, taraflar başka türlü anlaşmadıkları takdirde, tahkim yargılamasının belli bir dilde yürütülmesi öngörebilir.9 Bu nedenle de seçilen tahkim kuralları konusunda dikkatli olmak gerekir. 
  • Tahkim deneyimi: Tarafların çok önem verdiği konulardan bir diğeridir. Deneyim gerekliliği genellikle tek hakem ve hakem kurulu başkanı seçiminde kendini daha çok gösterir. Farklı yargı çevrelerinde, farklı tahkim kuralları çerçevesinde tahkim yürütmüş olmak deneyim zenginliğidir. Aynı sektöre veya aynı sözleşme türüne ilişkin yargılamalarda görev almak da deneyim açısından önemlidir. 
  • Takım çalışması: Bu unsur genellikle gözden kaçırılır. Ancak hakem kurulları açısından çok önemlidir. İlgisiz, zamanında yanıt vermeyen, dilekçeleri okumayan, müzakerelere katılmayan hakem veya hakemler hakem kurulu için büyük bir sorundur ve hakem kurulunun uyum içinde çalışmasına engel olur. Halbuki hakem kurulu, kurul olarak görev yapar, takımdaşlık ruhu esastır. Bu nedenle taraflar uyum içinde çalışacak bir hakem kurulu oluşturmaya özen gösterir. 
  • Çeşitlilik: Çeşitlilik sadece cinsiyet açısından ele alınmamalıdır. Her ne kadar kadınların kendilerini, tarihi nedenlerle erkek egemen, hakem dünyasına kabul ettirmeleri zaman aldı ve çok çaba gerektirdiyse de kadın hakem sayısındaki artış, kadınların da tek hakem olarak atanmalarının veya hakem kurullarında yer almasının önünü açtı. Özellikle tahkim kurumları da cinsiyet eşitliğine daha dikkat eder hale geldi. Cinsiyet farklılığı yanında, etkin köken, din, ırk çeşitliği de hakem kurullarına ayrı bir renk katar. 
  • Uyuşmazlık konusu hukuki sorun hakkındaki görüşü: Taraflar ve avukatları genellikle hakemlerini atamadan önce, hakemin uyuşmazlık konusu hukuki sorun hakkındaki görüşünü anlamak isterler. Bu amaçla hakem adayının bilimsel eserlerini, makalelerini, konferanslarını, tebliğlerini, daha önce verdiği hakem kararlarını araştırırlar. Kuşkusuz hakem adayının belli bir hukuki sorun hakkındaki hukuki görüşünü bilmek önemlidir. Hiçbir taraf kendi iddia veya savunmasının aksi yönde açık bir görüşü olan hakemi atamak istemez. Ancak bu görüşlerin zaman içinde değişebileceği, önceki hakem kararlarında verilen kararların somut olay temelinde değerlendirilmesi gerektiği, bilimsel eserlerde veya konferanslarda soyut olarak ileri sürülen görüşlerin de somut olayın koşulları ve maddi olaylar çerçevesinde değişebileceği gözden uzak tutulmamalıdır. 

Hakem Adaylarıyla Ön Görüşme

Taraflar ve/veya vekilleri hakem atamasından önce hakem adaylarıyla bir ön görüşme yapmak isterler. Uygulamada bu ön görüşmeye mülakat da (“interview”) denilir. Ancak bu terim yanlış anlamaya açıktır. Zira bu görüşmede hakem adayına somut sorun hakkında bir soru sorulamaz ve görüşü de istenemez. Genellikle bu görüşme hakem adayı ve taraflar ve/veya vekilleri arasındaki ilk ve son görüşmedir (baş hakemin seçiminin taraf hakemlerine bırakıldığı hallerde, taraf hakemleri baş hakem adayları konusunda da taraflarla ve/veya vekilleriyle temas edebilir). Sıkça görülen bu uygulamanın yararı hakem adayını daha yakından tanımak, kişisel özelliklerini sezmek ve çalışma yöntemini anlamaktır (örneğin hakem sekreteri kullanıyor mu, araştırmalarını kendisi mi yoksa bir asistanı mı yapıyor, bu uyuşmazlığa ayıracak yeterli zamanı var mı, tahkim deneyimi nedir, baş hakem seçim yöntemi hakkında yaklaşımı nedir, vb.). Bu ön görüşme hiçbir şekilde hakem adayından somut uyuşmazlık hakkındaki görüşü hakkında bilgi almak fırsatına dönüşmemelidir. Zaten deneyimli hakemler de bu duruma izin vermezler. Bu uygulamanın sakıncası ise, mülakat süreci iyi yürütülmezse, hakem adaylarını tedirgin etmesi ve iyi bir adayın görevi kabul etmemesidir. Bu nedenle süreç çok dikkatli yürütülmelidir. IBA Uluslararası Tahkimde Çıkar Çatışmaları Kılavuzu 2024 (IBA Guidelines on Conflicts of Interest in International Arbitration), m. 4.4.1’de bu görüşmenin kapsam ve sınırını açıkça belirler.10  

Baş Hakem Seçiminde Dikkate Alınması Gereken Konular

Yukarıda genel olarak hakem seçiminde dikkate alınan konulara ek olarak, baş hakem seçiminde uygulamada şu üç konuya da önem verildiği görülür:

  • Taraf hakemlerine eşit veya daha üstün tahkim deneyimi: Baş hakemin diğer hakemlere göre daha deneyimli veya en az onlar kadar deneyimli olması, hakem kurulu içindeki uyum açısından önemlidir. Baş hakemin farklı yönlendirmelere muhatap olmasını engeller. 
  • Tahkim sürecinin yürütülmesinde tarafsız ve etkili bir liderlik yeteneği: Baş hakem, hakem kurulunun lideri, kaptanıdır. Tahkim sürecinin tarafsız, uyumlu ve etkin şekilde yürütülmesinde büyük sorumluluğu ve etkisi vardır. Bu nedenle kişisel yetenekleri bu sorumluluğu üstlenmeye uygun olmalıdır.
  • Taraf hakemlerini yönetme ve taraflı hakemlere karşı koyma: Baş hakemi çok yoran durumların başında her konuda çekişme halinde bulunan taraf hakemlerini yönetmek ve taraflı hakemlere karşı koymak gelir. Bu çalışmada vurgulanan bütün uyarılara rağmen taraflar veya vekilleri tamamen taraflı bir adayı hakem olarak seçebilir veya hakem bağımsız ve tarafsız olmayı bırakarak taraf vekili rolüne soyunabilir. Baş hakemin bu gibi durumlara izin vermeyecek cesareti, bilgisi ve deneyimi olmalıdır. Bu yöndeki bir zafiyet veya göz yumma tüm süreci hem taraflar hem de hakemler için çekilmez hale getirebilir. Tarafsız ve bağımsız olmayan hakemlerin verdiği karar iptal edilebilir veya tenfiz engelleriyle karşılaşabilir.

Baş Hakem veya Tek Hakem Seçiminde Yöntem

Taraflar veya vekilleri tek hakemin seçimi, taraf hakemleri de baş hakemin seçimi konusunda doğrudan temasta bulunabilirler. Uygulamada genellikle liste yöntemi (“listing”) kullanılır. Öncelikle adaylarda aranacak nitelikler (tabiyet, uzmanlık, deneyim, yaş, cinsiyet vb.) konusunda bir uzlaşma sağlanır. Kaç adaylık bir liste yapılacağı kararlaştırılır ve adaylara ilişkin listeler diğer tarafla paylaşılır. Listelerde çakışan isim/isimler varsa bu isim veya isimlerden birisi üzerinde anlaşma sağlanmaya çalışılır. Hiç çakışan isim yoksa her taraf belli sayıda ismi çizer ve kalan isimler üzerinde görüşmeler sürer. Tek hakem veya baş hakem seçimi için öngörülen süre boyunca bu görüşmeler devam eder. Kuşkusuz tek yöntem bu değildir ve taraflar, vekilleri veya taraf hakemleri farklı yöntemler de benimseyebilir. Bu çalışmanın kapsamı ne yazık ki sıklıkla kullanılan diğer yöntemleri de açıklamaya el vermiyor. 

Baş hakemin seçimi sürecinde taraf hakemlerinin taraflara/vekillerine danışması konusunda farklı görüşler olsa da bu yaygın bir uygulamadır. Bu şekilde olası çıkar çatışmalarının önüne geçildiği gibi adaylara ilişkin olumlu veya olumsuz deneyimlerin paylaşılması ve daha sağlıklı seçim yapılması sağlanır. Her ne kadar taraf hakemleri genellikle haklı ve gerekçeli itirazları dikkate alırlarsa da baş hakemin seçimi konusunda son söz kendilerine aittir. Taraf hakemleri taraflardan veya vekillerden baş hakemin kim olacağı konusunda bir talimat alamazlar.

Tek hakem veya baş hakem üzerinde uzlaşma sağlansa dahi, seçilen hakem tahkim kurumunun onayına bağlı olabilir. Örneğin ICC Tahkim Kuralları uyarınca tüm hakemlerin atanması, taraflarca veya hakemlerce önerilmiş olsalar dahi, ICC Tahkim Divanının onayına bağlıdır (ICC Tahkim Kuralları m. 13). Tek hakem veya baş hakem konusunda anlaşma sağlanmaması durumunda uygulanacak tahkim kurallarına göre atamayı tahkim kurumu11 veya atama makamı veya tahkim yerindeki yerel mahkemeler yapar. 

Sonuç

Tahkimdeki başarı uyuşmazlığın esasında haklı olmak yanında, vekilinizi ve hakeminizi iyi seçmenize de bağlıdır. Mükemmel hakem yoktur ancak sizin uyuşmazlığınız için uygun hakem vardır. Hakem seçimi ciddi bir süreçtir, dikkatle ve titizlikle yürütülmelidir. Seçilen hakemin sizin vekiliniz olmadığı gözden uzak tutulmamalı ve ondan böyle davranması da beklenmemelidir. 

Kaynakça
  • Bu çalışma Prof. Dr. H. Ercüment Erdem’in Istanbul Arbitration Days kapsamında 17 Nisan 2024 tarihinde Genç ISTAC ve “ASA under 40” tarafından düzenlenen etkinlikte yaptığı açılış konuşmasından üretilmiştir. 
  • Tahkim anlaşması hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Erdem, H. Ercüment: Milletlerarası Ticaret Hukuku, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 2. Bası, İstanbul 2020, par. 1657 vd. 
  • GAFTA Arbitration Rules 125 uyarınca, tek hakemin veya başhakemin GAFTA tarafından atanması durumunda bu hakemin “Gafta’s Qualified Arbitrators” olması gerekir. Bu niteliği kazanmak için en az 10 yıl tahıl ve tohum ticaretinde aktif olarak çalışmak, gerekli eğitimleri almış ve sınavları başarmış olmak gerekir.https://www.gafta.com/Gafta-Qualified-Arbitrator-Status.
  • FOSFA Tahkim Kuralları hakemlerin FOSFA üyeleri veya temsilcileri arasından seçilmesini, halen aktif olarak çalışıyorsa 75 yaşından büyük olmamasını veya emekliliğinin üzerinden iki yıl geçmemesini şart koşar. https://www.fosfa.org/arbitration/arbitration-rules-and-code-of-practice/the-guide-to-arbitration-and-appeals. 
  • International Cotton Association (“ICA”) da hakem olarak görev yapabilmek için ICA da bireysel üye olmak, temel hakemlik sınavını geçmek, ileri düzey hakem sınavı eğitiminin ilk iki modülünü tamamlamak, uluslararası pamuk ticaretinde en az beş yıl deneyim sahibi olmak ve tercüman gerektirmeyecek kadar İngilizceye hakim olmak gerekir. https://ica-ltd.org/arbitration/become-arbitrator.
  • ICC Tahkim Kuralları uyarınca hakem seçimi hakkında bkz. Erdem, par. 1772 vd. 
  • ICC Tahkim Kuralları m. 12 (9): “Hakem kurulunun oluşturulması yöntemine dair taraflar arasında bir anlaşma olsa dahi, istisnai hallerde Divan, kararın geçerliliğini etkileyebilecek önemli ölçüde eşit olmayan bir muamele ve adaletsizlik riskinden kaçınmak için hakem kurulunun her bir üyesini atayabilir.”
  • Hakemlerin tarafsızlığı ve bağımsızlığı hakkında bkz. Erdem, par. 1776 vd.
  • Örneğin Hamburg Borsası Tahkim Kuralları (Waren-Verein der Hamburger Börse e.V. Arbitration Rules) gereğince taraflar aksini kararlaştırmaz ise, tahkim dili Almancadır (Tahkim Kuralları m. 12).
  • https://www.ibanet.org/document?id=Guidelines-on-Conflicts-of-Interest-in-International-Arbitration-2024.
  • Bu uygulama kurumsal tahkimde çok yaygındır. ICC, LCIA, AAA, Swiss, ISTAC ve ITOTAM Tahkim Kuralları örnek olarak verilebilir. 

Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.

Diğer İçerikler

Milletlerarası Tahkimde İhtiyati Tedbir Kararına İtiraz Halinde Devlet Mahkemelerinin Yetkisi
Hukuk Postası
Milletlerarası Tahkimde İhtiyati Tedbir Kararına İtiraz Halinde Devlet Mahkemelerinin Yetkisi

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 12.10.2022 tarihli kararıyla tahkim anlaşması bulunan uyuşmazlıklarda ihtiyati tedbir kararına itiraz halinde devlet mahkemelerinin yetkili olduğuna karar verdi...

Tahkim 30.04.2024
Fiilen Uzayan Sözleşmede Yer Alan Tahkim Şartına İlişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı
Hukuk Postası
Fiilen Uzayan Sözleşmede Yer Alan Tahkim Şartına İlişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı

Uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümlenmesine ilişkin irade açıklaması tahkim sözleşmesinin temel kurucu unsurudur. Geçerli bir tahkim sözleşmesinden bahsedilebilmesi için tarafların tahkim iradelerinin ihtilafa yer vermeyecek şekilde ortaya çıkması gerekir...

Tahkim 31.03.2024
2024 Hollanda Tahkim Enstitüsü Vakfı Kuralları
Hukuk Postası
2024 Hollanda Tahkim Enstitüsü Vakfı Kuralları

Hollanda Tahkim Enstitüsü Vakfı (NAI) yeni tahkim kurallarını yayınladı . 1 Mart 2024 itibarıyla yürürlükte olan 2024 NAI Tahkim Kuralları, bu tarih veya sonrasında açılan tahkim yargılamalarında uygulanır. Bu makalede 2024 NAI Tahkim Kuralları ile gelen temel yenilikler ele alınacaktır...

Tahkim 31.03.2024
Alan Adı Uyuşmazlıklarının Çözümü
Hukuk Postası
Alan Adı Uyuşmazlıklarının Çözümü

Ticari hayatı dönüştüren internet kendine has uyuşmazlıkları beraberinde getirir. İnternet sitelerine erişimi kolaylaştıran alan adları, kimi zaman bilinçli olarak tanınmış bir markayla karıştırılacak benzerlikte kayıt ettirilir. Marka hakkı sahibi bu gibi kötü niyetli kayıt hallerinde yerel mahkemeye alternatif olarak alan...

Tahkim 31.10.2023
ICC Uyuşmazlıkların Etkin Yönetimi Rehberi
Hukuk Postası
ICC Uyuşmazlıkların Etkin Yönetimi Rehberi

ICC Tahkim ve ADR Komisyonu (“Komisyon”), olası uyuşmazlıkların önlenmesi ve tüm paydaşların ilişkilerinin güçlendirilmesi amacıyla alternatif uyuşmazlık çözüm (“ADR”) mekanizmalarına ilişkin farkındalığı artırmak amacıyla yeni bir rehber ve rapor yayımladı. Uyuşmazlıkların Etkin Yönetimi Rehberi, en uygun...

Tahkim 30.06.2023
Birleşme ve Devralmalarda Tahkim
Hukuk Postası
Birleşme ve Devralmalarda Tahkim

Birleşme ve Devralmalar (“M&A”), şirketlerin veya varlıkların birleşme, devralma, varlık satın alma veya yönetimin devralması gibi çeşitli finansal işlemler yoluyla yeniden yapılandırılmasını ifade eder. Bu Hukuk Postası Makalesi, hakem heyetleri önüne gelen M&A uyuşmazlıklarını ele alır.

Tahkim 28.02.2023
Tahkim Uygulamasında Esasa Girme Yasağı (Revision au Fond)
Hukuk Postası
Tahkim Uygulamasında Esasa Girme Yasağı (Revision au Fond)

Tahkim uygulaması çerçevesinde esasa girme yasağı (revision au fond) mahkemelerin bir hakem kararını incelerken uyuşmazlığın esasına dair bir inceleme yapmayacakları anlamını taşır. Bu yasak en temelde iptal davaları ile tenfiz süreçlerinde karşımıza çıkar. Bir hakem kararına karşı başvurulabilecek tek kanun...

Tahkim 30.11.2022
Tahkim Anlaşmasının Varlığına Rağmen Genel İflas Yoluyla Takip Yapılabilmesine İlişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı
Hukuk Postası
Tahkim Anlaşmasının Varlığına Rağmen Genel İflas Yoluyla Takip Yapılabilmesine İlişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı

Türk hukukunda taraflar, üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri haklarla ilgili olarak doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların hakemler tarafından çözülmesi konusunda anlaşma yapabilir. Bununla birlikte, taşınmazın aynına ilişkin haklar ile iflas hukuku, aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklar gibi...

Tahkim 30.06.2022
Milletlerarası Tahkimde Fiziki Duruşma Hakkına İlişkin ICCA Genel Raporu
Hukuk Postası
Milletlerarası Tahkimde Fiziki Duruşma Hakkına İlişkin ICCA Genel Raporu

4 Eylül 2020 tarihinde, Milletlerarası Ticari Tahkim Konseyi (“ICCA”) çatısı altında bir çalışma grubu “Milletlerarası Tahkimde Fiziki Duruşma Hakkı Mevcut Mudur?” başlıklı bir araştırma projesine başladı. Covid-19 salgını nedeniyle birçok tahkim duruşması çevrimiçi olarak gerçekleştirildi...

Tahkim Mayıs 2022
2022 DIAC Tahkim Kuralları
Hukuk Postası
2022 DIAC Tahkim Kuralları

Dubai Uluslararası Tahkim Merkezi, 25 Şubat 2022 tarihinde tahkim kurallarını değiştirdi. 2022 Tahkim Kuralları 2 Mart 2022 tarihinde yayınlandı ve 21 Mart 2022 tarihinde yürürlüğe girdi. Kurallar 21 Mart 2022’den sonra yapılan tahkim davalarına uygulanır, taraflarca aksi kararlaştırılmadığı takdirde tahkim...

Tahkim Mayıs 2022
Avrupa Mahkemelerinin AB-İçi Yatırım Tahkimine Dair Çelişkili Kararları
Hukuk Postası
Avrupa Mahkemelerinin AB-İçi Yatırım Tahkimine Dair Çelişkili Kararları

Achmea’nın AB-içi yatırım uyuşmazlıklarında doğurduğu tartışma katlanarak devam ediyor. Son olarak Paris İstinaf Mahkemesi, Polonya aleyhine sonuçlanan yatırım tahkimlerinde verilen hakem kararlarının Achmea gözetilerek iptaline hükmetti...

Tahkim Mayıs 2022
Tahkim Yargılamasında Kanun Hükümlerinin Yanlış Yorumlanmasının Kamu Düzenine Aykırılık Teşkil Etmediğine İlişkin Bölge Adliye Mahkemesi Kararı
Hukuk Postası
Tahkim Yargılamasında Kanun Hükümlerinin Yanlış Yorumlanmasının Kamu Düzenine Aykırılık Teşkil Etmediğine İlişkin Bölge Adliye Mahkemesi Kararı

Türk hukukunda hakem kararlarına karşı başvurulabilecek kanun yolu, iptal davası olarak düzenlenir. Yabancılık unsuru taşıyan ve tahkim yerinin Türkiye olarak belirlendiği tahkim yargılamalarında 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu (“MTK”) uygulama alanı...

Tahkim Şubat 2022
Landesbank Kararı
Hukuk Postası
Landesbank Kararı

Bilindiği üzere Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (ABAD) bir kararı sonrasında AB-içi uyuşmazlıkların tahkimde görülmesi ve özellikle Enerji Şartı Anlaşması (“EŞA”) altında tahkim konusunda sorunlar ortaya çıkmıştır...


Tahkim Ocak 2022
Şirketler Hukuku Uyuşmazlıklarında Tahkim: İsviçre Örneği, Alınacak Dersler ve Öneriler
Hukuk Postası
Şirketler Hukuku Uyuşmazlıklarında Tahkim: İsviçre Örneği, Alınacak Dersler ve Öneriler

Şirketler hukukunda tahkim uygulaması tahkime elverişlilik konusu başta gelmek üzere birçok açıdan tartışmalı unsurlar barındırır. Bu uyuşmazlıkların tahkime elverişli olduğunun kabul edildiği hukuk sistemlerinde dahi esas sözleşmeye tahkim şartının konulup konulamayacağı...

Tahkim Aralık 2021
UNCITRAL Seri Tahkim Kuralları
Hukuk Postası
UNCITRAL Seri Tahkim Kuralları
Tahkim Ağustos 2021
Dijital Çağda Uyuşmazlık Çözümü
Hukuk Postası
Dijital Çağda Uyuşmazlık Çözümü

Yargılama süreçlerine doğrudan etkisi olan teknoloji kullanımındaki büyük artış tahkim için de yararlı oldu. Özellikle dijitalleşme ile tahkim yargılamasının şekli, tarafların gereksinimlerini de dikkate alarak, zaman ve maliyet verimliliğini arttıracak şekilde değişti. Bu doğrultuda ve COVID-19 pandemisine önlem...

Tahkim Temmuz 2021
Tenfiz Engeli Olarak Kamu Düzeni
Hukuk Postası
Enka v. Chubb: Tahkim Anlaşmasına Uygulanacak Hukuk
Hukuk Postası
2021 MTO Tahkim Kuralları
Hukuk Postası
2021 MTO Tahkim Kuralları
Tahkim Kasım 2020
İki Prosedürün Hikayesi: Tahkim ve İflas
Hukuk Postası
2020 LCIA Kuralları
Hukuk Postası
2020 LCIA Kuralları
Tahkim Ağustos 2020
ICSID’den Hakemler İçin Yeni Etik Standartlar
Hukuk Postası
Blok Zinciri, Akıllı Sözleşmeler ve Tahkim
Hukuk Postası
COVID-19’un Tahkime Etkisi
Hukuk Postası
COVID-19’un Tahkime Etkisi
Tahkim Nisan 2020
İtirazın İptali Davasının Tahkimde Görülmesi
Hukuk Postası
İnşaat Sektöründe Tahkim
Hukuk Postası
İnşaat Sektöründe Tahkim
Tahkim Ekim 2019
Basketbol Tahkim Mahkemesi
Hukuk Postası
Basketbol Tahkim Mahkemesi
Tahkim Ağustos 2019
Uluslararası Tahkimde Tanıkların Yüzleştirilmesi
Hukuk Postası
Şirketler Hukuku Uyuşmazlıklarında Tahkim
Hukuk Postası
Spor Tahkim Mahkemesi Kararlarının İptali
Hukuk Postası
Achmea Kararının Yatırım Tahkimine Etkisi
Hukuk Postası
Achmea Kararının Yatırım Tahkimine Etkisi

Avrupa Birliği Adalet Divanı (“ABAD”), 6 Mart 2018 tarihinde oldukça tartışmalı bir karara imza attı.[1] 1991 tarihli Hollanda-Slovakya İkili Yatırım Anlaşması’nda yer alan tahkim klozunun Avrupa Birliği (“AB”) hukukuna aykırılığına hükmedilen Achmea kararı, yatırım tahkiminde uzun soluklu tartışmaları beraberinde...

Tahkim Ekim 2018
Tahkimde Delil İkamesi Hakkında Prag Kuralları
Hukuk Postası
Milletlerarası Tahkimde Çeşitlilik
Hukuk Postası
New York Sözleşmesi’nin 60 Yılı
Hukuk Postası
ICSID Kuralları’nda Öngörülen Değişiklikler
Hukuk Postası
Tahkim Masraflarının Paylaşımı
Hukuk Postası
Tahkimde Seri Yargılamaya İlişkin Güncel Konular
Hukuk Postası
Yatırım Tahkiminde Şemsiye Klozlar
Hukuk Postası
Tahkimde Masraflar ve Masrafların Azaltılması
Hukuk Postası
Yatırım Tahkiminde Manevi Tazminat
Hukuk Postası
ICC Seri Tahkim Kuralları
Hukuk Postası
ICC Seri Tahkim Kuralları
Tahkim Ekim 2016
Milletlerarası Ticari Tahkimde Uzman Tanık
Hukuk Postası
Güncel Philip Morris V. Uruguay Kararı
Hukuk Postası
Yatırım Tahkiminde Tahkim İradesi
Hukuk Postası
Tahkimde Üçüncü Kişi Finansmanı
Hukuk Postası
Tahkimde Gizlilik
Hukuk Postası
Tahkimde Gizlilik
Tahkim Nisan 2015
Tahkim Anlaşmasının Hazırlanması
Hukuk Postası
İstanbul Tahkim Merkezi
Hukuk Postası
İstanbul Tahkim Merkezi
Tahkim Temmuz 2014
Talep Garantilerine İlişkin Birörnek Kurallar
Hukuk Postası
Uluslararasi Ticari Uyuşmazliklarin Çözümü
Hukuk Postası

Yaratıcı hukuk çözümleri için iletişime geçin.