76 / 496
kısa süreli rapor talep edilmesi verilebilir. Haklı bir sebep olmaksızın
sözleşmeyi fesheden acente TTK madde 122/3 uyarınca denkleştirme
talebini ileri süremeyecektir. Bu fıkra emredici nitelikte olmadığından
müvekkilin feshi haklı gösterecek davranışı bulunmadan sözleşmeyi
fesheden acenteye denkleştirme talebini ileri sürme hakkı tanınabilir
6
.
Yine aynı fıkraya göre acentenin kusuru nedeniyle sözleşme haklı
nedenlerle feshedilirse acente denkleştirme talebinde bulunamaz.
Yeni Müşterilerden Sözleşme Sona Erdikten Sonra Önemli
Menfaatler Elde Etme
Acentenin denkleştirme tazminatına hak kazanabilmesinin bir di-
ğer şartı, sözleşmenin sona ermesi akabinde müvekkilin, acentenin ye-
ni bulduğu müşteriler sayesinde sözleşme sona erdikten sonra da
önemli menfaatler elde ediyor olmasıdır.
Yeni müşteriler genel anlamıyla acentenin faaliyetine başlamasın-
dan sonra müvekkile kazandırılan müşterileri ifade eder. Bu, müvek-
kille ilk defa sözleşme yapması sağlanarak müşterilerin bağlanması su-
retiyle olabileceği gibi, müvekkil ile iş ilişkisi uzun zaman önce
kopmuş eski müşterilerin tekrar kazandırılması şeklinde de olabilir.
Müvekkilin daha önce edindiği ya da önceki acenteleri yoluyla kazan-
dığı müşteriler bu kapsamda değerlendirilmez. Ancak var olan müşte-
rilerle ilişkilerin önemli ölçüde genişletilmesi bu kapsamda kabul edil-
melidir. Yeni müşteriler kazandırıldığı hususu acente tarafından kanıt-
lanmalıdır
7
.
Müvekkilin yeni müşteriler sayesinde sözleşmenin sona ermesin-
den sonra da elde edeceği kazanç tahmini olarak yapılırken, sözleşme-
nin sona ermesi sırasında bilinen piyasa özellikleri, rekabet koşulları,
piyasadaki olası değişiklikler, müvekkilin yeni müşterilerle olan ilişki-
sinin hangi kapsamda ne kadar süre devam edeceği gibi koşullar dik-
kate alınmalıdır
8
.
60
HUKUK POSTASI 2015
6
ARKAN Sabih
,
Ticari İşletme Hukuku
, Ankara, 2011, s. 224.
7
KAYA Arslan
,
Türk Ticaret Kanunu Şerhi, Acentelik
, İstanbul, 2013, s. 238.
8
ARKAN Sabih
,
Ticari İşletme Hukuku
, Ankara, 2011, s. 222.