HUKUK_POSTASI

Yukarıda (ii) maddesi ile belirtilen yöntemle bilanço açıklarının

pay sahipleri tarafından ödenerek kapatılabilmesi için alınan genel ku-

rul kararının, paysahiplerinin ek ödemeye zorlanamayacağına ilişkin

TTK’nın 480/1’nci maddesinde yer alan düzenleme nedeniyle, oybir-

liği ile alınmış olması gerekir. Ancak Oybirliğinin sağlanamaması ha-

linde bazı pay sahiplerinin kendi iradeleriyle şirkete para koyarak bi-

lanço açığını kapatmasına engel yoktur. Bu şekilde para konulması ise

ne şirkete borç verilmesi ne de sermaye artırılması için verilen avans

anlamına gelmektedir. Para konulması paysahiplerinin hiçbir karşılık

elde etmeden ve verdiklerini geriye talep hakkını haiz olmadan ortak-

lığı mevcut durumdan kurtarmak amacıyla fedakârlıkta bulunmaları

anlamına gelmektedir ve karşılıksız nitelikteki bu tamamlama işlemi

sonrasında, pay sahiplerinin sahip olduğu pay adedinde herhangi bir

değişiklik olmayacaktır.

Sermaye kaybı, kural olarak yıllık bilançodan tespit edilebileceği

gibi, herhangi bir sebeple hazırlanan ara bilançodan da anlaşılabilir.

Örneğin, şirketin borca batık olduğu şüphesi üzerine hazırlanan ara bi-

lançodan şirketin borca batık olmadığı, ancak 1/2 veya 2/3 sermaye

kaybı olduğu tespit edilirse TTK madde 376/1 ve 2 hükümlerindeki

tedbirler alınmalıdır

Kanun’un 376’ncı maddesinin uygulanması ile ilgili tartışma ser-

maye kaybının tespiti ile ilgili aşamada ortaya çıkmaktadır. Maddenin

yukarıda açıklanan her iki fıkrasında da “

sermaye ile kanuni yedek ak-

çeler toplamı

” tabiri yer almaktadır. Burada açıklanması gereken ilk

unsur sermayenin ve kanuni yedek akçelerin tanımıdır.

İlk görüşe göre, TTK’nın 376. maddesinin gerekçesine göre “

Ser-

maye terimi ile bilançoda sermaye kalemi altında yer alan esas serma-

ye ... kastedilmiştir.

” açıklaması yer almaktadır. Şirketin esas sermaye-

si ise şirketin esas sözleşmesinde belirlenerek tescil edilen ve hissedar-

lar tarafından taahhüt edilen miktarın tamamıdır. Buna yeniden değer-

leme değer artış fonu dahil değildir. Ayrıca

kanuni yedek akçeler

ise

TTK’nın 519’uncu maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde, sınırlı sayı

ilkesi gözetilerek düzenlenmiş olup, maddede sayılanlar dışındaki ka-

TİCARET HUKUKU

Prof. Dr. KAYAR İsmail

, Yeni TTT’ya Göre Anonim Sirkette Sermaye Kaybı ve Borca

Batıklıgın Tespiti ve Sonuçları Tebliği.