Oberlandesgericht Düsseldorf
mahkemesinin 10 Ocak 1996 tarihli
IPRax 245 (1997) kararında Alman mahkemesi, dava açmama emrini
içeren bir yabancı mahkeme kararının taraflara tebliğ edilmesini, 15
Kasım 1965 tarihli Hukuki veya Ticari Konularda Adli ve Gayri Adli
Belgelerin Yabancı Memleketlerde Tebliğine Dair Lahey Sözleşme-
si’nde düzenlenen kamu düzeni itirazı kapsamında reddetmiştir.
Avrupa Birliği Hukuku kapsamında, Avrupa Adalet Divanı (“Di-
van”), tarafların üye devletlerin birinde dava açmış olması durumunda,
üye devletlerin diğer üye devletler aleyhine dava açmama emri düzen-
lememesi gerektiği konusunda görüş bildirmiştir.
Turner
davasında
7
mahkeme, üyeler arasındaki karşılıklı güven ilişkisinin kararının teme-
lini oluşturduğunu, dava açmama emirlerinin 1968 tarihli Brüksel
Konvansiyonu ile, ve ne kadar dar yorumlanıyor veya hangi şartlar al-
tında uygulanıyor olursa olsun, karşılıklı güven ilişkisi ile bağdaşma-
dığını ifade etmiştir
8
.
Avrupa Birliği Hukuku uyarınca, 44/2001 no’lu 22 Aralık 2000 ta-
rihli Hukuki ve Ticari KonulardaYargıYetkisi veYargı Kararlarının Ta-
nıma ve Tenfizine İlişkin Tüzük’ün (“Brüksel Tüzüğü”) 27. maddesi
uyarınca, talep sonucunun aynı olduğu ve aynı taraflar arasındaki
uyuşmazlıkların farklı üye devletlerin mahkemeleri önüne taşınması
durumunda, ilk dava açılan mahkeme dışındaki mahkemeler, ilk dava-
nın açıldığı mahkemenin yargı yetkisi hususu açıklığa kavuşuncaya
kadar yargılamayı bekletmelidir.
Tahkim yargılamalarının Brüksel Tüzüğü’nün istisnaları arasında
sayılmadığı dikkat çekmektedir. Bu bağlamda doktrin görüşleri, tah-
kim yargılaması ile paralel olarak mahkeme yargılamasının başlatıla-
bileceği yönünde olup, bu durum oldukça eleştirilmekte ve bu sorunun
Brüksel Tüzüğü’nün yeniden ele alınması ile çözülebilecek bir sorun
olduğu ifade edilmektedir
9
.
178
HUKUK POSTASI 2015
7
Case C-159/02, Gregory Paul Turner v. Felix Fareed Ismail Grovit and others [2004] ECR I-
3565.
8
Dowers,
s. 966-967.
9
Dowers
, s. 972-973.