HUKUK_POSTASI

Dava açmama emirleri, tahkim yargılamalarını kısıtlayan emirler

ve paralel mahkeme yargılamalarını kısıtlayan emirler olarak iki gruba

ayrılabilir. Bunlardan ikincisi, taraflar arasındaki tahkim anlaşmasının

yerine getirilmesini amaçlaması nedeniyle, uygulamada daha sık ola-

rak görülmektedir.

Uygulamada, tahkim anlaşmasını göz ardı etme veya karşı taraf

üzerinde baskı yaratma amacı taşıyan taraflar, tahkim anlaşmasına ay-

kırı olacak şekilde paralel mahkeme süreçleri başlatabilmektedir. Tah-

kim anlaşmasını ihlal edecek şekilde başlatılan paralel mahkeme sü-

reçleri, zaman ve para kaynaklarını kullanmaları ve aynı konu hakkın-

da tekrardan yargılama yapılması sonucunu doğurmaları nedeniyle,

devam etmekte olan tahkim süreçleri açısından sorunlara yol açmakta,

ayrıca hakem kararlarının tenfiz edilmesini de engellemektedir

Dava Açmama Emirlerine İlişkin Yerel Mahkeme Uygulamaları

Dava açmama emirleri konusundaki mahkeme uygulamaları, com-

mon law ve civil law hukuk sistemleri bakımından farklılık göstermek-

tedir.

İngiliz mahkemeleri, davalı üzerinde yargılama yetkileri olması

kaydı ile; ortada geçerli bir tahkim anlaşması var ise, başvuru gecik-

mesiz olarak yapıldıysa, yabancı ülkedeki yargılama süreci ilerleme-

mişse ve dava açmama emrinin verilmesini engelleyecek başka her-

hangi bir sebep yok ise, dava açmama emirleri verilebileceğini ifade

etmektedir

Amerika Birleşik Devletleri mahkemelerine ilişkin olarak, Ameri-

kan yaklaşımı uyarınca sağlanması gerekli standart, “telafisi imkânsız

zarar”ın varlığı olup, mahkemeler yabancı ülkedeki yargılamanın bu-

lunduğu aşama ve tarafların ilgili yabancı mahkemede davayı sürdür-

me konusundaki beklentisini de göz önüne almaktadır

Öte yandan civil law hukuk sistemleri, dava açmama emirlerinin

kendi yargı yetkilerine müdahale teşkil ettiği kanaatindedir. Örneğin,

TAHKİM

177

Lew-Mistelis-Kröll,

s. 363.

Lew-Mistelis-Kröll,

s. 365.

Lew-Mistelis-Kröll,

s. 366.