Tahkim Anlaşmalarının Atıf
(Incorporation) Yoluyla Kurulması
*
Av. Fatih Işık
Giriş
Uluslararası ticarette, standart sözleşmeler ve genel işlem şartları
sözleşme ayrıntılarını düzenlemek ve sözleşme müzakerelerini en aza
indirmek için oldukça yaygın olarak kullanılır. Bu şekilde kullanılan
standart kural ve sözleşmeler, kendilerine yapılan bir atıf yoluyla taraf-
lar arasında imzalanan asıl sözleşme metnine eklenmiş olur. FIDIC Tip
Sözleşmeleri, BIMCO’nun hazırladığı sözleşme metinleri gibi standart
sözleşmelerin bir kısmı tahkim şartı da içerir. İşte bu sözleşmelerin,
kendilerine yapılan atıf yoluyla taraflar arasındaki anlaşmaya dahil
edilmeleri durumunda, bu standart sözleşmelerdeki tahkim şartı da ta-
rafların anlaşmasına eklenir ve bu şekilde tahkim anlaşması yapılması-
na “tahkim anlaşmasının atıf (
incorporation
) yoluyla kurulması” denir.
Genel Olarak
Atıf yoluyla tahkim anlaşmasının hangi şartlarda kurulabileceği
uluslararası hukukta tartışılan bir konudur. Şöyle ki, atıf yapılan stan-
dart sözleşmeler taraflarca ayrıca imzalanmamış olabileceği için tah-
kim anlaşmasının yazılılık koşulunu sağlamadığı düşünülebilir
1
. Bu
durum öncelikle tahkim anlaşmasının şekline ilişkin olmakla beraber
tahkim iradesinin varlığıyla da yakından ilgilidir
2
. Sonuçta şekil kural-
ları da çoğu zaman tarafların iradelerinin şüpheye yer vermeyecek şe-
kilde ortaya konmasını amaçlar.
*
Haziran 2015 tarihli Makale
1
Turgut Kalpsüz
, Tahkim Anlaşması, Ünal Tekinalp’e Armağan, Bilgi Toplumunda Hukuk,
İstanbul 2003, s. 1038.
2
Nuray Ekşi
, Milletlerarası Deniz Ticaret Alanında “Incorporation” Yoluyla Yapılan Tahkim
Anlaşmaları, İstanbul 2010, s. 47-48.
156
HUKUK POSTASI 2015