Milletlerarası Anlaşmalar Kapsamındaki Yatırım Tahkimlerinde
UNCITRAL Şeffaflık Kuralları
*
Av. Mehveş Erdem
Giriş
2013 yılının Temmuz ayında Birleşmiş Milletler Milletlerarası
Ticaret Hukuku Komisyonu (“UNCITRAL”) yatırım tahkimlerinde
şeffaflık sağlamak amacıyla kurallar kabul etti (“Kurallar”). Kurallar
1 Nisan 2014 tarihinde yürürlüğe girdi. Yürürlükte bulunan diğer
UNCITRAL Kuralları kamu menfaatinin bulduğu durumlar da dahil
olmak üzere şeffaflıkla ilgili düzenlemeler içermez, bu sebeple Kural-
lar gelişmekte olan yatırım tahkimleri açısından önemli bir adımdır.
UNCITRAL Tahkim Kurallarının tadil edilmesi şeffaflıkla ilgili
revizyonları da gündeme getirdi. Çeşitli tartışmaları takiben Çalışma
Grubu ticari tahkim ile yatırım tahkiminin birbirinden farklı olduğuna
karar verdi. Bu durum yatırım tahkimleri kapsamında özel olarak dü-
zenlenecek, tahkim yargılamasına ve karara uygulanacak bağımsız şef-
faflık kurallarının düzenlenmesi sonucunu doğurdu. Çalışma Grubu,
UNCITRAL Tahkim Kurallarında yapılan değişikliklerin şeffaflık dü-
zenlemelerine bağlı olmaksızın devam etmesine, yatırımcı- devlet öze-
linde düzenlenecek kuralların ise yapılan tadil çalışmaları sonuçlandı-
rıldıktan sonra derinlemesine incelenerek ayrı bir kurallar bütünü ola-
rak düzenlenmesine karar verdi
1
.
Kurallar; uygulama alanı, bilgi ve belgelerin yayını, üçüncü kişile-
rin ve uyuşmazlığa taraf olmayan akit tarafların beyanlarını, duruşma-
ları ve özel durumlar (gizli ve korunan bilgiler) ile yayınlanan bilgile-
rin toplandığı veri havuzunu kapsayan sekiz maddeden oluşur
2
.
TAHKİM
161
*
Temmuz 2015 tarihli Makale
1
Bakınız A/CN.9/646 para. 69.
2
Kurallar için, bakınız
http://www.uncitral.org/pdf/english/texts/arbitration/rules-on-transparen-cy/Rules-on-Transparency-E.pdf.