82 / 489
mesi; ortaklara haksız menfaatler sağlanması; mali hakların ihlali, ör-
neğin hiç veya yeterli kâr dağıtılmaması, şirketin devamlı olarak zarar
etmesi ve amacını gerçekleştirmesine imkân kalmaması; pay sahipleri-
nin bilgi alma ve inceleme haklarının ihlali ve şirketin kötü yönetilme-
si bu sebeplerden bazılarıdır.
Bu örnekler ışığında haklı sebep, ortaklık ilişkisinin dürüstlük ku-
ralları uyarınca devamını olanaksız kılan hukuki olay olarak tanımla-
nabilir.
Limited şirketin feshine hükmedilebilmesi için, şirketin devamını
sağlayan unsurların ortadan kalkması gerekir. Fesih, ancak davacı or-
tağın ileri sürdüğü sebeplerin, diğer kişilerin şirketin devamı konusun-
daki menfaatlerini aşması halinde söz konusu olmalıdır; haklı sebebin
bu denli ağır olmaması halinde şirketin feshine karar verilmemelidir.
Özellikle, aşağıda daha ayrıntılı olarak incelenen, TTK m. 636’nın
mahkemeye sunduğu, şirketin feshi yerine davacı ortağın şirketten çı-
karılması veya kabul edilebilir başka bir çözüme hükmetmesi olanağı
dikkate alındığında, haklı sebebin ağır olması gerekliliği önem kazanır.
Hâkimin Hükmedebileceği Diğer Olanaklar
TTK m. 636 uyarınca, mahkeme haklı sebeple fesih davasında da-
vacı ortağın şirketten çıkarılmasına veya duruma uygun düşen başka
bir çözüme hükmedebilir. Hakime tanınan bu takdir yetkisi, şirketin
ayakta tutulması ve feshe ancak son çare olarak başvurulması açısın-
dan çok önemlidir.
Bu hüküm TTK’da ilk defa düzenlenen anonim şirketlerde haklı
sebeple feshe ilişkin TTK m. 531 ile paraleldir. TTK, gerek anonim şir-
ket gerekse limited şirketlerde açılan haklı sebeple fesih davasında hâ-
kimin alternatif çözümlere hükmedebileceğini düzenleyerek, feshin,
yani şirketin sona erdirilmesinin çok ağır bir sonuç olduğunu kabul
eder. Şirketin feshi son çaredir.
TTK m. 636’teki bu yeni düzenleme sayesinde mahkeme, davacı
ortağın ileri sürdüğü sebebi haklı bulsa bile şirketin feshine karar ver-
mek durumunda değildir. Eğer şirketin devamı ekonomik ve rasyonel
açıdan daha doğru bulunuyorsa, şirketin feshi yerine ortağın çıkarılma-
sına karar verebilir. Bu düzenleme, limited şirketin feshini talep eden
davacı ortağın, ortaklık hakkını alarak şirketten ayrılmasında herhangi
66
HUKUK POSTASI 2014