42 / 489
Hâkim şirket ile bağlı şirketler arasındaki hâkimiyet ilişkisi ile toplu-
luk şirketleri açısından yeknesak bir yönetim şekli sağlanmaktadır. Böy-
lece, hâkimiyet sözleşmesi neticesinde doğan yeknesak yönetim şekli,
şirketler topluluğunun menfaatine yönelik bir amacı gerçekleştirir
1
.
Hâkim şirket, bağlı şirkete; hedeflerin tespiti, işletmenin faaliyet-
lerinin koordine edilmesi ile üst düzey yönetiminin belirlenmesi gibi
şirketin idaresine ilişkin temel konularda talimat verir, bağlı şirketin
günlük faaliyetlerine ve işleyişine müdahale etmez
2
.
Hâkimiyet ilişkisinin kurulması için, bağlı şirketin yönetiminin
tüm yetkilerinin hâkim şirketin kontrolüne geçmesine gerek bulunmaz.
Hâkim şirketin, bağlı şirket yönetiminin bir veya birkaç alandaki faali-
yetine ilişkin olarak sevk ve idare yetkisini kullanması halinde de hâ-
kimiyet ilişkisinden bahsetmek mümkündür.
Hâkimiyet Sözleşmelerinin Hukuki Niteliği
Hâkim şirket ile bağlı şirket arasında borçlar hukuku bağlamında
bir hâkimiyet sözleşmesi kurulur. Hâkimiyet sözleşmeleri ile sözleş-
mesel haklar ve borçlar doğar. Sözleşmesel şirketler topluluğunun te-
melinde ise hâkimiyet sözleşmeleri yatar.
Sözleşmesel şirketler topluluğunda hâkimiyetin dayanağı ne ser-
maye ne de yönetim organlarında üye çoğunluğudur; aksine sadece, iki
veya daha fazla şirket arasında, hâkim şirketin sevk ve yönetimi altın-
da bulunmaya olanak sağlayan borçlar hukuku anlamında bir hâkimi-
yet sözleşmesinin varlığıdır
3
.
Hâkimiyet Sözleşmelerinde Genel Kurulun Onayı
Hâkimiyet sözleşmeleri bağlı şirketin genel kurulunun onayına ta-
bidir. Hâkimiyet sözleşmesinin yapılmasıyla, bağlı şirketin yönetimi
değişir ve bağlı şirket, şirketler topluluğunun menfaatine göre hareket
etmeye başlar.
Hâkimiyet sözleşmesi yoluyla bağımsız olan bir şirketin bağımlı
hale gelmesi, yani bağlı şirketin kendi organları vasıtasıyla oluşan ira-
26
HUKUK POSTASI 2014
1
YANLI, Veliye
, “
Hâkimiyet Sözleşmeleri
”, Regesta Cilt: 3, Sayı: 1, Yıl: 2013, s. 6.
2
YANLI, Veliye,
“
Hâkimiyet Sözleşmeleri
”, Regesta Cilt: 3, Sayı: 1, Yıl: 2013, s. 6-7.
3
PULAŞLI, Hasan
, Yeni Şirketler Hukuk Genel Esaslar, Ankara 2012, s. 226.