278 / 476
2) İş sahibi, iş görenin gördüğü iş dolayısıyla üstlendiği edimleri
ifa etmekle yükümlüdür.
3) İş sahibi, iş görmeden dolayı iş görenin uğradığı zararları gi-
dermekle mükelleftir.
TBK m. 529, umulan sonuç gerçekleşmemiş olsa bile, işi yaparken
gereken özeni göstermiş olan iş gören hakkında da uygulanır.
İş gören, yapmış olduğu giderleri alamadığı takdirde, sebepsiz
zenginleşme hükümlerine göre ayırıp alma hakkına sahiptir.
İşin İş Görenin Menfaatine Yapılması Halinde
TBK m. 530’da, işin iş görenin menfaatine yapılması halinde, di-
ğer bir deyişle gerçek olmayan vekaletsiz iş görmede iş sahibinin hak
ve borçları düzenlenmiştir.
Söz konusu maddeye göre iş sahibi, kendi menfaatine yapılmamış
olsa bile, iş görmeden doğan faydaları edinme hakkına sahiptir; ancak
zenginleştiği ölçüde, iş görenin masraflarını ödemek ve giriştiği borç-
lardan onu kurtarmakla yükümlüdür.
İşin İş Sahibi Tarafından Uygun Bulunması Halinde
TBK m. 531 uyarınca iş sahibi yapılan işi uygun bulmuşsa, veka-
let hükümleri uygulama alanı bulur.
Sonuç
TBK m. 526-531 arasında düzenlenen vekaletsiz iş görmede; bir
kimsenin (iş gören) iş görme iradesiyle bir başkasının (iş sahibi) hukuk
alanına mezuniyeti bulunmaksızın müdahale etmesi söz konusudur.
Vekaletsiz iş görme sonucunda iş gören ve iş sahibi bir takım hak ve
borçlara sahip olur.
Vekaletsiz iş gören, o işi sahibinin menfaatine ve varsayılan irade-
sine uygun olarak görmekle yükümlü olup, her türlü ihmalinden so-
rumludur. Şayet söz konusu iş, iş sahibinin karşılaştığı zarar veya za-
rar tehlikesinin giderilmesi için yapılmışsa, iş görenin sorumluluğu da-
ha hafif değerlendirilirken; eğer söz konusu iş, iş sahibi tarafından
açıkça veya örtülü olarak yasaklanmış olmasına karşın yapılmışsa, iş
görenin sorumluluk alanı genişlemektedir.
264
HUKUK POSTASI 2012