277 / 476
sorumlu tutulmuştur. İş görenin sorumluluğunun hangi halde daha ha-
fif değerlendirileceği ve hangi halde daha kapsamlı olacağı maddede
açıklanmıştır.
Söz konusu madde uyarınca şayet iş sahibinin karşılaştığı zararı
veya zarar tehlikesini gidermek üzere bir iş yapılmış ise, iş görenin so-
rumluluğu daha hafif değerlendirilir. Eski Borçlar Kanunu’nda yalnız-
ca iş sahihinin maruz bulunduğu zararın giderilmesi için işin yapılmış
olması iş görenin sorumluğunun daha hafif değerlendirilmesini gerek-
tirmekte iken, TBK’da “iş sahibinin karşılaştığı zarar” ibaresinin yanı
sıra “zarar tehlikesi” ibaresinin de eklenmesiyle hükmün kapsamı ge-
nişletilmiştir.
Aynı maddede şayet iş sahibinin açıkça veya örtülü olarak yasak-
lamış olmasına karşın işin yapılmış olması durumunda ve iş sahibinin
yasaklaması da hukuka veya ahlaka aykırı değilse, iş görenin beklen-
medik halden de sorumlu olacağı ifade edilmiştir. Ancak, bu noktada iş
gören için bir kurtuluş imkanı getirilmiştir. Şöyle ki, iş gören o işi yap-
mamış olsaydı bile, zararın beklenmedik hal sonucunda gerçekleşece-
ğini ispat ederse, sorumluluktan kurtulabilir.
Vekaletsiz İş Görenin Ehliyetsizliği
TBK m. 528’de iş görenin sözleşme ehliyetinden yoksun olması
durumunda, yaptığı işlemden ancak zenginleştiği ölçüde veya iyiniyet-
li olmaksızın elinden çıkardığı zenginleşme miktarıyla sorumlu olaca-
ğı düzenlenmiştir. Ancak, haksız fiillerden doğan daha kapsamlı so-
rumluluk saklıdır.
İş Sahibinin Hak ve Borçları
İşin İş Sahibinin Menfaatine Yapılması Halinde
TBK m. 529’da, işin iş sahibinin menfaatine yapılması halinde, di-
ğer bir deyişle gerçek vekaletsiz iş görmede iş sahibinin hak ve borç-
ları düzenlenmiştir.
Anılan madde çerçevesinde iş sahibine yüklenen borçlar şöyledir:
1) İş sahibi, iş görenin durumun gereğine göre yaptığı tüm zorun-
lu ve yararlı masrafları faiziyle ödemek zorundadır.
BORÇLAR HUKUKU
263