HUKUK_POSTASI

Bağlama Uygulamaları

Prof. Dr. H. Ercüment Erdem

Giriş

Bağlama uygulamaları genel anlamda bir ürünün satışının farklı

bir ürünün satışına bağlandığı durumları ifade eder. Alıcı tarafından ta-

lep edilen birinci ürün ‘bağlayan ürün’ veya ‘bağlayıcı ürün’, bu ürün

ile birlikte satın alınan ürün ise ‘bağlanan ürün’ veya ‘bağlı ürün’ ola-

rak adlandırılır. Teşebbüsleri bağlama uygulamalarına teşvik eden bir-

çok etmen olabilir. Bu etmenlere cazip olmayan ürünlerin satışını artır-

ma amacı örnek olarak gösterilir.

Bağlama uygulamaları her durumda rekabet karşıtı sonuçlar do-

ğurmaz. Teşebbüsler müşterilerine daha iyi ürünler sunabilmek veya

maliyeti indirebilmek amacıyla bağlama uygulamalarını tercih eder.

Ticari hayatta sıklıkla karşılaşılan bu uygulamaların rekabeti sınırlayı-

cı etkiler doğurması, Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanunun

(“RKHK”) rekabeti sınırlayıcı anlaşmaların düzenlendiği dördüncü

maddesi ile hâkim durumun kötüye kullanılmasının düzenlendiği altın-

ca maddesi kapsamında değerlendirildiğinde ortaya çıkar. Bu çerçeve-

de bağlama uygulamalarının piyasadaki rakiplerin dışlanması, piyasa-

nın kapatılması, yeni oyunculara giriş engelleri yaratılması ve alıcılara

zarar verilmesi gibi rekabet karşıtı etkilerinin doğması rekabetçi endi-

şeleri doğurur.

Bağlama Türleri

Bağlama uygulamaları ticari hayatta bir çok farklı şekilde yapıla-

bilir. Bir teşebbüsün bağlı ürünün münhasır olarak kendisinden alına-

cağı koşulunu düzenlendiği sözleşmesel bağlama, ürün tedarikinin en-

gellenmesi yoluyla bağlama, bağlayan ürün ile bağlı ürünün fiziki ola-

rak iç içe geçtiği teknik bağlama ile paket satışlar örnek gösterilebilir

124

HUKUK POSTASI 2015

Eylül 2015 tarihli Makale

Whish, Bailey,

Competition Law, Oxford, s. 689.