89 / 489
Pay Devri mi, Malvarlığı Devri mi?
*
Av. Berna Aşık Zibel
Genel Olarak
Pay devri ve malvarlığı devri karşılaştırması, genel olarak, ticari
bir işin (işletmenin) bütünlük içinde devrini içeren işlemlerde ve taraf-
ların sözleşme serbestisi olduğu durumlarda karşımıza çıkar. Uygula-
mada, bu işlemler temel olarak, bir hedef şirketin paylarının veya işlet-
mesinin bir bütün olarak satın alınmasına yönelik, (i) uzun ve ayrıntılı
hükümler içeren alım satım sözleşmelerinin imzalanması, (ii) belirli
geciktirici şart ve ara dönem yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ve
(iii) akabinde devrin gerçekleştirilerek işlemin kapatılması süreçlerini
içerir. Bu doğrultuda, burada konumuz hedef şirketin paylarının devra-
lınması ile söz konusu hedef şirketin tüzel kişilik olmaksızın işletme-
sinin devralınması açısından bir karşılaştırma yapabilmektir. Bu ba-
kımdan, değerlendirme konusu kanun hükümleri 6102 sayılı Türk Ti-
caret Kanunu’nun
1
(“TTK”) pay devrine ilişkin 489 ve devamı madde-
leri ile işletme devrine ilişkin TTK m. 11/3 ve 6098 sayılı Türk Borç-
lar Kanunu’nun (“TBK”)
2
202’inci maddesidir. Özel kanunlar gereği
sözleşme serbestisi olmayacak şekilde işlem yapmayı gerektiren devir-
ler veya yalnızca belirli malvarlıklarının veya işin belirli bir bölümü-
nün devrine ilişkin işlemler konumuzun dışında kalmaktadır.
TTK m. 489 uyarınca, hamiline yazılı pay senetlerinin devri, zil-
yetliğin devri ile gerçekleşir. Nama yazılı pay senetlerinde ise, TTK
m. 490/2 uyarınca hukuki işlemlerde devir, geçerli şekilde ciro edilmiş
nama yazılı pay senedinin zilyetliğinin devri ile gerçekleşir.
Diğer taraftan, TTK m.11/3,
ticari işletmenin
, içerdiği malvarlığı
unsurlarının devri için zorunlu olan tasarruf işlemlerinin ayrı ayrı ya-
TİCARET HUKUKU
73
*
Ekim 2014 tarihli Makale
1
RG, 14.02.2011, S. 27846.
2
RG, 04.02.2011, S. 27836.