241 / 449
HUKUK POSTASI 2013
226
Teminat Mektuplarında Vade ve Zamanaşımı
1
*
Av. Revan Sunol
Giriş
Günümüzde ticari işlemlerin çeşitlenmesi ve kapsamının büyümesi
ile teminat mektupları önem kazanmıştır. Girişilen faaliyetlerin büyümesi
ile borçlu tarafın yükümlülüklerinin hiç ya da taraflar arasındaki sözleş-
meye uygun olarak yerine getirilmemesi, alacaklı taraf bakımından tela-
fisi güç zararların doğması ile sonuçlanabileceğinden böyle bir ademi ifa-
dan kaynaklanabilecek zararların üçüncü bir kişi ya da kurum tarafından
karşılanacağı yönünde bir güvence verilmesine ihtiyaç duyulmuştur. Te-
minat mektupları, özellikle de banka teminat mektupları, ilk yazılı talepte
derhal ve kayıtsız olarak ödenmeleri, muhataba karşı teminat mektubunu
veren kimse tarafından borçluya ait defi ve itirazların ileri sürülememesi
ve hızlı ödeme sağlaması gibi sebeplerle ticari ilişkilerde istenilir. Amaç,
teminat mektubu muhatabına güven vererek bir işe girmek için teşvik
etmektir.
Teminat Mektubunun Niteliği ve Unsurları
Hukuki Niteliği
Teminat mektubunun hukuki niteliği uzun zaman tartışılmış olmakla
beraber günümüzde genel olarak garanti sözleşmesi olduğu kabul edilir.
Yargıtay’ın 13.12.1967 tarihli E. 1966/16, K.1967/7 sayılı İçtiha-
dı Birleştirme Kararı da banka teminat mektuplarını garanti sözleşmesi
olarak nitelendirir. Söz konusu karar uyarınca; teminat mektubu veren
bankanın muhataba taahhüdü, esas sözleşmeden ve bu sözleşmenin ta-
rafları arasındaki ilişkiden tamamen ayrı ve müstakildir. Karar, garan-
ti sözleşmesini üçüncü kişinin fiilini taahhüt olarak nitelendirmektedir.
1967 tarihli karar sonrasında teminat mektubu sözleşmelerinin niteliği
konusunda uygulamadaki belirsizlik devam ettiğinden bu konuda Yargı-
*
Aralık 2013 tarihli Makale