61 / 476
Finansal yardım kapsamında payın devredilmesi ve bu devredilen
payın bedelinin ödenmesi için finansman sağlanması olmak üzere iki
işlem bulunmaktadır. Madde 380, yalnızca finansman işleminin batıl
olacağını düzenlemiş, pay devrine bir sonuç bağlamamıştır. Dolayısıy-
la, geçersiz sayılacak finansman yardımı ile yapılan pay devri işlemi-
nin geçerli olmaya devam edeceği görüşündeyiz. Ayrıca Yeni TTK’nın
385. maddesinde şirketin paylarını devralmasına ilişkin 379, 380 ve
381. maddelere aykırı olarak iktisap edilen paylara ilişkin böyle bir
iktisabın geçersizliği (butlanı) yerine altı ay içinde elden çıkarma yü-
kümlülüğü öngörülmüştür. Bu ifadeden, 380’inci maddeye aykırı ola-
rak pay iktisabının mümkün olduğu anlaşılmaktadır. Batıl olan işlem
sadece finansman işlemidir.
Finansal Yardım Yasağının İstisnaları
Madde 380, finansal yardım yasağına iki istisna getirmiştir. Bu is-
tisnalardan ilki, kredi ve finans kuruluşlarının işletme konuları gereği
devamlı olarak yaptığı işlemlerdir. İkinci istisna ise, şirketin, kendi ve-
ya bağlı şirketinin çalışanlarına şirket paylarını iktisap etmesi için
avans, ödünç ve teminat verilmesi işlemleridir. Bu işlemler, şirketin ye-
dek akçelerini azaltmamalı ve 519 ile 520. maddelerdeki yedek akçe-
lerin ayrılması ve harcanmasına ilişkin düzenlemelere uygun olmalıdır.
380. maddenin gerekçesi, finansman desteğine izin verilen hallere iliş-
kin olsa dahi şirketin serbest malvarlığından sağlanması gerektiğini be-
lirtmektedir. Bu istisnalar kapsamındaki işlemler yasaklanmamıştır ve
batıl değildir.
Kredi ve finans kuruluşlarına ilişkin getirilen istisna, Yönerge’de-
ki düzenleme temel alınarak getirilmiştir ancak kapsamı tartışmalıdır.
Doktrinde bir şirketin gösterdiği teminat karşılığında, bankaların üçün-
cü kişilerin bu şirketin paylarını satın alması için kredi verebileceğini
savunan bir görüş bulunmaktadır. Ancak gerek madde 380’in amacı ve
madde gerekçesi, gerekse Avrupa Birliği uygulamasına bakıldığında
bu istisnanın sadece bankaların, üçüncü kişilerin banka (kendi) payla-
rını satın almaları için kredi ve finansman desteği verebilmesine ilişkin
olduğunu savunan görüşlerin ağırlıkta olduğunu belirtmek gerekir.
TİCARET HUKUKU
47