66 / 476
382. maddede ise, TTK madde 329’a paralel biçimde, yukarıda dü-
zenlenen şart ve sınırlamalara tabi olmaksızın şirketin belli hallerde
paylarını iktisap edebileceği düzenlenmiştir. Bu haller sermayenin
azaltılması için, külli halefiyet gereği, şirket alacağının cebri icradan
tahsili amacına yönelik olarak yapılan veya menkul kıymetler şirketle-
rinin yaptığı iktisaplardır.
Son olarak, madde 383, şirketin kendi paylarını veya yavru şirke-
tin ana şirket paylarını yukarıda belirtilen sermayenin yüzde onunu aş-
mama sınırına tabi olmaksızın karşılık ödemeden (ivazsız) iktisap ede-
bileceğini düzenlemektedir.
Şirketin kendi paylarını iktisap etmesi halinde pay sahipliği hakla-
rının akıbeti konusunda Yeni TTK madde 389’da TTK’ya benzer bir
düzenleme bulunmaktadır. Bu paylar genel kurul nisap hesabında dik-
kate alınmaz. 383. madde uyarınca ivazsız pay alma hakkı haricinde
devralınan paylar şirkete pay sahipliği hakkı vermez.
Yeni TTK, şirketin kendi paylarını iktisap etmesi imkânını tanı-
makla beraber, ilgili maddelerinin dolanılmasını engellemek amacıyla
380. maddede finansal yardım yasağını düzenlemektedir. Ayrıca ince-
lenmesi gereken bu madde uyarınca şirket, üçüncü bir kişiye, kendi
paylarının iktisap edilmesi amacıyla konusu avans, ödünç veya teminat
vermek olan işlemleri gerçekleştiremez; bu işlemler batıldır.
İktisap Edilen Payların Elden Çıkarılması
TTK’nın 329. maddesi uyarınca iktisap edilen payların sermaye
azaltılması için iktisap edilmesi halinde derhal imha edilmesi, diğer
hallerde de mümkün olan ilk fırsatta elden çıkarılması gerekir. Bu
maddeye aykırı iktisaplarda elden çıkarma süresi öngörülmemiştir, zi-
ra söz konusu iktisabın geçersiz olacağı öngörülmüştür. SPK’nın ilke
kararı, bu kararda belirtilen koşullara uygun olarak iktisap edilen pay-
ların üç yıl içerisinde, kararda belirtilen sermayenin yüzde onu eşiğini
aşan payların ise altı ay içerisinde elden çıkarılması gerektiğini düzen-
lemektedir.
Yeni TTK ise, kanuna uygun olarak işlem yapılması halinde ikti-
sap edilen payların tamamına ilişkin elden çıkarma yükümlülüğü getir-
memektedir. Madde 384’te düzenlenen elden çıkarma yükümlülüğü
şirketin iktisap ettiği paylarının sermayesinin yüzde onunu aşan paylar
52
HUKUK POSTASI 2012