Hukuk Postası 2012

ma fiziki yetersizlik hallerinden, işçinin performans düşüklüğü ise

mesleki yetersizlik hallerinden birisidir. Bu hallerden özellikle perfor-

mans düşüklüğü muğlak bir ibare olarak karşımıza çıkmaktadır. Per-

formans düşüklüğünün feshin sona ermesine temel olarak nasıl uygu-

lanacağı ne kanun metninde ne de gerekçede açıklanmaktadır. Bu du-

rumda ise performansın ve verimin ölçülmesi konusunda yargı karar-

ları dikkate alınacaktır.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin kararlarında da belirtildiği üzere iş-

çinin performans ve verimlilik sonuçlarının fesih için geçerli bir nede-

ne dayanak olabilmesi için performans ve verim kriterlerinin objektif

ölçütlere bağlı olması gerekir. İçtihatlara göre, bu ölçütlerin, o işçinin

bulunduğu işyerine özgü olarak belirlenmesi ve o işyerinde çalışan di-

ğer işçilere göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Performans ve ve-

rimlilik standartlarının gerçekçi ve makul olması da Yargıtay kararla-

rında aranan bir diğer şarttır. Bu kriterlerin yanında, geçerli feshe esas

oluşturan kriterlerin fesihten önce belirlenmiş olması ve işçinin de be-

lirlenen kriterlerden haberdar olması geçerli bir sebebin varlığı için

aranmaktadır. Zira işçinin haberdar olmadığı bir performans kriterine

dayanarak gerçekleştirilecek bir fesihte işçi böyle bir performans so-

rumluluğu ile yükümlü olduğunu bilemeyecektir.

Geçerli bir performans kriterinin varlığı ve bu kriterin karşılana-

madığı her durumda işverenin sözleşmeyi geçerli fesih hakkının varlı-

ğını kabul etmemek gerekir. Şöyle ki, işçinin yetersizliğinin işyerinde

olumsuzluklara yol açması da gereklidir. Bu şart İK’nın gerekçesinde

geçerli nedenler için yapılan açıklamadan kaynaklanmaktadır. Zira ge-

çerli sebep İK m. 18’in gerekçesinde “Bu madde bakımından geçerli

sebepler 25 inci maddede belirtilenler kadar ağırlıklı olmamakla birlik-

te, işin ve işyerinin normal yürüyüşünü olumsuz etkileyen haller” ola-

rak tanımlanmıştır. Yargıtay’ın yerleşik içtihatları da işçinin yetersizli-

ğinin işyerinde olumsuzluklara yol açması gerekliliğine işaret etmek-

tedir.

Sonuç

Bir geçerli neden olarak işçinin yetersizliği, veriminin düşüklüğü,

beklenen performanstan daha düşük seviyede performans göstermek

gibi sebeplerin iş sözleşmesinin feshi konusunda nasıl uygulanacağı ne

İŞ HUKUKU

311