298 / 476
Due Diligence Yapılmasının Sonuçları
Satım Sözleşmesi Akdedilmeden veya Haklar Geçmeden Önce
Yapılan İnceleme
Satım sözleşmesi akdedilmeden önce alıcı satılan üzerinde bir in-
celeme yapabilir. Alıcı, satılanı bu inceleme sonucu hazırlattığı rapora
dayanarak satın alır. Satıcının bu inceleme için gereken tüm belgeleri
alıcıya sunması ve alıcının satılanı inceleme raporuna dayanarak alma-
sı halinde, satıcının satılan mala ilişkin ayıba karşı tekeffül sorumlulu-
ğu sınırlanır. Zira bu inceleme, alıcının satımdan önce malı muayene
etmesidir. Muayene sonucunda tespit edilebilen olan açık ayıplar (ve
muayene yapılmasını gerektirmeyen aşikar ayıplar) bakımından satıcı-
nın satılana ilişkin ayıba karşı tekeffülü ortadan kalkar.
Satıcının hazırladığı hukuki inceleme raporunun alıcı tarafından
kabul edilmesi de satıcının ayıba karşı tekeffül sorumluluğunu aynı öl-
çüde ortadan kaldırır. Ancak böyle bir rapor, aynı zamanda, satıcının
satılana ilişkin vasıf vaadi olarak nitelendirilebilir. Dolayısıyla raporda
olduğu belirtilen bir vasfın bulunmaması halinde satıcı, zikredilen va-
sıftan dolayı sorumlu olacaktır.
Ancak eğer satıcı, incelenmesi gereken işletmenin ayıplı olduğunu
gösteren ve ayıplı olarak nitelendirilmesi ihtimalini barındıran bazı hu-
susları ve gerekli tüm belgeleri ağır kusuruyla veya hile ile gizleyerek
alıcıya sunmadıysa veya kendi hazırladığı raporda bu bilgileri sunma-
dıysa,
due diligence
gerçekleştirilmiş olsa dahi sorumluluğu ortadan
kalkmaz. Keza, muayene ile ortaya çıkarılamayacak gizli ayıplar
konusunda da satıcının ayıba karşı tekeffül sorumluluğu devam eder
(BK md. 200).
Satım Sözleşmesi Akdedildikten Sonra Yapılan İnceleme
Bu şekilde yapılan hukuki inceleme, satıcının ayıba karşı tekeffül
sorumluluğuna etki etmez. Bu inceleme, satım sonrasında alıcının, sa-
tımdan sonra gerçekleştirdiği ve satıcıyı ayıptan sorumlu tutabilmek
için yapmakla yükümlü olduğu muayene niteliğindedir.
284
HUKUK POSTASI 2012