e-kitap2011

HUKUK POSTASI 2011

186

Yeni Borçlar Kanunu Çerçevesinde

Genel Hizmet Sözleşmesi

Av. Sedef Üstüner

04.02.2011 tarih ve 27836 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve

01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6098 sayılı Türk Borçlar

Kanunu (“TBK”), halen yürürlükte olan 818 sayılı Borçlar Kanunu’ndan

(“BK”) daha geniş bir şekilde genel hizmet sözleşmesi hükümlerine yer

verdi. Söz konusu hükümler m.393 ila m.447 arasında düzenlendi. Bu

hükümler genel olarak incelendiğinde İş Kanunu hükümleri ile paralel

düzenlemeler olduğu ve İş Kanunu doğrultusunda BK’dan daha kap-

samlı düzenlemelere yer verildiği görülür. Ayrıca uygulama alanı da ge-

nişletildi. Buna göre, İş Kanunu kapsamına girmeyen tüm konularda, İş

Kanunu’nun düzenlemediği konularda ve ayrıca işçi için daha lehte ise İş

Kanunu hükümleri yerine m.393 vd. hükümleri uygulanır.

TBK’da “İşçi’nin Borçları” başlığı altında daha ayrıntılı düzenleme-

lere yer verildi. Bu düzenlemelerden en önemlisi m.396 “Özen ve Sada-

kat Borcu”dur. Bu borç uyarınca işçiye, işverenin sırlarını saklama ve iş-

verene karşı rekabet etmeme yükümlülüğü getirildi. Aynı şekilde m.397

ile işçiye daha önceden mevcut olmayan “teslim ve hesap verme borcu”

getirildi. İşçinin işverenin düzen ve talimatlarına uyma yükümlülüğü de

m.399 hükmü ile ayrı bir başlıkta düzenlendi.

BK’da “Ücret”e ilişkin düzenleme “mukavele edilen ya da adet olan

yahut umumi mukavelede tayin olunan ücret” iken, TBK m.401 ile ücre-

tin “asgari ücretten az olmamak üzere emsal ücret” olacağı düzenlendi.

Diğer yandan fazla çalışma karşılığı ücret, BK’da “sözleşme ile kararlaş-

tırılan ücrete orantılı bir şekilde özel şartlar dikkate alınarak” takdir edilir

iken, TBK m.402 ile normal çalışma ücretinin %50 fazlasıyla ödeneceği

düzenlendi. Ayrıca İş Kanunu’nun esnek çalışma hükümleri doğrultusun-

da işverenin işçiye rızasıyla, fazla çalışma ücreti yerine uygun zamanda

ve orantılı olarak izin verebileceği hükmü de getirildi.

Mart 2011 tarihli Makale