35 / 375
Mİ LLETLERARAS I T İ CARET HUKUKU
21
Yabancı Mahkeme ve Hakem Kararlarının Tanınması
ve Tenfizi
*
Hakem kararlarının tanınması ve tenfizi
Uluslararası ticarî tahkimde haklı bulunan taraf, kararın zaman geç-
meksizin uygulanmasını bekler. Tahkimin amacı, arabuluculuk veya diğer
alternatif uyuşmazlık çözüm yollarının aksine, uyuşmazlık hakkında bağ-
layıcı bir karara ulaşmaktır. Kararın gereğinin haksız çıkan tarafça yerine
getirilmemesinin yaptırımı, ulusal icra takip usulleri sonucunda kararın
icra edilmesidir.
Farklı kıtalarda bulunan 144 ülkede uygulanan 1958 tarihli Yaban-
cı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizine İlişkin Birleşmiş Millet-
ler Sözleşmesi (bundan böyle “New York Sözleşmesi” veya “Sözleşme”
olarak anılacaktır) yabancı hakem kararlarının tenfizini düzenlemektedir.
Türkiye de New York Sözleşmesi’ne taraftır.
Türkiye’de yabancı hakem kararlarının tenfizine ilişkin ana mevzuat
5718 sayılı ve 12 Aralık 2007 tarihli Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul
Hukuku Hakkında Kanun (bundan böyle “MÖHUK” olarak anılacaktır) ve
2 Temmuz 1992 tarihinde Türkiye tarafından onaylanan ve 30 Eylül 1992
tarihinde yürürlüğe giren New York Sözleşmesidir.
New York Sözleşmesi
New York Sözleşmesi çerçevesinde, yabancı bir hakem kararı
Sözleşme’yi imzalayan bir Devlette tenfiz edilir; meğer ki davalı New
York Sözleşmesi Madde V’de belirlenen şartların varlığını ispatlasın. Bu
şartlar şöyledir:
1. Tahkim sözleşmesinin taraflarının sözleşme akdetmeye ehliyeti ol-
maması veya sözleşmenin herhangi bir şekilde geçersiz olması;
2. Aleyhine karar verilen tarafın usulüne uygun olarak tahkim bildiri-
mini almaması veya davada hazır bulunamaması;
3. Kararın tahkim sözleşmesinin kapsamını aşması;
4. Tahkim heyetinin oluşumun veya tahkim prosedürünün tarafların
sözleşmesine veya tahkim yeri hukukuna aykırı olması;
5. Kararın tahkim yeri hukuku çerçevesinde iptal edilmiş olması;
* Mart 2010 tarihli Makale – Prof. Dr. H. Ercüment Erdem