Borçlanma Araçları Tebliği’ndeki Son Değişiklikler
07 Temmuz 2013’ten beri yürürlükte olan Borçlanma Araçları Tebliği (II-31.1), 18 Şubat 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan II-31.1a ve 08 Mart 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan VII-128.7c numaralı tebliğler ile değişikliğe uğradı ve ismi Borçlanma Araçları Tebliği (VII-128.8) (“Tebliğ”) olarak güncellendi. Bu makalede Tebliğ üzerindeki muhtelif değişiklikler incelenir.
Borçlanma Aracı İhracı
Tebliğ’deki “bono” tanımı “finansman bonosu” olarak değiştirildi ve finansman bonoları ve tahvillerin nominal değerinin vade tarihinde değil; vade tarihine kadar taksitler halinde ödenmesi mümkün hale geldi. Böylelikle yeterli finansal kaynağa ve likiditeye sahip ihraççı, anaparayı vade tarihini beklemeden geri ödeyebilir.
Borçlanma araçları yurt içinde halka arz edilerek veya halka arz edilmeksizin ya da yurt dışında satılmak üzere ihraç edilebilir. Yurt içinde halka arz edilmeksizin yapılacak satışlar, ancak nitelikli yatırımcıya satış ve birim nominal değeri asgari 100.000 TL olmak kaydıyla tahsisli satış olarak yapılır. Böylelikle yurt içinde tahsisli satışa asgari değer getirildi.
Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”), ihraççıdan, borçlanma araçlarına ilişkin ödeme yükümlülüklerinin bir banka veya üçüncü bir tüzel kişi tarafından garanti altına alınmasını veya satışın yalnızca nitelikli yatırımcılara yapılmasını talep edebilir. Kurul, satışın yapılacağı kişilerin niteliklerine ve/veya satış koşullarına sınırlama getirilmesini talep edebilir ve ihraç belgesinin geçerlilik süresini kısaltabilir. Böylelikle Kurul’un satış koşullarını belirleme ve satışa müdahale etme yetkisi genişletildi.
Kurulca onaylanmış bir ihraç tavanı geçerli iken ihraççı yeni bir ihraç tavan onayı talebiyle Kurul’a başvurabilir. Bu durumda ihraççının talep etmesi halinde, önceki ihraç tavanı içerisinde henüz satışı gerçekleştirilmemiş olan kısmın tamamı veya bir kısmı, Kurulca uygun görülmesi üzerine iptal edilebilir.
Değişiklikle birlikte ihraççılara getirilen yeni yükümlülük uyarınca; yurt içinde halka arz edilmeksizin ihraç edilecek borçlanma araçlarının borsada işlem görmesinin planlanması durumunda, ihraççının bağımsız denetimden/incelemeden geçmiş en son tarihli finansal tabloları ve başvuru formu da ihraç belgesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (“KAP”) ilan edilir. Söz konusu finansal tabloların halihazırda KAP’ta ilan edilmiş olması durumunda finansal tabloların tekrar ilan edilmesine gerek yoktur.
Yetkili Organ Kararı
Borçlanma aracı ihracı için genel kurul tarafından ya da genel kurul kararıyla veya esas sözleşmeyle yetkilendirilmiş yönetim kurulu tarafından karar alınabilir.
İlgili yetkili organ kararında; ihraç edilmesi planlanan borçlanma araçlarının azami tutarı ile satışın halka arz edilerek ve/veya halka arz edilmeksizin veya yurt dışında yapılacağı hususuna yer verilmesi zorunludur. Borçlanma araçlarının paya dönüştürülebilir tahvil, değiştirilebilir tahvil veya Tebliğ m. 34 kapsamında (bu madde niteliği itibari ile borçlanma aracı olduğu Kurulca kabul edilen borçlanma araçlarına ilişkin düzenlemeler içerir) olması durumunda, ihraç edilmesi planlanan borçlanma aracının türünün de yetkili organ kararında açıkça belirtilmesi gerekir. Yetkili organ kararında sadece borçlanma aracı ifadesine yer verilmesi durumunda, Kurulca yapılan başvurunun yalnızca tahvil ve finansman bonosu ihracı için olduğu kabul edilir.
Kurul’a Başvuru ve Gerekli Belgeler
Halka arz edilecek veya halka arz edilmeksizin yahut yurt dışında ihraç edilecek borçlanma araçlarına ilişkin izahnamenin onaylanması için gereken belgelerin yer aldığı Tebliğ ekleri güncellendi.
Ayrıca yurt dışında yapılacak ihraçlarda, her bir ihraç öncesinde tertip ihraç belgesinin onaylanması amacıyla Kurul’a başvuru zorunluluğu kaldırıldı. Artık ihraççılar, yurt dışında yapılacak ihraçlarda, Kurulca onaylanmış ihraç belgesinin ihraççıya verilmesini takiben, her tertibin satışından önce Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde güvenli elektronik imza kullanarak Kurul’a başvurmalı, başvuruyu takiben satış işlemini gerçekleştirmelidir.
Borçlanma Araçlarının Kayden İhracı ve Merkezi Kayıt Kuruluşuna Bildirim Zorunluluğu
Değişiklik öncesi yurt içinde ve yurt dışında ihraç edilecek borçlanma araçlarının Merkezi Kayıt Kuruluşu (“MKK”) nezdinde elektronik ortamda kayden ihracı ve bunlara ilişkin hakların izlenmesi zorunlu tutulmuştu. Ancak Kurul, ihraççının talebi üzerine yurt dışında ihraç edilecek borçlanma araçlarının MKK nezdinde kayden ihraç edilmesi zorunluluğuna muafiyet verebiliyordu. Yeni düzenleme ile birlikte yurt dışında ihraç edilecek borçlanma araçlarının kayden ihraç zorunluluğu kaldırıldı; ancak ihraççı, yurt dışında ihraç edilecek borçlanma araçlarına ilişkin olarak borçlanma aracının ihraç tutarı, ihraç tarihi, ISIN kodu, vade başlangıç tarihi, vadesi, faiz oranı, saklamacı kuruluş, ihracın gerçekleştirildiği döviz cinsi ve ülkeye ilişkin bilgileri ihracın gerçekleştirilmesini takip eden üç iş günü içinde MKK’ya iletir. MKK’ya iletilen bilgilerde erken itfa dahil değişiklik olması halinde, değişikliğin yapıldığı tarihi takip eden üç iş günü içinde MKK’ya bilgi verilir.
İhraç Limiti
Borçlanma araçlarına ilişkin ihraç limiti, izahname veya ihraç belgesinin onaylanması amacıyla Kurula yapılan başvuru tarihi esas alınarak hesaplanır. Borçlanma araçlarına ilişkin ihraç limitinin hesaplanmasında, Kurul’un sermaye piyasası araçları bir borsada işlem gören ortaklıklar için belirlediği finansal tablo ve raporlamaya ilişkin düzenlemelerine göre hazırlanmış aşağıdaki finansal tablolar dikkate alınır:
Başvuru Tarihi - Limit Hesabında Dikkate Alınacak Bağımsız Denetimden/Sınırlı İncelemeden Geçirilecek Finansal Tablolar
1 Ocak - 15 Mart - Son yıllık ya da olmaması durumunda bir önceki yıla ait 6 aylık ara dönem finansal tablolar
16 Mart - 15 Ağustos - Son yıllık finansal tablolar
16 Ağustos - 31 Aralık - İçinde bulunulan yıla ait 6 aylık ara dönem finansal tablolar
Söz konusu finansal tablolar özel hesap dönemine tabi ortaklıklar tarafından kendi hesap dönemlerine göre uyarlanır. İhraç limitinin hesaplanmasında yukarıda belirtilen finansal tablolar yerine sonraki dönemlere ait finansal tabloların esas alınmasında aşağıdaki hükümler uygulanır:
(i) İhraççının talebi üzerine ihraç limitinin hesaplanmasında, Kurul’un sermaye piyasası araçları bir borsada işlem gören ortaklıklar için belirlediği finansal tablo ve raporlamaya ilişkin düzenlemelerine göre hazırlanmış ve bağımsız denetimden/incelemeden geçirilmiş sonraki dönem finansal tabloların esas alınması mümkündür.
(ii) İhraççının, limit hesabında dikkate alınacak finansal tablolarında yer alan özkaynaklarda azalma olduğunu gösteren ve Kurul’un sermaye piyasası araçları bir borsada işlem gören ortaklıklar için belirlediği finansal tablo ve raporlamaya ilişkin düzenlemelerine göre hazırlanmış sonraki dönem finansal tablolarının bulunması durumunda, bu finansal tablolar ihraç limitinin hesaplanmasında bağımsız denetimden/incelemeden geçme koşulu aranmaksızın Kurulca resen dikkate alınır.
Finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri artık bu imkandan faydalanamamakla birlikte hesaplanacak ihraç limitleri, derecelendirme kuruluşlarından talebe bağlı olarak yatırım yapılabilir seviyenin en yüksek ilk üç kademesine denk gelen uzun vadeli derecelendirme notu alan bankalar için %100 oranında artırılabilir. Söz konusu ihraççıların derecelendirme notunun, bahsedilen notun altına düşmesi durumunda, ihraççı tarafından ihraç tavanının güncellenmesi amacıyla Kurul’a bildirimde bulunulması zorunludur.
Bankalar, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri tarafından yurt dışında yapılacak ihraçlarda uygulanmak üzere, ihraççının talebi ve Kurul’un uygun görüşü üzerine, hesaplanmış ihraç limitinin %50’sini aşmamak üzere verilen ek ihraç limiti ise herhangi bir ayrım yapmadan kaldırıldı.
Yeni düzenleme ile birlikte; yurt dışında yapılmış ihraçlar dahil olmak üzere, ihraççının (i) halen tedavülde olan ile ihraç tavanı kapsamında henüz satışı gerçekleştirilmemiş borçlanma araçları, (ii) teminatlı menkul kıymetleri ile (iii) ihraççının fon kullanıcısı olduğu ve ödemeleri garanti altına alınmamış olan tedavülde bulunan yönetim sözleşmesine ve alım satıma dayalı kira sertifikalarının nominal tutarı da ihraç limitinin hesaplanmasında indirim kalemi olarak dikkate alınır. Yurt dışında yabancı para cinsinden yapılmış ihraçlara ilişkin yapılacak hesaplamada indirim tutarı; talep edilen ihraç tavanına ilişkin Kurul’a yapılan başvuru tarihinde geçerli olan gösterge niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (“TCMB”) döviz satış kuru, ilgili çapraz kur veya TCMB tarafından alım satıma konu olmayan dövizlere ilişkin bilgi amaçlı kur tablosunda belirtilen döviz kurları üzerinden hesaplanır.
Ek olarak; ihraç limitinin hesaplanmasında esas alınacak finansal tablolarda sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının yarısının veya daha fazlasının karşılıksız kalmış olması durumunda, borçlanma araçlarının yurt içinde halka arz edilerek veya tahsisli olarak satılamayacağına ilişkin hüküm kaldırılarak ihraççılara hareket kolaylığı sağlandı.
Son olarak; 21.02.2013 tarihli ve 6428 sayılı Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilecek proje veya işin finansmanını ya da yeniden finansmanını sağlamak amacıyla yurt dışında satılmak üzere ihraç edilecek borçlanma aracı ihraçlarında Tebliğ’in ihraç limitine ilişkin hükümleri uygulanmaz.
Kurul Ücreti
Kurul ücreti, ihraççıların uzun vadeli borçlanmalarını destekleyecek biçimde, 730 günden daha uzun vadelerde, ihraç değeri üzerinden %0,2’den %0,15’e düşürüldü. Diğer vadeler bakımından ise bir değişiklik yapılmadı.
Yurt dışında ihraç edilecek borçlanma araçları için ücret, ihraç belgesinin ihraççıya teslim edilmesinden sonra, ancak her tertibin satışından önce Kurul bütçesine gelir kaydedilmek üzere yatırılır. İhracın döviz cinsinden gerçekleştirilecek olması durumunda, Kurul ücretinin hesaplanmasına esas teşkil eden tutar Kurul’a yapılacak başvuru tarihinden bir önceki iş gününde geçerli olan ilgili TCMB döviz satış kuru veya TCMB tarafından alım satıma konu olmayan dövizlere ilişkin bilgi amaçlı kur tablosunda belirtilen döviz kurları esas alınmak suretiyle hesaplanacak Türk Lirası karşılığı üzerinden belirlenir. Yurt dışında gerçekleştirilecek ihracın, ihraç tavanının belirlendiği döviz cinsinden farklı bir döviz üzerinden yapılacak olması durumunda da bu hüküm uygulanır.
Tahvillere İlişkin Esaslar
Tahvillere ödenecek faiz oranı ile ödeme koşullarına ilişkin esaslarda, kanuni zorunluluklar ve fiili imkansızlıklar saklı kalmak kaydıyla değişiklik yapılmaması esastır. Ancak yurt içinde halka arz edilmeksizin ihraç edilen borçlanma araçlarının faiz, vade gibi koşullarında değişiklik yapılması, bu değişikliklere yazılı onay veren yatırımcılar bakımından mümkündür. Yurt içinde halka arz edilmek suretiyle ihraç edilen borçlanma araçlarının koşullarında değişiklik yapılmak istenmesi durumunda ise buna ilişkin esaslar Kurulca belirlenir.
İhraç edilmiş tahviller, tüm ihraççılar tarafından geri alınabilir. Geri alınan bu tahvillerin vade boyunca satılması, elde tutulması veya vadeden önce MKK nezdinde gerekli işlemlerin yapılması suretiyle iptali mümkündür. Kurul, bu işlemler için ihraççı türleri bazında farklı esaslar belirleyebilir. Bu çerçevede borsa dışında gerçekleştirilecek işlemlerde uygulanacak geri alım ve satım fiyatları ihraççının internet sitesinde açıklanır. İşlemlerin yatırımcılar arasında eşitsizlik yaratmayacak şekilde gerçekleştirilmesinden ihraççı sorumludur. Yurt dışında gerçekleştirilen ihraçlarda bu hususlar, ihracın gerçekleştirildiği ülke mevzuatı saklı kalmak kaydıyla ihraççı ve yatırımcılar arasında serbestçe belirlenir.
Sonuç
Tebliğ üzerindeki son değişiklikler, ihraççı ve yatırımcıların hareket özgürlüğünü artırarak borçlanma araçlarının ihraç ve satış süreci, ihraç limitleri ve Kurul ücreti konularında iyileştirmeler yapar. Bununla birlikte Kurul’un yetkileri de genişletilir ve sınırları keskin olarak belirleyen mevzuat yerine Kurul’un ihraççı temelli yaklaşımına önem verilir.
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.
Diğer İçerikler
Okumakta olduğunuz bu makale, Erdem & Erdem Exlibris ile çok daha sürdürülebilir bir platforma kavuşmuşken Avrupa Birliği’nin menkul kıymetler piyasaları düzenleyicisi olan Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Otoritesi de (“ESMA”) sürdürülebilirliğe katkıda bulunan bir çalışma yayımladı. 2023-2028 stratejisi...
Halka açık olmayan anonim şirketlerin borsanın girişim sermayesi pazarında (“GSP”) işlem görmek üzere sermaye artırımı yoluyla ihraç edilecek paylarının halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satışı Payları Girişim Sermayesi Pazarı’nda İşlem Görecek Ortaklıklara İlişkin Esaslar Tebliği (II-16.3) (“Tebliğ”) ile...
1987 yılında Birleşmiş Milletler Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu tarafından “Ortak Geleceğimiz” (Our Common Future) başlıklı bir rapor yayımlandı. Raporda küresel çevre problemlerinin sebeplerine dikkat çekilirken sürdürülebilirlik kavramı “bugünün ihtiyaçlarının, gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını...
İsviçre Finansal Piyasalar Denetleme Kurumu (“FINMA”), 19 Mart 2023 tarihli kararı ile Credit Suisse’in UBS Group AG (“UBS”) ile birleşmesini onaylarken aynı zamanda Credit Suisse’in ihraç ettiği, toplam değeri yaklaşık 17 milyar İsviçre Frangı’nı bulan ve AT1 olarak anılan ilave ana sermaye tahvillerinin kayıtlardan...
Uzun zamandır beklenen Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“Kurul”) III – 35/A.2 seri numaralı Kitle Fonlaması Tebliği (“Tebliğ”), 27 Ekim 2021 tarihli ve 31641 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi...
Günümüzün önemli yapılandırılmış finansman ürünlerinden biri olan ipotek teminatlı menkul kıymetler, temelini 18.yüzyıl Prusya’sının Pfandbrief’inden alır. Yedi Yıl Savaşı’nın ardından Kral II. Friedrich, mali gücü savaşlar sonucunda yıpranmış toprak sahibi soyluların malvarlıklarındaki likiditeyi artırmak amacı ile...