Enerji Yatırımları ve Üst Hakkı
*
Av. Fatih Işık
Giriş
Günümüzde enerji tesisleri, genellikle kamuya ait veya kamulaştı-
rılmış taşınmazlar üzerinde kurulur. Ancak özel hukuk kişilerinin ma-
lik olduğu taşınmazlar üzerinde de projelerin gerçekleştirilmesi müm-
kündür. Böyle bir durumda, proje sahibi ile taşınmaz malikinin anlaş-
ması yoluyla projelerin kurulmasına çalışılır. Taraflar arasında anlaş-
manın sağlanması halinde, taşınmazın mülkiyetinin devralınması veya
proje sahibine uzun süreli kullanım hakkı tanınması gözetilir. Bu nok-
tada, niteliği ve sağladığı çeşitli korumalar sebebiyle projenin gerçek-
leştirileceği arazi üzerinde çoğunlukla üst hakkı kurulması tercih edi-
lir. Bu nedenle, enerji projelerinin gerçekleştirileceği taşınmazlar üze-
rinde kurulacak üst hakkının tabi olduğu hükümler ve üst hakkı sahibi-
nin hakları önem kazanır.
Üst Hakkı
Üst hakkı 4721 sayılı Medeni Kanun (“MK”) m. 826 uyarınca
“
üçüncü kişi lehine bir arazinin altında veya üstünde yapı yapma veya
mevcut bir yapıyı muhafaza etme yetkisi veren bir irtifak hakkıdır
”.
Dolayısıyla üst hakkı bir kişiye başkasına ait bir arazide yapı yapma ve
bu yapının maliki olma yetkisi verir. Üzerinde üst hakkı kurulan taşın-
mazın maliki, arazinin mülkiyetini korur; ancak üst hakkı sahibinin
arazi üzerinde inşaat yapmasına ve yaptığı inşaatı muhafaza etmesine
katlanmakla yükümlüdür.
Üst Hakkı ve Kira Sözleşmesi
Arazinin mülkiyetinin devredilmesi dışında proje sahibinin kulla-
nımına sunulması için farklı yöntemler belirlenebilir. Bunlardan ilki
kira sözleşmesi imzalamaktır; ancak kira sözleşmesinden doğan hakla-
274
HUKUK POSTASI 2015
*
Ağustos 2015 tarihli Makale