HUKUK_POSTASI

müzde de doktrinde, malike el atmanın önlenmesi davası açma hakkı

tanıyan MK m. 683/2’nin irtifak haklarına kıyasen uygulanması gerek-

tiği kabul edilmektedir. Bu madde uyarınca, irtifak hakkı sahibinin

hakkını icra etmesine engel olunduğu durumlarda el atmanın önlenme-

si davası irtifak hakkı sahiplerince açılabilecektir

Bu kapsamda üst hakkı sahipleri, el atmanın önlenmesi (veya mü-

dahalenin men’i) davası açabilirler. El atmanın önlenmesi davası mali-

kin zilyetliğine ve mülkiyet hakkına yönelik devam eden bir saldırının

önlenmesini sağlar. Bu davanın açılabilmesi için el atmanın davalının

kusuruna dayanmasına gerek yoktur. Ayrıca bu dava ayni bir dava ol-

duğundan herhangi bir süreye tabi değildir ve önemli olan müdahale-

nin devam ediyor olmasıdır.

Yargıtay da çeşitli kararlarında sınırlı ayni hak sahiplerince el at-

manın önlenmesi davası açılabileceğine karar vermiştir

. Yargıtay Hu-

kuk Genel Kurulu 21.06.2006 tarihli kararında bu durumu açıkça be-

lirtmiştir

: “

Şu var ki, bu ayni hak, herkese karşı ileri sürülebilir.

Medeni Yasa’da, irtifak hakkının hak olarak korunması için özel bir

hüküm yoksa da, bu konuda mülkiyete ilişkin kurallar örnek olarak uy-

gulanır. Böyle olunca da, irtifak hakkı sahibi, Türk Medeni Kanu-

nu’nun 683. maddesinden yararlanarak, müdahalenin önlenmesi da-

vası açabilir.

”

El atmanın önlenmesi davasının yanı sıra üst hakkı sahibi, hakim-

den olası bir saldırının önlenmesini talep edebilir ve şartları gerçekleş-

tiği takdirde haksız fiil hükümleri uyarınca tazminat davası açabilir.

Bunun yanı sıra irtifak hakkı sahipleri üçüncü kişilerin ayni hak talep-

lerine karşı da harekete geçebilir. Üçüncü bir kişinin yüklü taşınmaz

üzerinde irtifak hakkının kullanılmasına engel olacak ayni bir talep id-

dia etmesi durumunda, irtifak hakkı sahibi menfi tespit davası açabilir

ya da irtifak hakkı ile bağdaşmayan yeni tesciller yapılması durumun-

da ayni hakkını ihlal eden bu kayıtların düzeltilmesini dava edebilir

276

HUKUK POSTASI 2015

Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir

, s. 784, n. 2760-2762.

Yargıtay 14. HD, E. 2011/1699, K. 2011/3284, T. 15.3.2011; Yargıtay 14. HD, E. 2013/13320,

K. 2014/1459, T. 5.2.2014; Yargıtay 14. HD, E. 2005/9293, K. 2005/10983, T. 6.12.2005

Yargıtay HGK, E. 2006/14-454, K. 2006/459, T. 21.6.2006

Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir

, s. 784, n. 2765-2766.