Rekabet karşıtı etkiler yaratabilecek durumlar, hâkim durumun ya-
ratılması veya güçlendirilmesi ile teşebbüsler arası koordinasyon sağ-
lanarak rekabetin engellenmesi şeklinde açıklanır. Hâkim durum yara-
tılması tek taraflı bir takım rekabet karşıtı etkiler doğurur ve endişeler
yaratır. Bir birleşmenin pazar gücü yaratarak rekabeti engellemesi tek
taraflı bir rekabet karşıtı etkidir. Söz konusu etkiler belirlenirken pazar
payları, teşebbüslerin rakip konumda olup olmadığı, özellikle farklı-
laştırılmış ürünlerin yer aldığı pazarlarda ürünlerin birbiri ile ikame
edilebilirliği, müşterilerin sağlayıcılarını değiştirme potansiyeli, rakip-
lerin büyümesinin engellenmesi, rekabetçi güç yaratacak bir teşebbü-
sün birleşmeye taraf olması rekabet dinamiklerini değiştirebilir.
Teşebbüsler arası koordinasyonun sağlanması ise diğer rekabet
karşıtı etkiler doğuran unsurdur. Bu kapsamda Kılavuz II çevresinde fi-
yatların rekabetçi düzeyin üzerinde tutulması sıklıkla görülebilen ko-
ordinasyon tipine örnek olarak gösterilir. Ayrıca teşebbüsler pazarı böl-
me ve üretimi sınırlama amaçlarıyla da koordinasyon içine girebilirler.
Tüzük kapsamında da kontrol yaratmayan azınlık hisse devirlerin-
de teşebbüsler arası koordinasyon dikkate alınır, özellikle azınlık his-
sedarlarının etki derecesi örneğin yönetim atama yetkisi, teşebbüsün
gizli bilgilerine erişimi göz önüne tutulur
1
.
Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşmalar, Uyumlu Eylemler ve Kararlar
Çerçevesinde Azınlık Hisse Devri
Azınlık hisse devirleri yukarıda açıklanan kontrol değişikliği ya-
ratmadığı bazı durumlarda da RKHK’nın 4. maddesi gereğince veya
başka bir işlem dolayısıyla (örneğin kartel anlaşması gibi) yapılan so-
ruşturma veya değerlendirmeler kapsamında incelemeye alınabilir. Bu
çerçevede Rekabet Kurumu’nun en çok dikkat ettiği konu yönetim ya-
pısı ve temsildir.
Rakibinde azınlık hissedarı olan bir teşebbüsün yönetimdeki rolü,
sahip olduğu yönetim kurulu üye sayısı ve temsil şekli, rakipler arasın-
da koordinasyonu sağlayabileceği, bilgi değişimini kolaylaştırabilece-
ği ve dolayısıyla rekabet karşıtı bir etki yaratabileceği için incelemeye
96
HUKUK POSTASI 2015
1
M. Selim Ünal
,
Sanayi İktisadı ve Rekabet Hukuku Açısından Rakipler Arası Azınlık Hisse
Devirler,
Uzmanlık Tezleri Serisi No: 93.