e-kitap2014

Tüzel Kişi Yönetim Kurulu Üyesi Temsilcisinin Sorumluluğu

Tüzel kişiyi temsilen görev yapanlar, öncelikle yönetim kurulunda

bulundukları anonim şirketin hak ve menfaatlerini gözetmekle yüküm-

lüdür

. Ama aynı zamanda temsil ettikleri tüzel kişinin hak ve menfa-

atlerini de kollar ve birçok halde o tüzel kişinin direktifleri doğrultu-

sunda hareket ederler. Bu durumda yönetim kurulunda tüzel kişiyi

temsil eden gerçek kişilerin sorumluluğunun doğup doğmayacağı

önem taşır. Tekinalp; gerçek kişi temsilcinin tüzel kişinin yönetim ku-

rulundaki görüntüsü olduğunu ve gerçek kişinin ayrı bir görüşünün ve-

ya oyunun olamayacağını, dolayısıyla onun tüzel kişi adına görüş açık-

layıp oy kullandığını savunur

. Yönetim kurulunun zarar ve yararları

da temsilciye değil, temsil olunan üye tüzel kişiye aittir. Gerekçede de

tüzel kişilerin yönetim kuruluna bizzat üye olmaları sağlanarak, ödeme

gücü yüksek, geniş yapılı şirketlerin; “temsilcilerinin arkasına gizlen-

meleri”nin engellenmesinin ve sorumluluk almalarının sağlanmasının

amaçlandığından bahsedilir. Gerekçede yer alan bu ifadeler de göz

önünde bulundurulduğunda, kanun koyucunun sorumluluğun tüzel ki-

şiye ait olmasını amaçladığı düşünülebilir. Nitekim temsilcinin tescil

edilerek ticaret sicil gazetesinde ve internet sitesinde ilan edilmesi ile

temsilci ve tüzel kişi yönetim kurulu üyesi arasındaki bağa aleniyet ka-

zandırılmak ve tüzel kişinin sorumluluğunun pekiştirilmek istendiği

savunulabilir. Bu doğrultudaki görüşe göre tüzel kişi bizzat yönetim

kurulu üyesi olduğu için, yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğuna

ilişkin düzenlemenin muhatabı da kendisidir. Buna karşılık eski kanun-

da tüzel kişi temsilcileri tarafından kullanılan oylarda sorumluluk tüzel

kişiye değil temsilciye aittir.

Ancak belirtilmelidir ki, temsilci ile tüzel kişi yönetim kurulu üye-

si arasındaki temsil/vekâlet ilişkisinden ileri gelen sorumluluk ilişkisi

ayrı bir konudur. Bu ikisinin arasındaki sözleşmesel ilişki kapsamında

tüzel kişi temsilciye rücu edebilir.

Konu VUK ve AATUHK düzenlemeleri bakımından ele alındığın-

da ise esasen her iki düzenlemede de şirket yönetim kurulunun kanuni

temsilci sıfatı taşıması bakımından sorumlu tutulduğu görülür. Dolayı-

TİCARET HUKUKU

Bumin DOĞRUSÖZ

– Anonim Şirketlerde Temsilci Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğu.

TEKİNALP

- Sermaye ortaklıkları s.195 vd. N.12-14.