116 / 489
Yönetim Kontrolünün Elde Edilmesi
SPKn m. 26 hangi hallerde yönetim kontrolünün elde edileceğini
düzenler. Bu maddeye göre, (tek başına veya birlikte, doğrudan veya do-
laylı) oy haklarının yüzde ellisinden fazlasına ya da yönetim kurulu üye
sayısının çoğunluğunu seçme veya bu sayıda üyeliğe aday gösterme im-
tiyazı içeren paylara sahip olma halinde yönetim kontrolünün elde edil-
diği kabul edilir. Kanun ayrıca pay alımı olmaksızın ortakların kendi ara-
larında yapacakları anlaşmalarla yönetim kontrolünü ele geçirmelerini
de bu kapsamda değerlendirir. Ancak, yönetim kuruluna aday gösterme
imtiyazlı payların bulunması nedeniyle, oy haklarının çoğunluğunu elde
etmek yönetim kontrolünü ele geçirmek için yeterli olmayabilir. Bu du-
rumda pay iktisabı SPKn m. 26 kapsamında değerlendirilmez.
Zorunlu Pay Alım Teklifine Yol Açan Diğer Haller
Kurul ayrıca, faaliyet konusu ile ilgili kendisine verilen bir imtiya-
zı kaldırılan, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca faaliyet izni kal-
dırılan, ortaklık hakları, yönetimi ve denetimi Tasarruf Mevduatı Si-
gorta Fonu’na devredilen ortaklıklarda, bu işlemlere sebep olan hâkim
ortağa pay alım teklifi zorunluluğu getirebilir (SPKn m. 25/4). Keza,
Kurul, yatırım ortaklıklarının nitelik değiştirmesi halinde de pay alım
teklifi zorunluluğu öngörmeye yetkilidir (SPKn m. 25/5). SPKn m.
33/4, Kurul’a, halka açık ortaklık statüsünden çıkacak ortaklıkların hâ-
kim ortaklarına da bu zorunluluğu getirme yetkisi verir.
Yaptırım
SPKn, pay alım teklifi zorunluluğuna aykırı davranışın yaptırımı-
nı da düzenler. SPKn m. 103/3 uyarınca Kurul’un ek süre vermesi ha-
linde bu sürenin sonunda zorunlu pay alım teklifini yerine getirmeyen
ortaklara Kurul, pay alım teklifine konu payların toplam bedeline ka-
dar idari para cezası verebilir. Ancak mülga 2499 sayılı kanun döne-
minde de olan idari para cezası uygulamada çoğu zaman caydırıcı ol-
muyordu. SPKn, yeni ek bir yaptırımı daha düzenler. Buna göre, Ku-
rul’un belirlediği sürede teklifte bulunmayan ortakların payları sürenin
sonunda kendiliğinden donar ve nisap hesabında dikkate alınmaz. Bu
yaptırım SPKn’un pay alım teklifleri ile ilgili getirdiği en önemli yeni-
liklerdendir.
100
HUKUK POSTASI 2014