195 / 449
HUKUK POSTASI 2013
180
Kısmi kararların tenfiz edilebilirliği doktrinde iki noktadan hareketle
savunulmaktadır
2
. İlk olarak, New York Sözleşmesi veya MÖHUK’un,
hakem kararını tanımlamadığı, kısmi karar hakkında herhangi bir düzen-
leme getirmediği ve bu metinlerde hakem kararlarının, sadece yargılama-
nın tamamını bitiren kararlar olarak düşünülmediği ifade edilir. Buradan
hareketle, kısmi kararların da hakem kararı olarak nitelendirilmesi ve ten-
fiz edilebilir olması gerektiği savunulur.
İkinci bir savunma ise, uyuşmazlığın tamamına ilişkin değil ancak
belli bir konuda verilen hakem kararlarının, o konu açısından nihai ve
bağlayıcı olacaklarına dayanır. Ancak böyle bir kararın tenfiz edilebilme-
si için verilen kısmi kararın, uyuşmazlığın diğer bölümlerinden tamamen
bağımsız olması, icra edilebilmesi için diğer bölümler hakkında da karar
verilmesinin gerekmemesi aranır.
Kısmi kararların ilişkili oldukları hususlar ve sorunlar bakımından
nihai sayılacağı ve bu özelliği ile ara kararlardan ayrıldığı da doktrinde
ifade edilir
3
. Bu görüşe göre, kısmi karardan farklı olarak ara karar ancak
nihai karar ile birlikte tenfiz edilebilir
4
. Bu cümleden, kısmi kararların
nihai karardan ayrı olarak da tenfiz edilebileceği sonucu çıkarılabilir.
Usul hukuku açısından incelendiğinde kısmi kararların, ilgili olduk-
ları konu bakımından nihai olmakla birlikte kesin hüküm etkisi taşıdığı
da ifade edilmektedir
5
. Kısmi karar ile karara bağlanan uyuşmazlık için
yapılan yargılama sona ermektedir. O halde, kısmi karar da nihai olup
lex arbitri
’de nihai hükümler için geçerli hukuki çareler bu durumda da
geçerlidir
6
.
Kısmi kararların tenfiz edilebilirliğini destekleyen görüşlerin yanın-
da, MTK m. 15/1 (e)’ye de değinilmelidir. Bu madde hakem kararları
için iptal sebeplerini sıralar ve istemin tamamı hakkında karar verilme-
2
ŞİT, Banu
; Kurumsal Tahkim ve Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi, Ankara 2005, s.
226.
3
ÖZSUNAY, Ergun
; Uluslararası Ticari Tahkimde Hakem Kararı, Uluslararası Ticari Uyuş-
mazlıklarda Kurumsal Tahkimin Güncel Sorunları, İTO Yayınları 2004 -16, s. 154.
4
ÖZSUNAY
, s. 155.
5
YEŞİLOVA, Bilgehan
; Milletlerarası Ticari Tahkimde Nihai Karardan Önce Mahkemelerin
Yardım ve Denetimi, İzmir 2008, s. 470 vd.
6
YEŞİLOVA
, s. 473.