e-kiap2013

TAHKİM

177

tahkim yargılamasında grup şirketlerin belli bir ekonomik bütünlük teşkil

ettiğini, bu doğrultuda tüm grup şirketlerin tahkim anlaşması ile bağlı ol-

mak yönünde bir iradelerinin mevcut olduğu kanaatine varmıştır. Bu nok-

tada, şirketler grubu dâhilindeki şirketlerin sözleşme tarafı olarak hareket

etmesi, alıcının bireysel şirketlerle değil de bir grupla alışveriş yapması

ve sözleşmenin kurulması esnasında da aktif rol oynaması gibi unsurlar

dikkate alınmıştır. Söz konusu karara ilişkin iptal talebi de, Paris Temyiz

Mahkemesi tarafından reddedilmiştir. Böylece, hakemlerin teşmil konu-

sunda verdikleri karar, Fransız mahkemelerince de iptal sebebi olarak gö-

rülmemiştir. Yine bu karara paralel olarak son zamanlarda Fransız huku-

kunda, uluslararası tahkim anlaşmalarının sözleşmenin ifası ile doğrudan

ilişkili olan tüm uyuşmazlıklara teşmil edilmesi savunulmaktadır

Yine Amerika Birleşik Devletleri’nde de, tahkim anlaşmalarının

mümkün olduğu kadar ayakta tutulmasını öngören tahkim yanlısı tutu-

mun gereği olarak, tahkim anlaşmalarının grup şirketler dâhilindeki ana

şirkete teşmil edilmesi mümkün görülmektedir

Sonuç

Tahkim anlaşmasının aynı grup dâhilindeki şirketlere teşmili, uygu-

lamada oldukça tartışılan bir konudur. Bir yandan grup şirket uygulama-

sının gittikçe artması ve öte yandan TTK’nın da yeni düzenlemelerle bu

ihtiyaçlara cevap vermesi, söz konusu meselenin önemini göstermektedir.

Bu bağlamda, grup şirketlerin niteliği ve tahkim yargılamasının taraf ira-

delerine dayanan özelliği dikkate alınarak bir uygulamaya gidilmesi ge-

reği ortaya çıkmaktadır. Ancak genel olarak, tahkim anlaşmasının üçüncü

kişilere, ve daha spesifik olarak aynı grup şirket bünyesindeki şirketlere

teşmil edilmesinin genel olarak kabul gördüğünü söylemek mümkün gö-

rünmemektedir. Konu ile ilgili olarak, teşmilin mümkün olduğu durum-

lara ilişkin incelemelerin yapılması yerinde olup, hangi koşullar altında

tahkim anlaşmasının üçüncü kişilere teşmil edilebileceğini kesin olarak

ifade etmek aşırı bir yorum olacaktır

. Bu konu, grup şirketlerin ticari

uygulamada daha da yaygınlık kazanması ile güncelliğini koruyacaktır.

Pierre MAYER,

The Extension of the Arbitration Clause to Non-Signatories, the Irreconci-

lable Positions of French and English Courts. Kaynak:

ESEN,

s. 106.

KÖŞGEROĞLU

, s. 6.