e-kiap2013

TAHKİM

185

Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Bakımından ICSID

Av. Süleyman Sevinç

Giriş

Yabancı yatırımlar, uluslararası ticaret uygulamasının bir unsuru

olarak büyük önem taşır. Uluslararası ticaretteki oyuncuların büyük bir

çoğunluğu yatırım faaliyetlerini yabancı ülkelerde yürütmektedir. An-

cak, yatırımların yapılacağı ülkelerin mevzuatı ve siyasi durumu yabancı

yatırımcılarda tereddüt uyandırabilir. Bu tereddütleri bertaraf etmek ve

yatırımcıları cesaretlendirmek amacıyla devletler, yatırımların korunması

hakkında iki taraflı ya da çok taraflı anlaşmalar imzalar ve akit devletler

bu anlaşmalarla kendi ülkelerinde yapılan yabancı yatırımlarda yatırım-

cıların haklarını korumayı taahhüt eder.

Yatırımların Çok Taraflı Korunması

Devletler arasındaki iki taraflı anlaşmalara ek olarak yabancı yatı-

rımlar, Devletler ve Diğer Devletlerin Vatandaşları Arasında Meydana

Gelebilecek Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümlenmesine İlişkin Sözleş-

me (“Sözleşme”) gibi çok taraflı anlaşmalar ile de korunmaktadır. Dünya

Bankası inisiyatifinde hazırlanan Sözleşme, Dünya Bankası üyesi olan

hükümetlerin imza ve onaylarına sunulmuştur. Sözleşme, 20 ülke tara-

fından onaylanması üzerine 14 Ekim 1966 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Sözleşme uyarınca, uyuşmazlıkların çözülmesi için merkezi

Washington’da bulunan Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözüm

Merkezi (“ICSID” veya “Merkez”) kurulmuştur. Sözleşmenin hükümle-

riyle uyumlu olarak ICSID, akit devletler ve diğer akit devletlerin va-

tandaşları arasındaki yatırım anlaşmazlıklarına arabuluculuk ve tahkim

imkânları sağlamaktadır.

Sözleşme hükümleri, Sözleşme’nin 6(1)(a)–(c) maddesi uyarınca

İdari Konsey tarafından kabul edilen Tüzük ve Kurallar ile tamamlanmış-

Ocak 2013 tarihli Makale