HUKUK POSTASI 2013
166
Tahkim Anlaşmasının Esasına Uygulanacak Hukuk
*
Av. Fatih Işık
Giriş
Bilindiği üzere tahkim anlaşması ile taraflar arasındaki temel söz-
leşme birbirinden bağımsızdır
1
. Bu bağlamda, “tahkimde görülen uyuş-
mazlığın esasına uygulanacak hukuk” ile “tahkim anlaşmasının esasına
uygulanacak hukuk” farklı kavramlardır.
Tahkim anlaşmasının esasına uygulanacak hukukun, tahkim anlaş-
masının şekline ve taraflarının ehliyetine uygulanacak hukuktan da ayrı
değerlendirilmesi gerekir. Tahkim anlaşmasının esasına uygulanacak hu-
kuk temel olarak tahkim anlaşmasına, taraf iradelerinin geçerliliğine veya
geçersizliğine, tahkim sözleşmesinin ifasına (gecikme, imkansızlık vb.)
ve tahkim sözleşmesinin kapsamına ilişkin olup anlaşmanın şekline ve
tarafların ehliyetine uygulanmaz
2
.
Tahkim anlaşmasının esasına uygulanacak hukukun tespiti için taraf-
ların iradelerinin dikkate alınması esastır. Şöyle ki, taraflar aralarındaki
anlaşma ile tahkim anlaşmasının esas kapsamında geçerliliğini belli bir
hukuka tabi kılmış olabilirler. Ancak uygulamadaki sorun ve tartışmalar,
tarafların tahkim anlaşmasına uygulanacak hukuku belirlemedikleri tak-
dirde ortaya çıkar.
Örneğin, 1961 tarihinde Cenevre’de imzalanan Milletlerarası Ticarî
Tahkime Dair Avrupa Sözleşmesi m. VI(2), tahkim anlaşmasının esastan
geçerliliğine uygulanacak hukukun öncelikle tarafların seçtiği hukuka,
böyle bir hukuk seçimi yapılmadıysa hakem kararının verileceği yer hu-
kukuna veya uyuşmazlık ulusal mahkemeler önüne geldiğinde hakem ka-
*
Ekim 2013 tarihli Makale
1
Tahkim anlaşmasının temel sözleşmeden bağımsızlığı hakkında ayrıntılı bilgi için bkz.
IŞIK,
FATİH,
“Tahkim Anlaşmasının Temel Sözleşmeden Bağımsızlığı”, Erdem & Erdem Hukuk
Postası Temmuz 2013
(http://www.erdem-erdem.av.tr/articles/tahkim-anlasmasinin-temel-sozlesmeden-bagimsizligi/) (erişim tarihi 28.10.2013).
2
Bununla birlikte, belli bir uyuşmazlıkta tahkim anlaşmasının esasına, şekline ve tarafların eh-
liyetine uygulanacak hukuk, hatta uyuşmazlığın esasına uygulanacak hukuk aynı da olabilir.
Bu nedenle her somut olayın kendi içinde değerlendirilmesi gerekir.