Görüldüğü üzere, İİK kapsamında bir işletme devri işleminin ge-
çersizliğinin ileri sürülebilmesi için malvarlıklarının borçlardan ayrı
olarak devrinden bahsedilmemekte, ilgili şirketin olumsuz ekonomik
durumu ifade eden belirli koşulların oluşması ve işlemin yapılmasında
ızrar kastı aranmaktadır.
İİK’nın yukarıda belirtilen maddesi, BK m. 179 uyarınca aktif ve
pasiflerin birlikte devrinin emredici olmadığını belirten aksi görüşleri
destekler niteliktedir.
Bir devrin “işletme devri” mi yoksa “malvarlığı devri” mi olduğu
hususunun belirlenmesi bakımından belirleyici faktör tarafların nihai
amacıdır.
1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek 6098 sayılı Yeni Borç-
lar Kanunu’nun (“YBK”) ilgili hükümleri incelendiğinde, işletme dev-
rine ilişkin madde 202’nin BK m. 179’daki kuralı tekrar ettiği belirti-
lebilir. Ancak, YBK’nın daha sadeleştirilmiş bir ifade tarzı benimseme-
si sebebiyle, işletme devri için aktif ve pasiflerin birlikte devri zorun-
luluğunu aramadığı yönünde görüş belirtmek daha kolaylaşmaktadır.
YBK madde 202 uyarınca, işletmeyi devralan kişi bunu ancak aktifle-
ri ve pasifleri ile birlikte devraldı ise borçlardan da sorumlu olacaktır.
Diğer bir deyişle, YBK’nın bu hükmü karşısında, devralanın işletme-
nin yalnızca aktiflerini devraldığı ancak pasiflerini devralmadığı ileri
sürülebilecektir.
İşletme/işyeri devri için alışılagelmiş uygulama çerçeve bir “malvar-
lığı/işletme devri anlaşması” yapılmasıdır. Ancak, halen yürürlükte olan
BK ve TTK hükümleri dikkate alındığında, işlemin kapanış aşamasında,
sözleşmeye konu işletmenin devrine ilişkin her bir malvarlığını ayrı ay-
rı prosedürlerle devretmek gerekmektedir; örneğin, bir taşınmaz devri
gerekiyor ise, söz konusu devir ilgili tapu müdürlüğünde, bir araç devri
gerekiyorsa, noter ve ilgili trafik sicili veya emniyet müdürlüğünde ve ta-
şınır devri gerekiyorsa faturalandırma usulü ile devir gerekecektir.
1 Temmuz 2012’den itibaren yürürlüğe girecek olan YTTK m.
13/III uyarınca:
“Ticari işletme, içerdiği malvarlığı unsurlarının devri
için zorunlu olan tasarruf işlemlerinin ayrı ayrı yapılmasına gerek ol-
maksızın bir bütün halinde devredilebilir ve diğer işlemlere konu ola-
bilir. Aksi öngörülmemişse, devir sözleşmesinin duran malvarlığını, iş-
letme değerini, kiracılık hakkını, ticaret unvanı ile diğer fikri mülkiyet
92
HUKUK POSTASI 2012