111 / 476
- Sözleşmenin müvekkil tarafından haksız olarak ve acente tara-
fından geçerli olarak feshedilmesi halinde müşterilerini kaybet-
me ve finansal zorluk yaşama ile ilgili denkleştirme tazminatı
talep etmek;
- Sözleşme sonrası bir rekabet yasağı öngörülmüş ise, rekabet et-
meme için özel bir tazminat talep etmek.
Müvekkilin Hak ve Borçları
Tekrardan kaçınmak için, karşılıklı iki tarafa borç yükleyen sözleş-
melerin genel özelliklerine uygun olarak, acentenin haklarının müvek-
kilin borçlarıyla, borçlarının ise müvekkilin hakları ile uyum sağladı-
ğını belirtebiliriz. Özel olarak belirtmek gerekirse, müvekkilin, kabul
edip etmediği işleri acenteye derhal bildirmek, mallarla ilgili belgeleri
vermek, acentenin sözleşmeyi yerine getirmesi ile ilgili gerekli bilgile-
ri vermek ve özellikle iş hacminin acentenin bekleyebileceğinden dü-
şük olduğunu bildirmek ve ücret ödemek yükümlülükleri temel borç-
larını oluşturur.
Acentenin Yetkileri ve Yetkisiz Temsil
Türk hukuku uyarınca acenteye tanınmış yetkiler aşağıda kısaca
belirtilmiştir.
- Kendisine verilen talimat ve yetki uyarınca müvekkil adına ve
hesabına müşteriler ile yapılacak sözleşmelere aracılık etmek
ve/veya sözleşmeleri yapmak. Bu çerçevede iki tür acenteden
bahsedilebilir: (i) müvekkili adına ve hesabına sözleşme yapma
yetkisini haiz acenteler, (ii) müvekkili ad ve hesabına sözleşme
yapma yetkisini haiz olmayan acenteler.
- İhtiyaç olduğunda, müvekkili lehine koruyucu ve önleyici ted-
birler almak üzere müvekkili temsil etmek ki bu yetki müvek-
kili mahkemeler nezdinde temsil yetkisini kapsamaktadır.
- yapılan sözleşmeler çerçevesinde bizzat kendisi tarafından su-
nulan hizmetlere ilişkin ödemeleri almak.
YTTK madde 108 uyarınca, acentenin yetkisiz olarak veya yetki
sınırlarını aşmak sureti ile işlem yapması halinde, müvekkil bunu öğ-
TİCARET HUKUKU
97