114 / 476
Rekabet Yasağı ve Tazminat
YTTK’nın 104’üncü maddesi uyarınca, yazılı olarak aksi kararlaş-
tırılmadıkça, müvekkil, aynı zamanda ve aynı yer veya bölge içinde
aynı ticaret dalı ile ilgili olarak birden fazla acente atayamayacağı gi-
bi, acente de aynı yer veya bölgede, birbirleriyle rekabette bulunan bir-
den çok ticari işletme hesabına acentelik yapamaz. Diğer bir deyişle ta-
raflar aksini kararlaştırmadığı sürece, acente sözleşme süresi boyunca
rekabet etmeme ve rakiplerle çalışmama yasağı ile bağlıdır. Diğer bir
deyişle, acentelik ilişkisi süresince rekabet yasağı aksi kararlaştırılma-
dığı sürece acenteyi bağlar.
Diğer taraftan, kanuna göre, sözleşme sonrası acentenin rekabet et-
meme yükümlülüğü bulunmamaktadır. YTTK ile ilk defa düzenleme
alanı bulmuş diğer bir konu da 123’üncü madde ile öngörülmüş olan
sözleşme sonrası rekabet yasağı anlaşmalarına ilişkin kurallardır.
Acentenin, işletmesine ilişkin faaliyetlerini, sözleşme ilişkisinin sona
ermesinden sonrası için sınırlandıran anlaşmanın yazılı şekilde yapıl-
ması ve anlaşma hükümlerini içeren ve müvekkil tarafından imzalan-
mış bulunan bir belgenin acenteye verilmesi gerekir. Rekabet yasağı
öngören bu tür bir anlaşma en çok, ilişkinin bitiminden itibaren iki yıl-
lık süre için yapılabilir ve yalnızca acenteye bırakılmış olan bölgeye
veya müşteri çevresine ve kurulmasına aracılık ettiği sözleşmelerin ta-
alluk ettiği konulara ilişkin olabilir. Müvekkilin, rekabet sınırlaması
dolayısıyla, acenteye uygun bir tazminat ödemesi şarttır. Müvekkil,
sözleşme ilişkisinin sona ermesine kadar, rekabet sınırlamasının uygu-
lanmasından yazılı olarak vazgeçebilir. Bu hâlde müvekkil, vazgeçme
beyanından itibaren altı ayın geçmesiyle tazminat ödeme borcundan
kurtulur. Taraflardan biri, diğer tarafın kusurlu davranışı nedeniyle
haklı sebeplerle sözleşme ilişkisini feshederse, fesihten itibaren bir ay
içinde rekabet sözleşmesiyle bağlı olmadığını diğer tarafa yazılı olarak
bildirebilir. Bu düzenlemelere aykırı şartlar, acentenin aleyhine olduğu
ölçüde geçersizdir.
100
HUKUK POSTASI 2012