HUKUK POSTASI 2011
212
Muvazaalı İşlemin Sonuçları
TBK’nin 18. maddesi, YTBK’nin 19. maddesinde olduğu gibi, muva-
zaalı işlemin sonuçlarını açıkça belirtmemektedir. Bununla beraber, söz
konusu hukuki boşluk doktrin ve Yargıtay kararları ile doldurulmuştur.
Doktrinde, muvazaalı işlemlerin sonuçlarına ilişkin farklı görüşler
bulunmaktadır. Bununla beraber, baskın görüş muvazaalı işlemin hüküm-
süzlüğü yönündedir
1
.
Bu görüş, Yargıtay ve İsviçre Federal Mahkemesi tarafından da kabul
edilmektedir. Yargıtay’ın 16.06.2010 tarih ve E. 2010/1-275; K. 2010/327
sayılı kararında
2
kabul edilmiş olup İsviçre Federal Mahkemesi
3
de mu-
vazaalı sözleşmenin hükümsüz olduğu görüşünü paylaşmaktadır.
Muvazaalı işlemin geçersizliğine ek olarak, Yargıtay, 24.02.2010 ta-
rih ve E. 2010/6-94; K. 2010/100 sayılı kararında
4
, gizlenen işlemin, söz-
leşmelerin geçerliliği için gerekli şartların (tarafların ehliyeti, iradelerin
uyuşması, kamu düzenine aykırılığın bulunmaması vs.) yerine getirilmiş
olması halinde geçerli olacağına hükmetmiştir.
Muvazaalı işlemlerin geçersizliğinin, işlemin tarafları açısından, aşa-
ğıda özetlendiği şekilde ağır sonuçları olabilir:
• Muvazaalı sözleşme, akdedildiği andan itibaren, doğumuna sebep
olduğu tüm fer'i haklarla birlikte hükümsüz hale gelmektedir;
• Muvazaalı işlemin tarafları işlemden zarar görmeleri halinde, za-
rarının tazmin edilmesini talep edemez. Zira söz konusu taraf,
zararına sebep olan muvazaalı sözleşmenin kendiliğinden tarafı
olmuştur;
1
OĞUZMAN, K./SELİÇİ, Ö.;
Eşya Hukuku, İstanbul 1988, s. 329 /
TEKİNAY/AKMAN/
BURCUOĞLU/ALTOP;
Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, İstanbul 1993, s. 550
vd.
2
www.kazanci.com.3
ADAY, N.
; Taşınmaz Mülkiyetinin Naklinde Muvazaa, Yüksek Lisans tezi, İstanbul Üniver-
sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul 1991, s. 26 atfıyla
GÜNAY,
M.
; Roma Hukukundan Günümüze Muvazaa Kavramı, Yüksek Lisans tezi, Ankara Üniver-
sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2007, s. 58, dn. 166,
http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/4234/.
4
www.kazanci.com.