Yabancı Para Borcu İle Borçlanmalarda Türk Borçlar
Kanunu’nun 138. Maddesinin Uygulama Alanı İle İlgili
Bazı Yargıtay Kararları
*
Doç. Dr. Murat Develioğlu
Giriş
Bilindiği üzere, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı
Türk Borçlar Kanunu’nda (“TBK”), 818 sayılı eski Borçlar Kanu-
nu’nda yer almayan “aşırı ifa güçlüğü” kenar başlıklı bir düzenleme
yer almaktadır. Bu maddeyle ilgili az sayıdaki Yargıtay kararından, ya-
bancı parayla borçlanmalarla ilgili çelişkili olduğu kabul edilebilecek
sonuçlara varılmaktadır. Aşağıda kısaca bu kararlara değinilecektir.
TBK m. 138’in Yabancı Para Borçları Açısından Düzenlenmesi
TBK m. 138 hükmünün birinci fıkrasına göre, bir sözleşmenin ya-
pıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenme-
yen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple or-
taya çıkar, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden
ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borç-
lu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifa-
nın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş
olursa, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu
mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir.
Anılan hükmün ikinci fıkrasında ise, açıkça, yukarıdaki düzenle-
menin yabancı para borçlarına da uygulanacağı düzenlenmiştir.
TBK m. 138’in Yabancı Para Borçları Açısından Uygulanması
ile İlgili Sorunun Nedeni
Belirttiğimiz üzere, TBK m. 138/f. 2 aşırı ifa güçlüğü ile ilgili dü-
zenlemenin yabancı para borçları açısından da uygulama alanı bulaca-
BORÇLAR HUKUKU
249
*
Temmuz 2015 tarihli Makale