Brüksel I Tüzüğü’nde, tüzüğün tahkim konusunda uygulanmaya-
cağı belirtilmektedir; ancak tüzük, bu istisnai hükmün kapsamını açık-
lamamaktadır. Öte yandan, 10 Ocak 2015’te yürürlüğe giren Tadil
Edilmiş Tüzük (
Recast Brussels Regulation)
, tahkim anlaşmalarına
bağlı her türlü prosedürün, Brüksel I Tüzüğü’nün istisnası kapsamında
olacağını açıklığa kavuşturmuştur. ABAD’ın Gazprom kararı, bu çer-
çevede incelenmelidir.
Olayların Özeti
Gazprom kararının verilmesine sebep olan olaylar, Gazprom ile
Litvanya Enerji Bakanlığı (“Bakanlık”) arasındaki bir uyuşmazlığa
ilişkindir
2
. Uyuşmazlık, Gazprom ile Bakanlık arasındaki bir hissedar-
lar sözleşmesinden doğmuştur. Hissedarlar sözleşmesindeki tahkim
şartına göre; sözleşmeden kaynaklanan her türlü talep, uyuşmazlık ve
ihlal durumu ile, sözleşmeye uyulmaması, sözleşmenin geçerliliği, et-
kisi ve sona ermesi konusundaki uyuşmazlar nihai olarak tahkim yolu
ile çözülecektir.
Sözleşmedeki tahkim şartına rağmen Bakanlık, Litvanya Vilnius
Bölge Mahkemesi nezdinde bir dava açarak, tüzel kişinin faaliyetleri
konusunda soruşturma başlatılması yönünde bir talepte bulunmuştur.
Söz konusu dava, Gazprom’un yönetim kuruluna atadığı bazı üyelere
ilişkindir. Bakanlık ayrıca, şirket veya yönetim kurulu üyelerinin faali-
yetlerinin usulsüz olduğunun tespiti halinde, Litvanya Medeni Kanu-
nu’nda yer alan cebrî önlemlerin de uygulanması gerektiğini iddia et-
miştir.
Bakanlık tarafından açılan davalara karşılık olarak Gazprom, mah-
kemelere başvurulmasının tahkim anlaşmasının ihlali niteliğinde oldu-
ğu görüşünü savunarak, Stockholm Ticaret Odası Tahkim Enstitüsü
nezdinde tahkim yargılaması başlatmıştır. Gazprom ayrıca hakem he-
yetinden, Bakanlık’ın Litvanya mahkemelerinde açtığı davalara son
vermesini emreden bir karar vermesini talep etmiştir.
Hakem heyeti, 31.07.2012 tarihli kararında, Bakanlık’ın tahkim
sözleşmesini kısmen ihlal ettiğine hükmetmiş ve Bakanlık’ın Litvanya
TAHKİM
203
2
Karara şu linkten ulaşılabilir:
http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=164260&pageIndex=0&doclang=EN&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=461949.