amele görüyorsunuz? Yeni bir yatırım için arzulusunuz; fakat ailenin
tümü bu yatırıma yanaşmıyor ve ayrı hareket etmeniz de istenmiyor.
Bu yatırımı yalnız yapmanızı engelleyen bir kural var mıdır? Şirkette,
aile kadrolaşması sizi rahatsız ediyor mu? Hangi görevler aile temsil-
cilerine, hangi görevler profesyonellere verilebilir? Çocukluğunuzdan
beri, birlikte top oynamak, sinemaya gitmek dışında geleceğe dair hiç-
bir ortak arzunuz olmayan kardeşinizle veya kuzeninizle, size ait olma-
yan bir hayale “ortak” olabilir misiniz? Ortaklık kültürünüzü nasıl ge-
liştirebilirsiniz?
Diyelim, bu olayların hepsini kurala bağladınız veya bu olaylara
değinmeden aile şirketini veya malvarlığını etkileyen uyuşmazlıklarda
sergilenmesi gereken tutuma ilişkin genel ilkeleri benimsediniz. Adını
da danışmanınız aile anayasası koydu. Ancak bu kurallar uygulanmadı
ve aile ihtiyar heyeti veya akil kişiler aile anayasası doğrultusunda bu
sorunları çözemedi. Bu durumda sorunlar, yazdığınız kurallar doğrul-
tusunda mahkemede çözülebilir mi? Acaba, yazılan kurallar kanunun
emredici hükümlerine aykırı olduğu için geçersiz olabilir mi? Veya ge-
lenekler hakim geldi ve anayasa delindi. Bu işin takipçisi olacak mısı-
nız? Aykırılıklara bir yaptırım getirme veya uygulama kararlılığınız var
mı? Aykırı davranan aile bireylerine son şans verecek misiniz? Yoksa,
ağır yaptırımları ilk günden mi uygulayacaksınız? Bu yaptırımlar ka-
nunen uygulanabilir mi? 25 yıl önce yazılan bir anayasanız var; ama
yazıldığından bu yana dede öldü; şirket ciddi bir darboğaza girdi; kriz-
den büyüyerek çıktı; aile 10 kişi daha genişledi. Aynı ilkelere mi bağlı
kalacaksınız? Yoksa yenilenmeye hazır mısınız?
Tarafı olmadığınız bir sorunu önceden çözmek daha kolaydır. Ta-
bi ki bu sorunun henüz öngöremediğiniz yönleri olabilir. Ama şüphe-
siz bunun için, bu sorunları yaşayan kişilere başvurabilirsiniz. Ya da bu
sorunları yaşayanlara yardım eden danışmanlardan fikir alabilirsiniz.
Sorun sıcakken, menfaat çatışmaları o sorunun çözümünden sizi uzak-
laştırabilir. Bazen bir sorun hakkında hiç diyalog kurmamak, o sorunu
daha da büyütebilir. En iyisi, o sorun henüz yokken tüm diyalog kanal-
ları açıkken, tüm açıklığıyla, şeytanın avukatlığını da yaparak o soru-
na çeşitli çözümler aramaktır.
Şirket de, aile de aslında, ortaklık kültürü temeline dayanır. Şirket
para kazanma karşılığında varlığını sürdürür. Aile ise çoğu zaman kar-
88
HUKUK POSTASI 2015