97 / 489
Acentelik Sözleşmesi Sonrası Rekabet Yasağı Sözleşmeleri
TTK madde 123 acentelik sözleşmesinin sona ermesinden sonra
sözleşmesel rekabet yasağını düzenler. Kural olarak, sözleşmenin sona
ermesinden sonra tarafların herhangi bir kısıtlamaya tabii olmadan ça-
lışmaya devam etmeleri asıldır. Ancak taraflar arasında zaman içinde
paylaşılan sırların korunması, sadakat borcu ve çıkar çatışmasının ön-
lenmesi nedenleriyle rekabet yasağı sözleşmelerine başvurulur. Huku-
kumuzda TTK ile ilk kez düzenlenen bu sözleşmeye ilişkin kanun hük-
mü, Alman Ticaret Kanunu’ndan alınmıştır. Bu hükmün getirilmesin-
den önce ise 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu’nun hizmet sözleşme-
sine uygulanan hükümleri bünyesine uygun düştükleri ölçüde acente-
lik sözleşmesine de uygulanmakta ve rekabet yasağı sözleşmeleri de
bu kapsamda ele alınmaktaydı
6
.
TTK madde 123 uyarınca, acentenin, işletmesine ilişkin faaliyetle-
rini sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonrası için kısıtlayan anlaş-
ma yazılı şekilde yapılır. Ayrıca müvekkil, anlaşma hükümlerini içeren
ve kendisi tarafından imzalanmış bir belgeyi de acenteye vermelidir.
Yazılı şekil bu anlaşma bakımından geçerlik koşuludur
7
.
Kapsam
Acente açısından, rekabet yasağı sözleşmesinin konusu, acentelik
sözleşmesine konu olan faaliyetinin, sözleşmenin sona ermesi akabin-
de müvekkil ile rekabet etmemesi şeklinde sınırlandırılmasıdır. TTK
hükmünün lafzında “
acentenin işletmesine ilişkin faaliyetlerini sözleş-
me ilişkisinin sona ermesinden sonrası için sınırlandıran…
” şeklinde
ifade edilen kapsamdan anlaşıldığı üzere, rekabet yasağının sınırlarını
da müvekkil özelinde acentenin faaliyetleri belirler
8
. Dolayısıyla reka-
bet etmeme borcunun neleri kapsayacağı, ilk aşamada acentelik sözleş-
mesi hükümlerine bakılarak belirlenir. Ancak her halükarda, madde
lafzındaki “
işletmeye ilişkin faaliyetler
” ifadesi dar yorumlanarak,
acentenin farklı alanlardaki acentelik faaliyetlerine devam etmesine
TİCARET HUKUKU
81
6
Göksoy, Yaşar Can
, 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Acentenin Sözleşme Son-
rası Rekabet Yasağı Anlaşması, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:12,
2010, s. 896.
7
Poroy/Yasaman
, s. 262.
8
Kaya, Arslan
; s. 292.