46 / 449
TİCARET HUKUKU
31
toplantıya katılmayan ortakların, yönetim kurulu üyelerinin ve yönetim
organının bu hükme dayanarak iptal davası açma hakkı yoktur.
Dava, iptali talep edilen kararı alan şirkete karşı açılır. Tam bölünme
veya birleşme halinde olduğu gibi, kararı alan şirket infisah ederek ticaret
sicilinden silindiyse dava devralan şirkete karşı açılır.
Süre
Pay ve hakların korunması davasında olduğu gibi iptal davası da ilgili
kararın TTSG’de ilanından itibaren iki ay içinde açılmalıdır. Hâlbuki ge-
nel iptal davasında bu süre üç aydır; hükümler arasında bir uyumsuzluk
bulunmaktadır.
Her ne kadar TTK m. 192 ilanın gerekmediği hallerde sürenin tes-
cilden itibaren başlayacağını düzenlemiş olsa da bu hükmün gerekli ol-
madığı görüşündeyim. Zira, TTK birleşme ve tür değiştirme kararlarının
TTSG’de ilan edileceğini açıkça düzenler. Pay ve hakların korunması da-
vasını incelerken de belirttiğim üzere, her ne kadar bölünmeye ilişkin hü-
kümlerde böyle açık bir düzenleme olmasa da bölünme kararının da ilan
edilmesi gerektiği ve iki yıllık sürenin ilandan itibaren işleyeceği kabul
edilmelidir. Ancak öğretide aksine görüşler de ileri sürülür.
Kolaylaştırılmış birleşmede genel kurul kararının olmaması ve ka-
rarın yönetim organınca alınması söz konusudur. Ancak bu halde dahi,
Ticaret Sicili Yönetmeliği m. 126/3 uyarınca yönetim organının kararı da
tescil ve ilan edileceği için süre ilandan itibaren işler.
Hükmün Etkisi
İptal davasının sonucunda mahkeme ilgili birleşme, bölünme veya
tür değiştirme kararının iptaline hükmederse bu karar geriye etkili olarak
hüküm doğurur. Yani ilgili işlem hiç doğmamış gibi tüm sonuçları orta-
dan kalkar. Özellikle infisah eden şirketler ve davanın görüldüğü süreçte
birleşen, bölünen veya tür değiştiren şirketin faaliyetlerini sürdüreceği
düşünüldüğünde, iptal kararının etkilerinin ciddi boyutlara ulaşılabilece-
ği açıktır. Bu nedenle TTK birleşme, bölünme ve tür değiştirme işleminin
ayakta tutulması ilkesini benimser.
TTK uyarınca, iptal talebine dayanak oluşturan aykırılık, yeniden
yapılandırma işlemlerindeki bir eksiklikten kaynaklanıyorsa, hâkim bu