353 / 449
HUKUK POSTASI 2013
338
tescil olunur.
” hükmünden yola çıkılarak, merkezi yurtdışında bulunan
bir şirketin ‘yabancı şirket’ olarak kabul edildiği ileri sürülmektedir.
Yabancı Şirketlerin Merkezinin Türkiye’ye Taşınması
Türk hukuku, yabancı ülkede kurulan şirketin merkezinin Türkiye’ye
taşınmasını mümkün kılmıştır. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından
çıkartılan Ticaret Sicili Yönetmeliği uyarınca, bir ticari işletmenin veya
bir ticaret şirketinin tescili için gerekli olan belgelerden başka, merkezi
Türkiye’ye taşınacak yabancı şirketin kendi ülke kurallarına uygun ola-
rak mevcut bulunduğunu gösteren ilgili yabancı ülke ticaret sicili tarafın-
dan verilmiş belge, yetkili makamdan merkez değişikliğinin ilgili yabancı
ülke hukukuna uygun olduğunu belirten belgeler gibi bir takım belgelerin
temin edilmesi gerekmektedir.
Bununla birlikte, merkezini Türkiye’ye taşıyan yabancı şirketin şir-
ket sözleşmesinin Türk hukuku kurallarına uygun olup olmadığını ve
Türk hukukuna uyarlanıp uyarlanmadığı da araştırılır.
Yabancı Şirketlerin Türkiye’de Şube Açmaları
Merkezi yurtdışında olan yabancı şirketlerin Türkiye’de şube açma-
ları da Türk hukuk kuralları çerçevesinde mümkün kılınmıştır. Bunun
için yine yukarıda belirtilen TTK’nın 40. maddesinin 4. Fıkrası uygu-
lanır. İlgili madde uyarınca, merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari
işletmelerin Türkiye’deki şubeleri yerli işletmeler gibi tescil olunur ve
söz konusu şubeler için yerleşim yeri Türkiye’de bulunan tam yetkili bir
ticari mümessil atanır.
Bununla birlikte, 6103 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Yürürlüğü ve
Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un (6103 sayılı Kanun) 12. maddesi
merkezi Türkiye dışında bulunan ticarî işletmelerin veya ticaret şirketinin
Türkiye şubelerinin tescilini ele almıştır.
6103 sayılı Kanun uyarınca, merkezleri Türkiye dışında bulunan bir
ticarî işletmenin veya ticaret şirketinin şubesinin Türkiye’de tescil edile-
bilmesi için sağlanması gereken bir takım koşullar bulunmaktadır. Önce-
likle, merkez işletmenin bulunduğu kaynak ülke hukukunun, işletmeler
ile ticaret şirketlerinin türlerine göre şubelerinin tescilinde aradığı şart-