354 / 449
MUHTELİF
339
ların gerçekleşmiş olması gerekir. Bununla birlikte, kaynak ülkede tescil
için ibrazı gerekli tüm belgelerin, şirketin esas sözleşmesinin, gerekli be-
yannameler gibi sağlanması gereken evrakların Türkiye’de tescili yapa-
cak ilgili ticaret siciline temin edilmesi ve bildirilmesi gerekir.
Türk Şirketlerinin Merkezlerini Yabancı Ülkelere Taşıması
6103 sayılı Kanun’un 12. maddesinde, merkezi Türkiye dışında bu-
lunan ticarî işletmelerin veya ticaret şirketinin Türkiye şubelerinin tescili
ele alındığı gibi; Türkiye’deki bir şirketin merkezinin yurt dışında taşın-
ması da ele alınmıştır.
İlgili madde uyarınca, merkezi Türkiye’de bulunan bir Türk şirketi
tasfiye edilmeksizin ve taşınacağı ülkede yeniden kurulmaksızın, yaban-
cı bir ülkeye taşınabilir. Ancak bunun için söz konusu madde bir takım
şartlar öngörmektedir. Bu şartlar; Türk hukukunun aradığı şartları yerine
getirmek, şirketin taşınacağı ülke hukukuna göre faaliyetine devam ede-
bilmek, şirketin konumunda meydana gelecek değişiklikten alacaklıların,
ilân yoluyla haberdar edildikleri, alacaklarını bildirmeye davet olunduk-
ları ve alacakların ödendiği veya teminat altına alındığını ispat etmek şek-
lindedir.
Bununla birlikte, Ticaret Sicili Yönetmeliği md. 116 da Türkiye’de-
ki bir şirketin merkezinin yurtdışına taşınmasını düzenler. İlgili hüküm,
Türkiye’deki bir ticaret şirketinin merkezinin yurtdışında taşınabilmesi
için gerekli ve temin edilmesi gereken belgeleri belirtir.
Sonuç
Yabancı şirketlerin Türkiye’deki yerleşim özgürlüğü ve Türkiye’deki
şirketlerin de yabancı ülkelerdeki yerleşim özgürlüğüne ilişkin bir takım
yasal düzenlemelere yukarıda kısaca değinilmiştir. Nitekim uluslararası
platformda faaliyet gösteren şirketlerin arttığı, hatta küresel şirketlerin
boy gösterdiği bir ticaret hayatında şirketlerin yabancı ülkelerdeki yer-
leşim hakkı ve özgürlüğü gittikçe sınırları genişleyen, önem kazanan ve
hukuk normlarının daha da detaylandırılması ihtiyacını doğuran bir hal
almıştır. Yabancı şirketlerin yerleşme özgürlüğü kapsamında getirilecek
her türlü yasal düzenlemenin, küreselleşen ticaret ve ekonomi alanların-
daki gelişmeleri dikkate alarak hazırlanması gerekmektedir.