MUHTELİF
337
Yabancı Şirketlerin Yerleşim Özgürlüğü
1
*
Av. Leyla Orak
Giriş
Günümüz ticaret hayatına yön veren en önemli etkenlerden birisi kü-
reselleşme kavramıdır. Üretimin, ticaretin, ekonominin küreselleşmesi ile
ulusal sınırların artık ortadan kalktığını ve ülkeler arasındaki ilişkilerin
kolayca ve hızlı kurulduğunu söylemek mümkündür.
Küreselleşen ticari hayata onun vazgeçilmez süjesi olan ticaret şir-
ketleri de uyum sağlamış ve küresel şirketler oluşmaya başlamıştır. Söz
konusu küresel şirketleri ise; dil, din, ırk, millet, kültür, örf, adet, hukuk
ayrımı olmaksızın uluslararası arenada faaliyet gösteren, konumu olan
ve yoğun ticaret hacmine sahip şirketler olarak ifade etmek mümkündür.
Böylece, sınır aşırı faaliyetlerde bulunan şirketlerin faaliyette bulunduğu
ülkelerdeki yerleşim hakkı kavramı gündeme gelir.
Bu ayki Hukuk Postası yazısı, yabancı şirketlerin yerleşim özgürlü-
ğünü irdeleyecektir.
Yabancı Şirketlerin Türkiye’de Yerleşim Özgürlüğü
Uluslararası faaliyet gösteren yabancı şirketlerin ülkemizdeki yerle-
şim koşullarını ele almadan önce, tüzel kişiliğini kazanmış bir yabancı
şirketin kurulduğu ülke haricinde de tanınması gerektiğini vurgulamakta
fayda vardır. Bunun için ise; Türk hukuku açısından ilgili şirketin bir ya-
bancı şirket olup olmadığı belirlenmelidir.
Türk hukuku kuralları çerçevesinde ‘yabancı şirket’ kavramını ince-
lediğimiz zaman, somut olarak bir tanımın yapılmadığı görülmektedir.
Her ne kadar 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) ‘yabancı şirkete’
ilişkin bir tanım yapmamış olsa da; öğretide, TTK’nın 40. maddesinin 4.
fıkrasında belirtilen “
Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari işletme-
lerin Türkiye’deki şubeleri, kendi ülkelerinin kanunlarının ticaret unva-
nına ilişkin hükümleri saklı kalmak şartıyla, yerli ticari işletmeler gibi
*
Eylül 2013 tarihli Makale