MUHTELİF
333
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne Yapılmış
Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle
Çözümüne dair Kanun
1
*
Av. Ceyda Büyükoral
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 148. maddesi, Anayasa
Mahkemesi’ne bireysel başvuruyu düzenlemektedir. 2010 yılında ger-
çekleştirilen Anayasa değişikliği sonrası ilk kez Türk Hukuk Sistemine
giren “bireysel başvuru”; herkesin Anayasada güvence altına alınmış te-
mel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (“
AİHS
”)
kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddia-
sıyla Anayasa Mahkemesi’ne başvurmasına imkan tanımaktadır.
Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvurunun ön şartı olağan kanun
yollarının tüketilmesidir. Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama
Usulleri Hakkında Kanun’un geçici 1. maddesi gereği Anayasa Mahke-
mesi, 23/9/2012 tarihinden sonra kesinleşen nihai işlem ve kararlar aley-
hine yapılan bireysel başvuruları incelemekle yükümlüdür.
6384 sayılı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne Yapılmış Bazı Baş-
vuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun (“6384
sayılı Kanun”) 19/1/2013 tarih ve 28533 sayılı Resmi Gazete’de yayım-
lanarak yürürlüğe girmiştir.
6384 sayılı Kanun, 23/9/2012 tarihi itibarıyla Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi (“AİHM”) nezdinde kaydedilmiş başvurular hakkında uygu-
lanır.
6384 sayılı Kanun’un Amacı ve Kapsamı
6384 sayılı Kanun’un amacı; AİHM’e yapılmış bazı başvuruların
tazminat ödenmek suretiyle çözümüne dair esas ve usullerin belirlenme-
sidir. 6384 sayılı Kanun’un kapsamı;
a) Ceza hukuku kapsamındaki soruşturma ve kovuşturmalar ile özel
hukuk ve idare hukuku kapsamındaki yargılamaların makul süre-
de sonuçlandırılmadığı,
*
Ocak 2013 tarihli Makale