Yönetmelik uyarınca denetimi gerçekleştirecek olan kamu kurumu
Gümrük ve Ticaret Bakanlığıdır (“Bakanlık”). 6335 sayılı Kanun ile
yapılan değişiklikten önce de Yeni TTK’nın 210uncu maddesinde yer
alan Sanayi ve Ticaret Bakanlığına yapılan tüm yollamaların Gümrük
ve Ticaret Bakanlığı’na yapıldığı zaten kabul edilirdi. Yönetmelik
6335 sayılı Kanunun gerçekleştirdiği değişikliğe uygun olarak bu ter-
minolojik değişikliği gerçekleştirdi.
Yeni TTK m. 210, Eski TTK’dan farklı olarak denetimin kapsamı-
na sadece anonim şirketleri değil, tüm ticaret şirketlerini alır. Bu doğ-
rultuda Yönetmeliğin tanımlar bölümünde tüm ticaret şirketlerine atıf-
ta bulunulur. Ayrıca, Yönetmeliğin 13. maddesinde tüzel kişiliği sona
eren ticaret şirketlerinin de Bakanlıkça denetlenebileceği düzenlenir.
Denetime Tabi İşlemler
Denetime tabi işlemler Yönetmeliğin 5inci maddesinde sayılır.
Bunlar kuruluş işlemleri, ticari işletmenin varlığı için gerekli işlemler
(ticaret siciline tescil ve ilan işlemleri, ticaret unvanına ve işletme adı-
na ilişkin işlemler, ticari defterlere ilişkin işlemler) olduğu gibi, şirket-
lerin birleşmesi, bölünmesi ve tür değiştirmesi işlemleri, şirketler top-
luluğuna ilişkin işlemlerdir. Bunlara ek olarak şirketin genel kurulu ve
yönetimine ilişkin işlemler, denetçinin seçilmesine ilişkin işlemler ve
esas sözleşmenin değiştirilmesine ilişkin işlemler de denetim kapsa-
mındadır. Paya ve sermaye koyma borcuna ilişkin işlemler, menkul
kıymet işlemleri, sermaye değişikliklerine yönelik işlemler, şirketin fi-
nansal tablolarına, yıllık faaliyet raporlarına ve yedek akçelere yönelik
işlemlerle birlikte kar, kazanç ve tasfiye payına ilişkin işlemler de de-
netime tabi işlemlerin yer aldığı uzun listenin parçalarıdır. Elektronik
ve bilgi toplumu hizmetlerine ilişkin işlemler de Yeni TTK’nın elekt-
ronik şeffaflık anlayışına uygun olarak denetime tabidir. Şirketin sona
ermesine yönelik işlemler ve son olarak kanuna dayanılarak çıkarılan
düzenleyici işlemler de Bakanlık tarafından denetlenir.
Bu şekilde denetimin aslında bir şirketin kuruluş anından itibaren
bütün faaliyetlerini kapsadığı anlaşılır. Bu geniş denetim yetkisi saye-
sinde Kanun ticari işlerde hesap verebilirliği ve şeffaflığı sağlamayı
hedefler.
TİCARET HUKUKU
35