46 / 476
Yukarıda anılan sorumluluk düzenlemeleri ile bağlantılı olarak,
YTTK m. 559, kurucuların, yönetim kurulu üyelerinin, denetçilerin,
şirketin kuruluşundan ve sermaye artırımından doğan sorumlulukları-
nın, şirketin tescili tarihinden itibaren (sermaye artırımlarında, serma-
ye artırımının tescili tarihinden itibaren) dört yıl geçmedikçe sulh ve
ibra yoluyla kaldırılamayacağını açıkça belirtmiştir. Sorumlu olanlara
karşı tazminat istemek hakkı, davacının zararı ve sorumluyu öğrendiği
tarihten itibaren iki ve her hâlde zararı doğuran fiilin meydana geldiği
günden itibaren beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Şu kadar ki, bu
fiil cezayı gerektirip, Türk Ceza Kanunu’na göre daha uzun dava za-
manaşımına tabi bulunuyorsa, tazminat davasına da bu zamanaşımı uy-
gulanır. Sorumlular aleyhinde şirketin merkezinin bulunduğu yer asli-
ye ticaret mahkemesinde dava açılabilir.
➢
Cezai Sorumluluk ile ilgili Düzenlemeler
YTTK’nın cezai sorumluluk ve yaptırımlara ilişkin 562’inci mad-
desinin 8 ve 9’uncu fıkraları yukarıda belirtilen hukuki sorumluluk hü-
kümlerine ilişkin düzenlemeler içermektedir. Buna göre; 549’uncu
madde uyarınca, şirketin kuruluşu, sermayesinin artırılması ve azaltıl-
ması ile birleşme, bölünme, tür değiştirme ve menkul kıymet çıkarma
gibi işlemlerle ilgili belgelerin, izahnamelerin, taahhütlerin, beyanların
ve garantilerin yanlış, hileli, sahte, gerçeğe aykırı olması, gerçeğin sak-
lanmış bulunması ve diğer kanuna aykırılıklar halinde, belirtilen belge-
leri sahte olarak düzenleyenler ile ticari defterlere kasıtlı olarak gerçe-
ğe aykırı kayıt yapanlar bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile ceza-
landırılacaktır. Ayrıca yine, 550’inci madde uyarınca, sermaye ile ilgi-
li yanlış ve gerçeğe aykırı intiba uyandıran şirket yetkilileri için ise, üç
aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası öngörülmüştür.
Sonuç
Yukarıda yer alan açıklamalar uyarınca, şirket bilançolarında yer
alan duran varlıkların yeniden değerlenerek, tespit edilen değer üzerin-
den çıkan değer artışının bilançoda yeniden değerleme (değer artış)
fonlarına eklenmesi ve yeniden değerleme (değer artış) fonları kullanı-
larak iç kaynaklardan sermaye artırımı yapılmasının VUK’un müker-
rer 298’inci maddesinde 5024 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik son-
rası mümkün değildir. Yasal düzenlemelere aykırı işlem yapılması, yö-
32
HUKUK POSTASI 2012