198 / 476
rak anılır. HMK m. 422/2 uyarınca ise, hakemlerin yetkisizliğine ilişkin
itirazın ise, en geç cevap dilekçesinde yapılması gerekir. Tarafların ha-
kemleri seçmiş olmaları veya hakem seçimine katılmış olmaları, hakem-
lerin yetkisine itiraz etme hakkını ortadan kaldırmaz. Ancak, hakemlerin
yetkisini aştığına ilişkin itirazın derhal ileri sürülmesi gerekir.
Tahkimde Geçici Hukuki Koruma Kararları
HMK m. 414, tahkimde ihtiyati tedbir ve delil tespiti kararlarının
verilmesini düzenler. HMK m. 414/1 uyarınca, aksi kararlaştırılmadık-
ça, tahkim yargılaması sırasında hakemler taraflardan birinin talebi
üzerine ihtiyati tedbirin alınmasına veya delil tespitine karar verebilir.
“İhtiyati tedbir kararı verilmesi, hakemler tarafından uygun bir teminat
verilmesine bağlanabilir. Ancak doktrinde ihtiyati haczin, niteliği itiba-
riyle hakem kurulu tarafından verilecek bir geçici hukuki koruma ön-
lemi olmadığı ve ancak mahkemeden talep edilebileceği ileri sürülür.
HMK m. 414/3, ihtiyati tedbir veya delil tespiti için mahkemeye
başvurulabilecek halleri düzenler. Bu madde uyarınca, hakemlerin ya
da taraflarca görevlendirilecek bir başka kişinin zamanında veya etkin
olarak hareket edemeyecek olduğu hâllerde, taraflardan biri ihtiyati
tedbir veya delil tespiti için mahkemeye başvurabilir. Bu hâller mevcut
değil ise mahkemeye başvuru, sadece hakemlerden alınacak izne veya
tarafların bu konudaki yazılı sözleşmesine dayanılarak yapılır. Bu dü-
zenleme de eleştiriye açıktır, zira öngörülen usul uygulamada uzun sü-
re alabilir ve çoğu kez gecikilmesinde sakınca olan durumlarda amaca
hizmet etmeyebilir.
Hakemlerin Seçiminde Uygulanacak Usul
HMK m. 415, hakem sayısına ilişkin düzenlemeler içerir. Taraflar,
hakemlerin sayısı konusunda diledikleri düzenlemeyi benimseyebilir,
ancak hakem sayısının tek sayı olması gerekir. İlgili maddenin ikinci
fıkrası uyarınca, hakemlerin sayısı taraflarca kararlaştırılmadığı takdir-
de, üç hakem seçilir.
Hakemlerin seçiminde uygulanacak usul, HMK m. 416’da düzen-
lenir. Buna göre öncelikle, ancak gerçek kişiler hakem olarak seçilebi-
lir. Tek hakemin seçilmesine karar verilmesine rağmen tarafların ha-
kem seçiminde anlaşamamaları durumunda hakem, mahkeme tarafın-
184
HUKUK POSTASI 2012