Vergi Suç ve Cezalarına Genel Bakış
*
Av. Alper Uzun
Giriş
Vergi suçları kısaca, “devlet hazinesine karşı” işlenen ekonomik
suçlar olarak tanımlanabilir. Suç teşkil eden eylem ile hazinenin, daha
genel düşünüldüğünde ise kamunun menfaati ihlal edilmektedir. Ceza
ile amaçlanan sonuç, vergi borçlarının zamanında ve eksiksiz ödenme-
sinin sağlanmasıdır. Vergi suç ve cezalarına ilişkin esaslar Vergi Usul
Kanunu’nda (“VUK”) düzenlenmektedir. VUK’ta düzenlenen suç ve
cezaların bir kısmı yalnız vergi hukukunu ilgilendirir ve bu eylemler
için yargısal karara gerek olmadan vergi dairesince ceza kesilmektedir.
Bu kapsama giren eylemler, “mali nitelikli suç ve cezalar” olarak de-
ğerlendirilmektedir. Yine VUK’ta düzenlenen bir kısım eylemler ise
ceza hukuku anlamında suç teşkil ederler ve bu eylemlere ilişkin ceza
mahkemeleri tarafından hürriyeti bağlayıcı cezalar da uygulanabil-
mektedir. Bu eylemler de “ceza hukuku anlamında suç ve cezalar” ola-
rak değerlendirilmektedir
1
.
Vergi Suç ve Cezalarının Çeşitleri
Mali Nitelikli Suçlar ve Cezalar
Yaptırımları parasal olan ve idare tarafından tespit edilerek uygu-
lanan vergi suçları, sadece “vergi hukuku” nezdinde suç teşkil etmek-
te olup, bu gruba giren suçlara vergi ziyaı ve usulsüzlük örnek verile-
bilir. Bu suçların oluşumunda kasıt aranmamaktadır.
Vergi ziyaı, VUK m. 341’de tanımlanmaktadır: “
Vergi ziyaı, mü-
kellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında
yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden, verginin za-
372
HUKUK POSTASI 2015
*
Ekim 2015 tarihli Makale
1
Prof. Dr. Mualla Öncel - Prof. Dr. Ahmet Kumrulu - Prof. Dr. Nami Çağan
, Vergi Hukuku,
Ankara 2015, s. 209 vd.