e-kitap2014

dünya çapında bir koruma ağının oluşmasına katkı sağlamaktadır. Tür-

kiye, yukarıda sayılmış olan Anlaşmalara taraftır ve gelişmekte olan

ülkeler kategorisine girmesine rağmen gelişmiş ülkeler kadar kalın bir

ağ ile çevrelenmiştir. TC Anayasası m. 90 gereği T.C. kanunlarına gö-

re yürürlüğe girmiş uluslararası anlaşma hükümleri, iç hukuk düzenle-

melerinin üstünde yer almakta ve öncelikli olarak uygulama alanı bul-

maktadır.

Anlaşmalarda sayılan temel unsurlardan biri yatırımcılar açısından

güvence mahiyetinde olan “Eşit İşlem İlkesi”dir (Paris Anlaşması m. 2

ve 3, Bern Sözleşmesi m. 3 ve 5, TRIPS m. 3). Bu ilkeye göre Anlaş-

malara taraf ülkeler, diğer taraf ülkelerin vatandaşlarına, fikir mülkiye-

tinin korunması ile ilgili olarak, kendi vatandaşları hakkındaki uygula-

madan daha az bir koruma öngörmeyecektir. Bu eşit işlem ilkesi, mad-

di hukuk ile ilgili olup, hukuki ve idari usul kuralları ile ilgili olarak

ayrımcılık yapılmaması Anlaşmalarca mümkün kılınmıştır. Dolayısıy-

la Anlaşmalara taraf ülkelerin vatandaşlarının fikri ve sınai hakları,

Türkiye’de maddi hukuk anlamında herhangi bir ayrımcılığa uğrama-

dan koruma altında olacaktır.

Ancak yabancıların Türk hukukunun sağladığı korumalardan ya-

rarlanabilmeleri için tescile tabi olan (marka, patent vs) haklarını Türk

Patent Enstitüsü nezdinde tescil ettirmeleri gerekmektedir.

İlgili mevzuatta hangi hallerin fikri ve sınai hak ihlali olarak nite-

lendirildiği, maddi, manevi ve cezai yaptırımların neler olacağı açıkça

düzenlenmiştir

. Bu makalede özellikle üzerinde durmak istediğimiz

yaptırım gümrük idareleri tarafından taklit malların alıkonmasıdır.

Gümrükte El Koyma

Gümrükte el koyma Gümrük Kanunu (“GK”) m. 57 ve Gümrük

Yönetmeliği (“GY”) m. 101 ve devamı hükümlerde düzenlenmiş fikri

ve sınaî hakların tümünü kapsayan bir koruma tedbiridir (Paris Anlaş-

ması m. 9, TRIPS m. 69).

FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU

345

Ayrıntılı bilgi için bkz.

nin-haklari/ (erişim tarihi:23.12.2014) ,

tecavuz-halleri/ (erişim tarihi:23.12.2014).